Ακόμη μια επιλογή, πέραν της δίαιτας και των επεμβάσεων παχυσαρκίας, έχουν πλέον στη διάθεσή τους όσοι προσπαθούν να χάσουν βάρος. Πρόκειται για δύο νέα χάπια αδυνατίσματος που εγκρίθηκαν πρόσφατα από τον αμερικανικό Ε.Ο.Φ. (FDA): το Belviq της φαρμακευτικής εταιρείας Arena Pharmaceuticals και το Qsymia της φαρμακευτικής εταιρείας Vivus. Ωστόσο, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που οι φάκελοι των δύο φαρμάκων κατατίθενται στον FDA. Και τα δύο φάρμακα είχαν πρόσφατα απορριφθεί από τον αμερικανικό φορέα εξαιτίας ανησυχιών για την ασφάλειά τους. Φαίνεται, όμως, ότι τα νέα στοιχεία που κατατέθηκαν έπεισαν τελικά τους αρμόδιους να δώσουν το πράσινο φως.

Μία ακόμη θεραπευτική επιλογή
Τα δύο φάρμακα μπορούν να ληφθούν από όσους είναι παχύσαρκοι, δηλαδή έχουν Δ.Μ.Σ. 30 ή περισσότερο (ο Δείκτης Μάζας Σώματος αποτελεί το πηλίκο του βάρους σε κιλά διά του τετραγώνου του ύψους σε μέτρα). Επίσης, μπορούν να ληφθούν από όσους έχουν Δ.Μ.Σ. 27 και κάποια σχετιζόμενη με την παχυσαρκία νόσο (π.χ. υπέρταση, υψηλή χοληστερίνη, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2). Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι τα φάρμακα αυτά πρέπει να λαμβάνονται σε συνδυασμό με υγιεινή διατροφή και άσκηση.

Πώς δρουν
H δραστική ουσία του Belviq είναι η λορκασερίνη, η οποία ενεργοποιεί τους υποδοχείς της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, οδηγώντας σε γρηγορότερη αίσθηση κορεσμού με μικρότερη πρόσ-ληψη τροφής.

Τo Qsymia συνδυάζει τη φεντερμίνη, που έχει ανορεξιογόνο δράση, και την τοπιραμάτη, που ανήκει στα αντιεπιληπτικά φάρμακα και συμβάλλει στο αίσθημα του κορεσμού. Οι ουσίες αυτές δεν είναι άγνωστες στους ερευνητές που αναζητούν εδώ και δεκαετίες το θαυματουργό χάπι αδυνατίσματος. Ωστόσο, πρόκειται για ουσίες που δρουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα και δεν στερούνται παρενεργειών.

Είναι αποτελεσματικά;
Η εκτιμώμενη απώλεια βάρους με τη λήψη του Belviq είναι της τάξεως του 5%, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των διαθέσιμων κλινικών δοκιμών. Επίσης, στην ετικέτα του φαρμάκου θα αναγράφεται ότι η καθημερινή λήψη του πρέπει να διακοπεί μετά από 12 εβδομάδες, ακόμη και αν ο ασθενής δεν έχει χάσει το 5% του βάρους του.

Όσον αφορά το Qsymia, οι δύο έρευνες που υπέβαλε η φαρμακευτική εταιρεία για τη δράση του έδειξαν ότι, σε συνδυασμό με δίαιτα και άσκηση, συμβάλλει στην απώλεια 6,7% και 8,9% του βάρους αντίστοιχα.

Είναι ασφαλή;
Το ζήτημα της ασφάλειας είναι ζωτικό και για τα δύο φάρμακα και όπως φαίνεται ακόμη δεν έχει αποσαφηνιστεί. Μάλιστα, εκτιμάται ότι οι εγκρίσεις του FDA σηματοδοτούν μια αλλαγή στρατηγικής των αμερικανών υπευθύνων, που είναι πρόθυμοι να επιτρέψουν την κυκλοφορία φαρμάκων με δυνητικά σοβαρές περενέργειες προκειμένου να αντιμετωπιστεί η μάστιγα της παχυσαρκίας, που συνιστά από μόνη της μια σοβαρότατη απειλή για την υγεία. Να σημειωθεί ότι τα 2/3 του αμερικανικού πληθυσμού είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, ενώ σχεδόν ο ένας στους δύο Ευρωπαίους έχει περιττά κιλά.

Στις ανεπιθύμητες ενέργειες του Belviq ανήκουν ο πονοκέφαλος, ο πόνος στην πλάτη, η ρινική συμφόρηση και η ναυτία. Επιπλέον, σύμφωνα με τον FDA, στις παρενέργειες ανήκουν και η κατάθλιψη, η ημικρανία και τα κενά μνήμης. Όσον αφορά τη δράση του στην καρδιακή λειτουργία, σύμφωνα με την ανακοίνωση του αμερικανικού φορέα δεν φαίνεται να είναι επικίνδυνο για την καρδιά. Ωστόσο, έχει ζητηθεί από την παρασκευάστρια εταιρεία να διεξαγάγει έξι ακόμη έρευνες μετά την κυκλοφορία του σκευάσματος, μεταξύ των οποίων και μια μελέτη για την ασφάλειά του στο καρδιαγγειακό σύστημα.

Η δράση του Qsymia στην αύξηση του κινδύνου θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα δεν έχει ακόμη τεκμηριωθεί. Είναι γνωστό ότι μπορεί να αυξήσει τους παλμούς της καρδιάς και δεν συνιστάται για τους καρδιοπαθείς ή όσους έχουν πρόσφατα υποστεί εγκεφαλικό. Επιπλέον, η φαρμακευτική εταιρεία υποχρεούται να διεξαγάγει περαιτέρω έρευνες για την επίδραση του φαρμάκου στην καρδιακή λειτουργία. Επισημαίνεται ακόμη ότι το φάρμακο δεν πρέπει να λαμβάνεται από ασθενείς με γλαύκωμα, όσους έχουν υπερθυρεοειδισμό ή παίρνουν αντικαταθλιπτικά (MAOI).

Εμβόλιο κατά του πάχους
Ακόμη ένα σκεύασμα κατά της παχυσαρκίας δοκιμάζουν αμερικανοί ερευνητές. Πρόκειται για ένα εμβόλιο που ξεγελά το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να παράγει αντισώματα κατά της ορμόνης σωματοστατίνης, η οποία αλληλεπιδρά με άλλες ορμόνες, καθυστερώντας τον ρυθμό του μεταβολισμού. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Journal of Animal Science and Biotechnology». Επισημαίνεται όμως ότι πρόκειται για μια πρώιμη έρευνα και σε καμία περίπτωση όσοι προσπαθούν να χάσουν βάρος δεν θα πρέπει να περιμένουν το συγκεκριμένο εμβόλιο για να το επιτύχουν.

Δεν υπάρχουν μαγικά χάπια
Το Vita ζήτησε τη γνώμη του κ. Χάρη Γεωργακάκη, κλινικoύ διαιτολόγου-διατροφολόγου, πρόεδρου του Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής, για τα φάρμακα αδυνατίσματος. Δείτε τι μας είπε:
«Οι φαρμακευτικές ουσίες κατά της παχυσαρκίας που παίρνουν έγκριση μετά από αρκετά χρόνια δεν θα πρέπει να δημιουργούν την ψευδαίσθηση ότι λύθηκε το πρόβλημα ή ότι πρόκειται να λυθεί σύντομα. Το αυξημένο σωματικό βάρος απαιτεί σοβαρές προσαρμογές του τρόπου ζωής κάθε υπέρβαρου ή παχύσαρκου ατόμου τόσο όσον αφορά τις καθημερινές διατροφικές του συνήθειες όσο και τη φυσική του δραστηριότητα. Τα υπό μελέτη ή έγκριση φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν υπό προϋποθέσεις, είτε αυξάνοντας τον βασικό μας μεταβολισμό είτε ελέγχοντας την όρεξή μας με διάφορους τρόπους, συμβάλλοντας έτσι στο να είναι κανείς πιο συνεπής και πειθαρχημένος στη δίαιτά του. Δεν είναι μαγικά χάπια, τα οποία θα μας αδυνατίσουν χωρίς κόπο. Παράλληλα, περιέχουν δραστικές ουσίες οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά συστήματα του οργανισμού, όπως το κεντρικό νευρικό σύστημα, το καρδιαγγειακό κ.ά. Κατά συνέπεια, δεν είναι για όλους, μπορεί να έχουν σοβαρές παρενέργειες και χορηγούνται αποκλειστικά από γιατρό, ενώ είναι απαραίτητη και η συνεχής ιατρική παρακολούθηση».

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ κ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟ ΓΕΩΡΓΑΚΑΚΗ, κλινικό διαιτολόγο-διατροφολόγο, πρόεδρο του Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής.