Είναι καλύτερα να ντυνόμαστε, να πίνουμε καφέ με τους συναδέλφους μας, να κολλάμε στην κίνηση, να στοιβαζόμαστε στα μέσα μαζικής μεταφοράς ή είναι προτιμότερο να δουλεύουμε με την πιτζάμα, να κάνουμε διάλειμμα όποτε θέλουμε, να ακούμε μουσική την ώρα της δουλειάς, καταλήγοντας να έχουμε να λουστούμε, να βγούμε από το σπίτι και να ντυθούμε για περισσότερο από μία εβδομάδα κάποιες φορές; Αραγε υπάρχει περίπτωση εξαιτίας της πανδημίας ή κάποιας άλλης συνθήκης να ξαναβρεθούμε να κάνουμε και πάλι το σαλόνι μας γραφείο;

Ποιος ξέρει; Ισως. Ισως και να το επιδιώξουμε οι ίδιοι, ίσως και να βρούμε τη χρυσή τομή ανάμεσα στη δουλειά από το γραφείο και από το σπίτι. Ο καθένας μας βλέπει τα πράγματα διαφορετικά ανάλογα με τις συνθήκες της ζωής του, την προσωπικότητά του, το είδος της δουλειάς του κ.λπ. Οι επιστήμονες πάντως έχουν διερευνήσει το ζήτημα με αρκετές μελέτες.

Καλύτερη απόδοση στο γραφείο ή στο σπίτι;

Εργασία που δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση της Βασιλικής Οικονομικής Εταιρείας λέει ότι αποδίδουμε μάλλον καλύτερα όταν είμαστε στο γραφείο. Ερευνητές στο Τμήμα Management στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας μελέτησαν με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης 215.000 σκακιστικές κινήσεις που έγιναν από σκακιστές πολύ υψηλού επιπέδου, κάποιοι εκ των οποίων έπαιζαν ψηφιακά και άλλοι εκ του σύνεγγυς.

Βρήκαν ότι οι κινήσεις εκείνων που έπαιζαν από το σπίτι ήταν χειρότερης ποιότητας από ό,τι εκείνων που βρίσκονταν σε «ζωντανό» περιβάλλον. Το σκάκι είναι ένα παιχνίδι που λαμβάνει χώρα υπό συνθήκες πίεσης, τόσο χρονικής όσο και ως προς τις απαιτήσεις της απόδοσης και επίσης απαιτεί κινήσεις ακριβείας, σωστή κρίση, στρατηγική και αναλυτικές ικανότητες.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι δεν διαφέρει πολύ από το να χρειάζεται κάποιος να συντάξει νομικά συμβόλαια, να γράψει απαιτητικά κείμενα ή να συντονίσει μία ομάδα καθώς κι αυτά χρειάζονται καθαρή και γρήγορη σκέψη και δεν συγχωρούνται λάθη.

Ο Cary Cooper, καθηγητής Οργανωτικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, σχολιάζοντας την έρευνα εξηγεί ότι όταν οι σκακιστές παίζουν ο ένας απέναντι στον άλλον, παρατηρούν, εκτός από τις κινήσεις, το βλέμμα του αντιπάλου, τις κινήσεις του σώματος, τους μορφασμούς του προσώπου…

Εχουν δηλαδή στη διάθεσή τους δεδομένα που η απόσταση τους στερεί. Αντίστοιχα και στο γραφείο οι εργαζόμενοι παίρνουν πιο εύκολα feedback σχετικά με την απόδοσή τους τόσο από τους συναδέλφους όσο και από τους προϊσταμένους. Από την άλλη πλευρά, ας μην ξεχνάμε ότι όταν βρισκόμαστε στο σπίτι και δουλεύουμε μόνοι μας, είμαστε μακριά από θορύβους, κουτσομπολιά και παρόμοιους περισπασμούς.

