Ενώ γνωρίζουμε ότι η τακτική γυμναστική μειώνει τον κίνδυνο σχεδόν όλων των χρόνιων παθήσεων, ενισχύοντας την υγεία μας, οι μηχανισμοί πίσω από αυτήν την προστατευτική δράση δεν είναι ευρέως γνωστοί.

Τώρα οι επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης ανακάλυψαν ότι τα ευεργετικά αποτελέσματα της σωματικής δραστηριότητας εν μέρει μπορεί να προκύψουν από αλλαγές στη δομή του DNA μας. Αυτές οι αλλαγές αναφέρονται ως «επιγενετικές».

DNA και ενισχυτές

Το DNA αποτελεί το μοριακό εγχειρίδιο οδηγιών που βρίσκεται σε όλα μας τα κύτταρα. Ορισμένα τμήματα του DNA μας είναι γονίδια, τα οποία περιλαμβάνουν οδηγίες για τη δημιουργία πρωτεϊνών – τα δομικά στοιχεία του σώματος – ενώ άλλα τμήματα ονομάζονται ενισχυτές που ρυθμίζουν ποια γονίδια ενεργοποιούνται ή απενεργοποιούνται, πότε και σε ποιον ιστό.

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν, για πρώτη φορά, ότι η άσκηση «ξυπνά» τους ενισχυτές σε περιοχές του DNA μας που είναι γνωστό ότι σχετίζονται με τον κίνδυνο ανάπτυξης ασθενειών.

«Τα ευρήματά μας δείχνουν τον μηχανισμό πίσω από τις γνωστές ευεργετικές επιδράσεις της άσκησης. Συνδέοντας κάθε ενισχυτή με ένα γονίδιο, παρέχουμε περαιτέρω μια λίστα άμεσων στόχων που θα μπορούσαν να μας δώσουν αυτό το αποτέλεσμα» λέει ο καθηγητής δρ. Romain Barrès από το Novo Nordisk Foundation Center for Basic Metabolic Research.

Η γυμναστική βελτιώνει την υγεία των οργάνων

Η ομάδα των επιστημόνων υπέθεσε ότι η προπόνηση άσκησης αντοχής αναδιαμορφώνει τη δραστηριότητα των ενισχυτών γονιδίων στους σκελετικούς μυς. Συγκέντρωσαν υγιείς άνδρες, οι οποίοι ακολούθησαν ένα πρόγραμμα αντοχής έξι εβδομάδων.

Οι επιστήμονες συνέλεξαν βιοψία του μηριαίου μυός τους πριν και μετά την άσκηση και εξέτασαν εάν επήλθαν αλλαγές στην επιγενετική υπογραφή του DNA τους μετά το πρόγραμμα.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος προπόνησης αντοχής, η δομή πολλών ενισχυτών στον σκελετικό μυ των νεαρών ανδρών είχε αλλάξει.

Συνδέοντας τους ενισχυτές με γενετικές βάσεις δεδομένων, ανακάλυψαν ότι πολλοί από τους ρυθμιζόμενους ενισχυτές έχουν ήδη αναγνωριστεί ως εστίες γενετικής διακύμανσης μεταξύ ατόμων, εστίες δηλαδή που σχετίζονται με ανθρώπινες ασθένειες.

Συγκεκριμένα, διαπίστωσαν ότι η άσκηση αναδιαμορφώνει την ενισχυτική δραστηριότητα στους σκελετικούς μυς που συνδέονται με τις γνωστικές ικανότητες, γεγονός που ανοίγει τον εντοπισμό εκκριμένων μυϊκών παραγόντων που προκαλούνται από την άσκηση που στοχεύουν στον εγκέφαλο.