Το τελευταίο διάστημα σκέφτεστε όλο και πιο συχνά να κόψετε το κάπνισμα, αλλά η προσπάθεια και μόνο σας φαντάζει τιτάνια και δεν ξέρετε αν θα τα καταφέρετε. Ας μη γελιόμαστε, η προσπάθεια που πρέπει να καταβάλετε είναι απαιτητική και χρειάζεται να δείξετε θέληση και υπομονή. Εδώ, όμως, είμαστε εμείς για να σας βοηθήσουμε να αποφύγετε τις παγίδες και να ξεπεράσετε τα εμπόδια. 1. Έχει νόημα το ημερολόγιο καπνίσματος;Α. Ναι, γιατί μπορεί να βοηθήσει.Β. Όχι, κανένα απολύτως.Σωστή απάντηση: ΑΤο ημερολόγιο καπνίσματος λειτουργεί όπως και το ημερολόγιο διατροφής, σας βοηθά δηλαδή να αναλύσετε τον εθισμό σας, να μελετήσετε… τον εχθρό. Για μία εβδομάδα, λοιπόν, κρατήστε ένα ημερολόγιο, στο οποίο θα σημειώνετε: τι ώρα ανάψατε το πρώτο τσιγάρο της ημέρας, ποιες ώρες καπνίζετε, πόσα τσιγάρα κάνετε, πού και πώς νιώθατε κάθε στιγμή που ανάβατε τσιγάρο και πόσο το απολαύσατε. Έτσι, δεν θα πάτε απροετοίμαστοι στη «μάχη» και θα μπορείτε να αντιμετωπίσετε τις καταστάσεις εκείνες που σας δυσκολεύουν περισσότερο. 2. Πόση ώρα κρατά η λαχτάρα για τσιγάρο;Α. 5΄Β. 15΄Σωστή απάντηση: ΑΚαι όμως, η λαχτάρα για τσιγάρο κρατά ελάχιστα, δεν ξεπερνά τα 5΄. Προσπαθήστε, λοιπόν, να αποσπάσετε την προσοχή σας από το τσιγάρο μετρώντας π.χ. μέχρι το 10, κάνοντας δουλειές του σπιτιού, φροντίζοντας τα λουλούδια στο μπαλκόνι σας, διαβάζοντας ένα βιβλίο, τηλεφωνώντας σε έναν φίλο, μασώντας μια τσίχλα. Η επιθυμία για τσιγάρο θα επιστρέψει βέβαια, αλλά όσο αντιστέκεστε τόσο θα μεγαλώνει το διάστημα ανάμεσα στα τσιγάρα και αυτό μόνο καλό μπορεί να σας κάνει. 3. Ξέρετε πότε καπνίζετε;Α. Ναι, έχω επίγνωση του πότε ανάβω τσιγάρο (π.χ. όταν πίνω καφέ, όταν οδηγώ).Β. Όχι, το τσιγάρο βρίσκεται στα χέρια μου χωρίς να το καταλάβω.Σωστή απάντηση: ΑΕίναι σημαντικό να εντοπίσετε και να αναγνωρίσετε τις καταστάσεις στις οποίες ανάβετε τσιγάρο. Το μυστικό για να καταφέρετε να το κόψετε είναι να το αποσυνδέσετε από τις καταστάσεις αυτές. Στην ουσία καλείστε να αποκτήσετε νέες συνήθειες και αυτό δεν είναι εύκολο. Προσπαθήστε, λοιπόν, να αλλάξετε ή να κόψετε τον καφέ που πίνετε και συνήθως τον συνοδεύετε με ένα τσιγάρο, να μην καπνίζετε στον δρόμο ή μετά το φαγητό, να μην παίρνετε μαζί σας τσιγάρα στις εξόδους ή στη δουλειά. Βοηθητικό είναι να κόβετε μία συνήθεια τη φορά και όχι όλες μαζί.4. Θα αρχίσω να καπνίζω ελαφριά τσιγάρα επειδή είναι καλύτεραΑ. ΛάθοςΒ. ΣωστόΣωστή απάντηση: ΑΟι καπνιστές είτε των κανονικών είτε των ελαφριών τσιγάρων συνήθως καλύπτουν όλο το φίλτρο με το στόμα τους, συνεπώς και τις τρύπες που υπάρχουν σε αυτό και επιτρέπουν την πρόσμειξη του αέρα με τον καπνό οδηγώντας σε αραίωση του εισπνεόμενου καπνού. Επιπλέον, όσοι επιλέγουν ελαφριά τσιγάρα κάνουν συνήθως πολλά προκειμένου να πάρουν τη δόση της νικοτίνης που έχει συνηθίσει ο οργανισμός τους. 5. Το να κάνεις ένα τσιγάρο σημαίνει καταστροφήΑ. ΌχιΒ. ΝαιΣωστή απάντηση: ΑΈχετε καταφέρει να κόψετε το τσιγάρο για μία εβδομάδα και τώρα ανάψατε ένα. Δεν ήρθε το τέλος του κόσμου, και είναι λάθος να εστιάζετε στο παραστράτημα και να ξεχνάτε αυτό που έχει σημασία, το γεγονός, δηλαδή, ότι δεν έχετε καπνίσει για -λίγες ή πολλές- ημέρες. Καλό