Ολοι μας, κάποια στιγμή, έχουμε ακούσει για τη σεροτονίνη και τον σημαντικό της ρόλο στο πώς νιώθουμε, πόσο καλή διάθεση έχουμε, ακόμα και πόσο καλή είναι η ποιότητα του ύπνου μας. Γνωρίζουμε όμως πώς μπορούμε εμείς πιθανώς να επηρεάσουμε τα επίπεδά της στον εγκέφαλο έτσι ώστε να καταφέρουμε να τη ρυθμίσουμε και να νιώσουμε καλύτερα, ειδικά τους χειμερινούς μήνες που η διάθεσή μας είναι πιο πεσμένη;

Η ταυτότητά της

Η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που επηρεάζει τη διάθεση, τη μνήμη, το πώς νιώθουμε, τον ύπνο μας… Ο νευροδιαβιβαστής αυτός και οι εναλλαγές των επιπέδων του στον εγκέφαλο είναι γνωστό ότι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε διάφορες καταστάσεις, όπως η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, η κατάθλιψη και η αγχώδης διαταραχή. Αν και η δράση της σεροτονίνης εντοπίζεται στον εγκέφαλο, ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής της γίνεται στο έντερο με τη βοήθεια του αμινοξέος τρυπτοφάνη, που παίρνουμε από τα τρόφιμα (το βρίσκουμε στις πρωτεΐνες, για παράδειγμα στα γαλακτοκομικά).

Σε τι βοηθάει η σεροτονίνη

Τα χαμηλά ή διαταραγμένα επίπεδα σεροτονίνης έχουν κατ’ αρχάς συσχετιστεί με κακή διάθεση, στρες, κατάθλιψη, προβλήματα μνήμης και ύπνου. Αντίθετα είναι γνωστό ότι όταν η σεροτονίνη ρυθμίζεται, βελτιώνεται η ψυχική μας κατάσταση και ηρεμία. Ερευνες έχουν επίσης συσχετίσει τη σεροτονίνη με την καλύτερη επούλωση των πληγών, αφού έχει βρεθεί ότι η σεροτονίνη στους ιστούς εγκαυματιών είναι υψηλότερη. Η σεροτονίνη επηρεάζει επίσης την πηκτικότητα του αίματος (γεγονός που από τη μία πλευρά είναι θετικό γιατί βελτιώνει την επούλωση των πληγών, αλλά από την άλλη πλευρά είναι αρνητικό γιατί μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία θρόμβων ή αντίθετα αιμορραγιών). Καθώς η σεροτονίνη συντίθεται και στο έντερο, σχετίζεται και με την ομαλή λειτουργία του εντέρου και κατ’ επέκταση και με τη ρύθμιση της όρεξης.

Πότε η σεροτονίνη χρειάζεται τόνωση

Θα καταλάβουμε πιθανώς ότι η σεροτονίνη μας χρειάζεται επειγόντως να τονωθεί από κάποια «συμπτώματα» που μπορεί να νιώθουμε ή να παρατηρούμε να μας συμβαίνουν, όπως:

*Κακή διάθεση, μελαγχολία ή και κατάθλιψη

*Προβλήματα μνήμης ή και άνοια ακόμη

*Αγχος

*Ακανόνιστη όρεξη

*Κρίσεις πανικού

*Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου

*Δυσπεψία

*Αϋπνία και άλλα προβλήματα με την ποιότητα του ύπνου μας

Πώς θα την τονώσουμε με φυσικούς τρόπους

Υπάρχουν κάποιοι φυσικοί τρόποι που θα μας βοηθήσουν να δώσουμε ώθηση στα επίπεδα της σεροτονίνης στον εγκέφαλό μας. Αυτοί είναι:

*Η έκθεση στο φυσικό φως. Εχουμε παρατηρήσει πιθανώς ότι τον χειμώνα η διάθεσή μας είναι λιγότερο καλή, τα επίπεδα της ενέργειάς μας είναι πεσμένα και συχνά «έχουμε τις μαύρες μας». Οταν μάλιστα ο καιρός είναι για μεγάλα διαστήματα μουντός και βροχερός, όπως συχνά συμβαίνει στις χώρες του Βορρά, η διάθεσή μας χαλάει μαζί με τις καιρικές συνθήκες. Το αντίδοτο είναι η έκθεση στο φυσικό φως και στον ζωογόνο ήλιο. Στην Ελλάδα έχουμε την τύχη να έχουμε ηλιοφάνεια τις περισσότερες ημέρες του χρόνου, ακόμα και τον χειμώνα. Η λύση είναι να την εκμεταλλευτούμε βγαίνοντας στον ήλιο τουλάχιστον για 20 λεπτά με μισή ώρα καθημερινά τον χειμώνα.

*Η άσκηση. Το περπάτημα, το τρέξιμο και η αερόβια γυμναστική μπορούν να κάνουν θαύματα όσον αφορά τη σεροτονίνη μας. Είτε μέσα στο σπίτι μας, είτε στο μπαλκόνι, στον κήπο, στο πάρκο ή στην παραλία κοντά στο σπίτι μας, πάντα υπάρχει η ευκαιρία για λίγη άσκηση.

*Η διατροφή. Τα τρόφιμα που περιέχουν το αμινοξύ τρυπτοφάνη είναι ζωτικής σημασίας για την τόνωση της σεροτονίνης. Τέτοια τρόφιμα είναι: τα αβγά, το γάλα, το κοτόπουλο, τα θαλασσινά, τα λαχανικά και οι ξηροί καρποί.

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κυρία Χριστίνα Δάλλα, αναπληρώτρια καθηγήτρια Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ.