Τα συμπτώματά σας είναι κάπως συγκεχυμένα, κάποιες φορές είναι πιο έντονα και άλλες πιο ήπια, συνήθως σας ταλαιπωρούν ασταμάτητα για μέρες και ξαφνικά, χωρίς να μπορείτε να γνωρίζετε τον λόγο, υποχωρούν. Το άγχος, η κούραση, η πίεση στη δουλειά, τα δυσάρεστα γεγονότα, οι καβγάδες επιδεινώνουν την κατάσταση ή σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί και να αποτελούν την αφορμή για να ξεκινήσει το «μαρτύριό» σας. Ζείτε με τον φόβο ότι ξαφνικά θα αρχίσουν τα ενοχλητικά συμπτώματα, συχνά ξυπνάτε μέσα στη νύχτα και τα σκέφτεστε, και όταν πια επισκέπτεστε τον ειδικό, ακούτε να σας λέει ότι «δεν υποφέρετε από κάποια σοβαρή ασθένεια, για την ακρίβεια η ασθένειά σας δεν υφίσταται καν, γι’ αυτό και δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη θεραπεία, παρά συστήνεται μόνο συμπτωματική αντιμετώπιση». Μπροστά στην έκπληξή σας, όμως, ο γιατρός σας συνεχίζει: «Παρ’ όλα αυτά, η “ασθένειά” σας ταλαιπωρεί πολλούς ανθρώπους και έχει και όνομα, ένα όνομα που έχουμε δώσει οι γιατροί συμβατικά, ουσιαστικά για να μην απογοητεύονται οι ασθενείς μας». 1. Σπαστική κολίτιδα – Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου: Για τους αγχώδεις Η Μαρία ένιωθε συχνά φουσκώματα και ανεξήγητους πόνους στην κοιλιά, που συνήθως περνάγανε όταν πήγαινε στην τουαλέτα. Επίσης, είχε παρατηρήσει διαταραχή των κενώσεων και της λειτουργίας του εντέρου της (παρουσίαζε εναλλάξ περιόδους διάρροιας και δυσκοιλιότητας). Σύντομα, και αφού επισκέφτηκε τον γαστρεντερολόγο, έμαθε ότι αυτό από το οποίο υπέφερε ονομάζεται σπαστική κολίτιδα ή αλλιώς σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Πόσο σοβαρό είναι Η αιτία αυτής της κατάστασης δεν είναι απόλυτα γνωστή στους γιατρούς, αλλά εικάζεται πως είναι μία διαταραχή της κινητικότητας του παχέος εντέρου. Το σύνδρομο αυτό ταλαιπωρεί κυρίως ανθρώπους ιδιαίτερα αγχώδεις και συχνότερα γυναίκες νεαρής ή μέσης ηλικίας. Πάντως, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να βιαστείτε να αποδώσετε αυτά τα συμπτώματα στο σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, αν δεν επισκεφτείτε τον γιατρό σας για να αποκλείσει, με ειδικές εξετάσεις (π.χ. υπέρηχο, κολονοσκόπηση), κάποια άλλη οργανική πάθηση του παχέος εντέρου, πολύ σοβαρότερη, που μπορεί να εκδηλώνεται με τέτοια συμπτώματα και που φυσικά χρήζει ειδικής αντιμετώπισης και θεραπείας. Τι μπορείτε να κάνετε Χρειάζεται να προσπαθήσετε κατ’ αρχάς εσείς οι ίδιοι να βάλετε σε μία σειρά τον οργανισμό σας και τη λειτουργία του εντέρου σας, να συμφιλιωθείτε με την ασθένειά σας, να μάθετε να ζείτε με τα συμπτώματα και κυρίως να βρείτε τι σας ενοχλεί ώστε να το αποφεύγετε. Οι συνήθεις ύποπτοι είναι τα «βαριά» λαχανικά (π.χ. λάχανο, κουνουπίδι, μπρόκολο, μελιτζάνα), καθώς επίσης τα όσπρια και τα άγουρα φρούτα. Καλό είναι να τρώτε «ελαφριά» λαχανικά (π.