είναι, ωστόσο, να σκεφτείτε γιατί ανάψατε το συγκεκριμένο τσιγάρο. Βρείτε την αιτία και έτσι την επόμενη φορά θα έχετε περισσότερες πιθανότητες να αντισταθείτε. Όταν νιώθετε έντονη επιθυμία για τσιγάρο, βοηθά το να σκεφτείτε πώς θα νιώσετε αν καπνίσετε, τη στιγμή που δεν έχετε καπνίσει τόσον καιρό. Ορισμένες φορές η σκέψη της απογοήτευσης αυτής μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά.6. Θα τα καταφέρω με την πρώτη προσπάθειαΑ. ΌχιΒ. ΝαιΣωστή απάντηση: ΑΟι περισσότεροι καπνιστές έχουν κάνει αρκετές προσπάθειες μέχρι να κόψουν το τσιγάρο. Μην απογοητευτείτε, λοιπόν, αν δεν τα καταφέρετε με την πρώτη. Ακόμα και οι αποτυχημένες προσπάθειες έχουν θετική επίδραση στην υγεία σας! Άλλωστε, βοηθά το να έχετε στον νου υπό ποιες συνθήκες ανάψατε ξανά τσιγάρο, ώστε να χρησιμοποιήσετε τη γνώση αυτή για να αποφύγετε παρόμοια παραστρατήματα. 7. Θα τα καταφέρω χωρίς βοήθειαΑ. ΌχιΒ. ΝαιΣωστή απάντηση: ΑΟι έρευνες έχουν δείξει ότι η φαρμακολογική θεραπεία, σε συνδυασμό με συμβουλευτική υποστήριξη, αυξάνει τα ποσοστά επιτυχούς διακοπής του καπνίσματος. Δεν χρειάζεται να ψάξετε μακριά, τη βοήθεια αυτή μπορείτε να τη βρείτε στα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος, όπου τα ποσοστά επιτυχίας αγγίζουν το 65%.8. Τα θετικά αποτελέσματα αργούν να φανούνΑ. ΨέμαΒ. ΑλήθειαΣωστή απάντηση: ΑΟι κίνδυνοι που συνδέονται με το κάπνισμα αρχίζουν να μειώνονται από τη στιγμή που θα το κόψετε. Για παράδειγμα, 12 ώρες από τη διακοπή το μονοξείδιο του άνθρακα έχει αποβληθεί από τον οργανισμό και το οξυγόνο στο αίμα επανέρχεται σε φυσιολογικά επίπεδα. Σε 48 ώρες η όσφρηση και η γεύση βελτιώνονται σημαντικά και σε λίγες ημέρες ο πρωινός τσιγαρόβηχας και τα φλέματα εξαφανίζονται. 9. Έχετε στον νου σας συγκεκριμένο στόχο, όταν σκέφτεστε τη διακοπή του τσιγάρου;Α. ΝαιΒ. ΌχιΣωστή απάντηση: ΑΣημαντικός παράγοντας, που μπορεί να καθορίσει την επιτυχημένη ή αποτυχημένη έκβαση της προσπάθειάς σας, είναι ο στόχος που έχετε και το κατά πόσον μπορείτε να τον «κάνετε εικόνα». Τι θα πει αυτό; Μπορεί, για παράδειγμα, στόχος σας να είναι η προστασία της υγείας των παιδιών σας ή η βελτίωση της αντοχής σας όταν ανεβαίνετε τις σκάλες. Στην πρώτη περίπτωση μπορεί να δυσκολευτείτε να οραματιστείτε τον στόχο σας, ενώ στη δεύτερη ο στόχος είναι πιο «χειροπιαστός». Σε κάθε περίπτωση, η ύπαρξη ενός συγκεκριμένου στόχου βοηθά την προσπάθειά σας.10. Νιώθετε άσχημα όταν καπνίζετε μπροστά στην οικογένειά σας; Α. Ναι / Μερικές φορές Β. Όχι Σωστή απάντηση: ΑΑν νιώθετε άσχημα, το αίσθημα αυτό μπορεί να αποτελεί κίνητρο διακοπής του καπνίσματος. Ωστόσο, για να έχει αυτό το αποτέλεσμα, θα πρέπει να μην εκλάβετε το αίσθημα αυτό ως μία ακόμα αφορμή για αυτοκατάκριση και αυτοκατηγορία.To σκορ Μετρήστε τις «Α» απαντήσεις σας. Όσο περισσότερες είναι -ιδανικά θα πρέπει να ξεπερνούν τις 8-, τόσο μεγαλύτερος ο βαθμός ετοιμότητάς σας, καθώς και ενημέρωσής σας, αναφορικά με τη διακοπή του καπνίσματος. Μήπως ήρθε η ώρα, λοιπόν; ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ κ. ΜΙΧΑΛΗ ΤΟΥΜΠΗ, πνευμονολόγο, διευθυντή της 6ης Πνευμονολογικής Κλινικής «ΣΩΤΗΡΙΑ», και την κ. ΑΘΗΝΑ ΣΤΑΜΟΥΛΗ, ψυχολόγο.