Μάλιστα, έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Stratford που έγινε πριν από την πανδημία του κορωνοϊού και παρακολούθησε 500 υπαλλήλους στο μεγαλύτερο ταξιδιωτικό πρακτορείο της Κίνας για δύο χρόνια, βρήκε ότι η δουλειά από το σπίτι αύξανε την παραγωγικότητά τους κατά 20%. Οι υπάλληλοι δηλαδή απέδιδαν στο τέλος του πενθημέρου σαν να είχαν δουλέψει έξι ημέρες και ο εργοδότης κέρδιζε κάθε μήνα τέσσερις παραπάνω ημέρες δουλειάς από τον κάθε εργαζόμενο.

Τι λένε οι ίδιοι οι εργαζόμενοι

Σε άλλη έρευνα, 3.000 εργαζόμενοι είπαν ότι ένιωθαν ότι η διαδρομή προς και από την εργασία ωφελούσε την ψυχική τους υγεία. Το 45% των συμμετεχόντων είπαν ακόμη ότι τους άρεσε να δουλεύουν στο γραφείο γιατί ένιωθαν πιο παραγωγικοί και επειδή έβρισκαν βοηθητικό το γεγονός ότι μπορούσαν να συζητήσουν ιδέες χωρίς να χρειάζεται να κανονίσουν κάποια διαδικτυακή ή τηλεφωνική επικοινωνία με τους συναδέλφους τους.

Αλλοι παραπονέθηκαν ότι στο σπίτι, οι δουλειές, τα μεγαλύτερα διαλείμματα και οι διάφορες διακοπές από μέλη της οικογένειας, deliveries κ.λπ. επηρέασαν αρνητικά την αποδοτικότητά τους.

Επίσης σημείωσαν ότι το γεγονός ότι ήταν στο σπίτι τους – και δεν χρειαζόταν να φύγουν κάποια στιγμή από το γραφείο, οπότε και να σταματήσουν να δουλεύουν – τους έκανε να δυσκολεύονται να σταματήσουν τη δουλειά, ακόμα και αν είχε περάσει κατά πολύ το 8ωρο της εργασίας τους.

Από την άλλη πλευρά, πολλοί τόνισαν το πόσο πιο ξεκούραστο ήταν να δουλεύουν από το σπίτι, αποφεύγοντας τη σωματική και ψυχική κούραση και τη σπατάλη του χρόνου για να φτάσουν στην εργασία τους και μετά πίσω στο σπίτι τους. Επίσης, ως ένα μεγάλο θετικό στοιχείο της δουλειάς από το σπίτι παρουσιάστηκε η έλλειψη θορύβων, περιττών συζητήσεων και υποχρεωτικής συνύπαρξης με πολλούς ανθρώπους που έχουν το δικό τους πρόγραμμα και συνήθειες.

Η καλύτερη λύση είναι το μισό-μισό;

Ο Cary Cooper, καθηγητής Οργανωτικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, λαμβάνοντας υπόψη του τις διάφορες έρευνες, τείνει στο να θεωρήσει ότι η καλύτερη λύση είναι μια υβριδική επιλογή.

Ενας συνδυασμός δουλειάς από το σπίτι, όπου ο υπάλληλος νιώθει ότι ο προϊστάμενός του τον εμπιστεύεται ενώ έχει ο ίδιος ο εργαζόμενος την ευχέρεια να κανονίζει και να διαθέτει τον χρόνο του όπως πιστεύει και παράλληλα μπορεί να πηγαίνει όποτε χρειάζεται ή όποτε κρίνει ο ίδιος και στο γραφείο ώστε να επικοινωνεί με τους συναδέλφους, να νιώθει ότι η ζωή στο σπίτι και η επαγγελματική έχουν σαφή όρια επιλέγοντας το καλύτερο κάθε φορά ανάλογα με τις συνθήκες.

Και η επισφράγιση από την έρευνα; Πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ σε 5.000 βρετανούς υπαλλήλους βρήκε ότι η πλειοψηφία θεωρούν ιδανικό το να δουλεύουν τρεις ημέρες την εβδομάδα από το γραφείο και δύο από το σπίτι.