χ. βραστά κολοκυθάκια, πράσινα φασολάκια), καθώς και φρούτα σε κομπόστες, ώστε να καλύπτεστε από απόψεως φυτικών ινών. Όσον αφορά τα γαλακτοκομικά, προτιμάτε το γιαούρτι και μετά το τυρί ή το γάλα. Σχετικά με τα όσπρια, πρέπει να γνωρίζετε ότι μικρές ποσότητες σε αραιά διαστήματα δεν βλάπτουν το έντερο, είτε αυτό πάσχει είτε όχι. Όσον αφορά τις πατάτες, τα ζυμαρικά και τα κρεατικά δεν υπάρχει κανένας περιορισμός. Επιπλέον, όταν τα συμπτώματα είναι πολύ έντονα, μπορείτε να πάρετε, με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού σας, κάποια σπασμολυτικά παυσίπονα, καθώς και φάρμακα για να αντιμετωπίσετε τη διάρροια ή τη δυσκοιλιότητα αντίστοιχα. 2. Νεύρωση στομάχου: Μία ευαισθησία του γαστρεντερικού Η Χριστίνα αισθανόταν συχνά ενοχλήσεις στο στομάχι της, όπως καούρες, ξινίλες, φούσκωμα, μικροπονάκια, τα οποία άλλοτε σχετίζονταν και άλλοτε όχι με τη λήψη τροφής και επιδεινώνονταν όταν ήταν αγχωμένη ή/και πολύ κουρασμένη. Μετά, και αφού έκανε εξετάσεις και αποκλείστηκαν όλες οι άλλες παθολογικές αιτίες, έμαθε ότι έπασχε από μία απλή ευαισθησία του στομαχιού που ονομάζεται «λειτουργική δυσπεψία», κατάσταση που παλαιότερα περιέγραφαν ως «νεύρωση στομάχου».Πόσο σοβαρή είναι Αν νιώθετε τέτοια ενοχλήματα, πριν επαναπαυτείτε στην ιδέα της απλής ευαισθησίας -κυρίως όταν αυτά επαναλαμβάνονται και σας ταλαιπωρούν σε τακτά χρονικά διαστήματα-, πρέπει να επισκεφτείτε τον γιατρό σας, για να αποκλειστούν σοβαρότερες παθήσεις, όπως γαστρίτιδα, έλκος, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, διαφραγματοκήλη, παθήσεις των χοληφόρων, του εντέρου, του παγκρέατος κ.λπ. Αν με τις κατάλληλες εξετάσεις (π.χ. γαστροσκόπηση, υπέρηχος κ.ά.) δεν βρεθεί κάτι από τα παραπάνω, πιθανώς αυτά τα συμπτώματα να οφείλονται σε διαταραχή της κινητικότητας του στομάχου (ή του εντέρου) ή σε υπερευαισθησία του ανωτέρου πεπτικού. Τι μπορείτε να κάνετε Η θεραπεία που μπορείτε να ακολουθήσετε για να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα είναι κατά κύριο λόγο η μείωση του άγχους, ενώ σε ορισμένους μπορεί να βοηθήσει η λήψη αντιόξινων ή άλλων φαρμάκων που αναστέλλουν την έκκριση γαστρικού οξέος, καθώς και η αποφυγή κάποιων πιθανών ερεθιστικών παραγόντων, που μπορεί να είναι συγκεκριμένες τροφές (π.χ. η σοκολάτα, τα καρυκεύματα, η πιπεριά κ.ά.), το κάπνισμα, ο καφές, τα οινοπνευματώδη κ.ά. 3. Αυχενικό σύνδρομο: Ο πόνος που καταδυναστεύει Η Ελένη ξεκίνησε ξαφνικά να πονάει στον αυχένα και στο κεφάλι της και όσο ο πόνος συνεχιζόταν άρχισε να έχει και άλλα συμπτώματα, όπως ζαλάδες και μουδιάσματα στα χέρια. Όπως ήταν φυσικό, επισκέφτηκε έναν γιατρό, ο οποίος την εξέτασε, της έδωσε και πιο ειδικές εξετάσεις και προς μεγάλη της έκπληξη της είπε ότι παρά τα όσα φοβόταν ή είχε υποψιαστεί όλος αυτός ο πόνος που ένιωθε είχε μία πολύ απλή αιτία και ότι υπέφερε ουσιαστικά από αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν αυχενικό σύνδρομο. Πόσο σοβαρό είναι Ο πιο συνηθισμένος πόνος στον αυχένα, αυτό που ο κόσμος ονομάζει αυχενικό σύνδρομο, οφείλεται σε μυϊκό σπασμό των μυών της περιοχής (προκαλείται συνήθως από το στρες, την κακή στάση του σώματός μας, την επαφή με το κρύο κ.λπ.), που μπορεί να επιδεινωθεί από καταστάσεις που υπάρχουν ήδη, όπως μικροτραυματισμοί στην περιοχή (π.χ. λόγω λαθών στην εκτέλεση ασκήσεων ή στο σήκωμα βαριών αντικειμένων) ή σπονδυλοαρθροπάθεια, αυτό που λέμε «άλατα» ή οστεόφυτα στον αυχένα, που συνδέονται κυρίως με την ηλικία που περνάει. Χαρακτηριστικά αυτού του μυϊκού σπασμού είναι: πόνος στον αυχένα, βάρος στη ράχη και τους ώμους, ενίοτε μουδιάσματα των άνω άκρων και κατά περιόδους πονοκέφαλοι, ζαλάδες και τάση προς εμετό. Πιο ευάλωτοι είναι όσοι άνθρωποι έχουν λεπτό και ψηλό λαιμό ή η δουλειά τους τούς αναγκάζει να σκύβουν, να σηκώνουν βάρη κ.λπ. Τι μπορείτε να κάνετε Αν και δεν πρόκειται για μία και μοναδική συνταγή, τα μπάνια θεωρείται ότι βοηθούν την κατάσταση, όπως και η γυμναστική γενικότερα. Η γυμναστική ενισχύει τους μυς της περιοχής, οπότε προσφέρει καλύτερη στήριξη. Επίσης, ιδιαίτερα ανακουφιστικά είναι ο ήλιος και η ζέστη (π.χ. το να φοράτε ένα κασκόλ για να διατηρείται ζεστός ο αυχένας). Οι φυσικοθεραπείες, που σχεδιάζονται από τον ειδικό, μπορούν να βοηθήσουν την κατάσταση, ανάλογα βέβαια πάντα με τα αίτιά της. Όσο για το κολάρο, που ακινητοποιεί την περιοχή, αποτελεί μία αμφιλεγόμενη λύση. Σε κάθε περίπτωση, η γυμναστική αντενδείκνυται στην οξεία φάση του προβλήματος. Τότε βοηθούν τα φάρμακα που συστήνει ο γιατρός (μυοχαλαρωτικά, αντιφλεγμονώδη, αντικαταθλιπτικά, που έχει βρεθεί ότι βοηθούν πολύ σε πονοκεφάλους, αλλά και σε προβλήματα του αυχένα), η ξεκούραση, καθώς και το να διορθώσετε τη στάση σας, να μη σηκώνετε βάρη και να αποφεύγετε το κρύο και την υγρασία. Γενικά, ο νοτιάς, η υγρασία, το air condition και το κρύο επιδεινώνουν την κατάσταση. Επιβαρυντικό θεωρείται και το στρες, που εντείνει τον μυϊκό σπασμό, γι’ αυτό και έχει παρατηρηθεί ότι οι αγχώδεις έχουν περισσότερα προβλήματα με τον αυχένα τους. 4. Προστατοδυνία: Μία ασθένεια γένους αρσενικού Ο Μάνος ένιωθε κατά διαστήματα ένα ενοχλητικό αίσθημα βάρους, δυσφορίας και πόνου στην περιοχή του περινέου, που συχνά αντανακλούσε στους όρχεις ή/και στην ουρήθρα και παράλληλα ένιωθε συχνά την ανάγκη να ουρήσει. Αφού έκανε εξετάσεις και αποκλείστηκαν όλες οι άλλες παθολογικές αιτίες, έμαθε ότι υπέφερε από «προστατοδυνία». Πόσο σοβαρή είναι Αν νιώθετε τέτοιου είδους ενοχλήσεις, πρέπει κατ’ αρχάς να εκτιμήσει την κατάστασή σας ουρολόγος, ο οποίος θα συστήσει κάποιες ειδικές εξετάσεις, όπως γενική ούρων, καλλιέργειες, υπερηχογράφημα της περιοχής, και ενδεχομένως άλλες, πιο εξειδικευμένες, ώστε να αποκλείσει άλλες παθολογικές καταστάσεις που προκαλούν παρόμοια συμπτώματα, όπως για παράδειγμα μία βακτηριακή λοίμωξη του προστάτη. Αν δεν υπάρχουν παθολογικά ευρήματα από τον εξειδικευμένο έλεγχο, τότε είναι πιθανό να πάσχετε από αυτό που οι ειδικοί ονόμαζαν παλαιότερα «προστατοδυνία» και σήμερα «μη φλεγμονώδες σύνδρομο χρόνιου πυελικού άλγους». Αυτή η κατάσταση συχνά ταλαιπωρεί νέους, αγχώδεις και γενικά δραστήριους άνδρες. Τι μπορείτε να κάνετε Για την αντιμετώπιση της προστατοδυνίας δεν υπάρχει κάποια ειδική φαρμακευτική αγωγή. Έχουν προταθεί ως μέθοδοι αντιμετώπισης η χρήση φαρμάκων για την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη, μυοχαλαρωτικά, αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα, η φυτοθεραπεία, αλλά και η χορήγηση αντιβιοτικών. Οι ειδικοί, πάντως, συμβουλεύουν, αν υποφέρετε από τέτοια συμπτώματα, να αποφεύγετε τον καφέ, το αλκοόλ και το κάπνισμα, να προσπαθείτε να ασκείστε, να καταναλώνετε πολλά υγρά, να τρώτε σωστά και ισορροπημένα, αποφεύγοντας τις πικάντικες τροφές και τα πολλά καρυκεύματα, και να ξεκουράζεστε. 5. Αίσθημα παλμών: Το φτερούγισμα στο στήθος Η Πηνελόπη ένιωθε σε τακτά χρονικά διαστήματα ένα φτερούγισμα στο στήθος της, ένα σύμπτωμα που προέκυπτε ξαφνικά και την τρόμαζε πολύ. Φυσικά, επισκέφτηκε καρδιολόγο, ο οποίος της σύστησε να εξετάσει τον θυρεοειδή, αλλά και την καρδιά της. Όπως συμβαίνει συνήθως στους νέους ανθρώπους, οι εξετάσεις βγήκαν καθαρές και ο καρδιολόγος την πληροφόρησε ότι έπασχε από αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν αίσθημα παλμών. Πόσο σοβαρό είναι Το αίσθημα παλμών (γνωστό και ως φτερούγισμα) συχνά επιμένει και γίνεται ενοχλητικό. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, δεν πρέπει να επαναπαύεστε στη διάγνωση «αίσθημα παλμών», αλλά θα πρέπει να κάνετε έναν καρδιολογικό και έναν αιματολογικό έλεγχο, ώστε να αποκλειστούν σοβαρές νόσοι που μπορεί να το προκαλούν, όπως είναι οι αρρυθμίες και τα προβλήματα στον θυρεοειδή. Όπως και να ’χει, πρέπει να γνωρίζετε πως το αθώο αίσθημα παλμών, πίσω από το οποίο δεν διαγιγνώσκεται κάποια παθολογία, ταλαιπωρεί συνήθως νέα, δραστήρια και πολύ αγχώδη άτομα, χωρίς όμως να είναι απίθανο να απασχολήσει και ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας. Τι μπορείτε να κάνετε Δεν υπάρχει κάποια ειδική θεραπεία που να δίνεται στο αθώο αίσθημα παλμών. Παρ’ όλα αυτά, ο γιατρός θα σας συστήσει να αποφεύγετε την κατανάλωση καφέ ή αλκοόλ, καθώς και το κάπνισμα. Από την άλλη, αν ασκείστε και ξεκουράζεστε, αλλά και αν ηρεμήσετε και τρώτε ισορροπημένα, μπορεί να βοηθηθείτε. Ο κοινός παρονομαστής Οι «ασθένειες» αυτές είναι σύνολα συμπτωμάτων τα οποία συνήθως εμφανίζονται ξαφνικά, επιμένουν, εξαφανίζονται χωρίς προειδοποίηση και τείνουν να επαναλαμβάνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Επιπλέον, ταλαιπωρούν συχνά νέους, δραστήριους και αγχώδεις ανθρώπους. Όταν ο άνθρωπος που υποφέρει αποφασίσει να τα διερευνήσει, συνειδητοποιεί ότι τα συμπτώματα που τον ταλαιπωρούν θα μπορούσαν να κρύβουν ακόμα και κάποια σοβαρή ασθένεια που χρειάζεται συστηματική αντιμετώπιση. Συνήθως αποδεικνύεται, με τις κατάλληλες εξετάσεις από τους ειδικούς, ότι δεν υποκρύπτεται κάποια συγκεκριμένη ασθένεια, αλλά παρ’ όλα αυτά τα συμπτώματα επιμένουν. Έτσι, οι γιατροί τα αποδίδουν σε μία ευαισθησία του οργανισμού και συστήνουν συντηρητική αγωγή για την αντιμετώπισή τους. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ κ. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΛΛΙΕΡΗ, καρδιολόγο, υπεύθυνο Καρδιολογικής Μονάδας Εμφραγμάτων στο Νοσοκομείο «Metropolitan», τον κ. ΛΑΜΠΡΟ ΠΑΠΟΥΛΙΑ, γιατρό Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης, τον κ. ΧΡΗΣΤΟ ΚΥΡΑΤΣΑ, χειρουργό ουρολόγο, και τον κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΣΑΖΑΝΙΔΗ, γιατρό γαστρεντερολόγο-ηπατολόγο.