Ένα βήμα πριν από τις καλοκαιρινές σας διακοπές και το μόνο που θέλετε είναι οι ημέρες που θα περάσετε στα ελληνικά νησιά κάτω από τον ήλιο να μη συμπέσουν με την έμμηνο ρύση σας. Και μόνο η σκέψη ότι θα περάσετε έστω και μία ημέρα ξαπλωμένη στο κρεβάτι, αγκαλιά με τα παυσίπονα, καθώς και το γεγονός ότι για μερικές ημέρες θα πρέπει να αποχωριστείτε το μαγιό σας και να αποφύγετε τις βουτιές στη θάλασσα, σας προδιαθέτουν αρνητικά. Ωστόσο, αυτοί οι γνώριμοι πόνοι στην κοιλιά, που ειδοποιούν για την επερχόμενη «καταστροφή», είναι ένα μόνο από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, καθώς οι διαταραχές της εμμήνου ρύσεως είναι πολλές.



Είναι το σύνολο των οργανικών και ψυχολογικών συμπτωμάτων που βιώνουν αρκετές γυναίκες λίγες ημέρες πριν από την έμμηνο ρύση ή και στη διάρκειά της. Τα πιο συνηθισμένα είναι η αύξηση του βάρους εξαιτίας της κατακράτησης υγρών, το πρήξιμο στο στήθος, η διάρροια, η δυσκοιλιότη­τα, η επιθυμία για γλυκά, ο εκνευρισμός, η αϋπνία, η ­μελαγχολία και το αίσθημα κόπωσης. Συνήθως είναι ήπια, αλλά μερικές φορές είναι τόσο ­έντονα, που χρειά­ζεται θεραπευτική αγωγή.
● Τι μπορεί να φταίει: Οι ειδικοί δεν γνωρίζουν τι ακριβώς προκαλεί τα συμπτώματα αυτά, φαίνεται όμως να συνδέονται με μεταβολές στα ­επίπεδα ορμονών, όπως είναι τα οιστρογόνα, η προγεστερόνη, η προλακτίνη κλπ.
● Τι να κάνετε: Η θεραπεία είναι συμπτωματική. Όμως, η φυσική δραστηριότητα, ο έλεγχος του άγχους και η διακοπή του καπνίσματος μπορoύν να περιορίσουν την ένταση των συμ­πτωμάτων. Επίσης, η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε βιταμίνες (ιδίως Β6), μαγνήσιο και ασβέστιο φαίνεται να βοηθά, ενώ συνιστάται ο περιορισμός στην κατανάλωση αλατιού (αυξάνει την κατακράτηση υγρών) και καφέ. Αν τα συμπτώματα επιδεινωθούν, συμβουλευτείτε το γιατρό σας και ακολουθήσετε ειδική αγωγή.



Ονομάζεται ο έντονος πόνος κατά την έμμηνο ρύση και διακρίνεται σε πρωτοπαθή δυσμηνόρροια, η οποία εμφανίζεται από την πρώτη κιόλας περίοδο του κοριτσιού, και σε δευτεροπαθή, όταν η γυναίκα έχει φυσιολογικές περιόδους και ξαφνικά εμφανίζει επώδυνες. Συνήθως, ο πόνος ξεκινά λίγες ώρες πριν από την έναρξη της περιόδου και διαρκεί 1-2 ημέρες. Η έντασή του αυξομειώνεται και ενδέχεται να συνοδεύεται από μεγάλη αιμορραγία, κράμπες, ναυτία, εμετούς, ακόμη και ζάλη.
● Τι μπορεί να φταίει: Η πρωτοπαθής δυσμηνόρροια τις περισσότερες φορές δεν οφείλεται σε κάποιο παθολογικό αίτιο και παρουσιάζεται συνήθως κατά την εφηβεία, όπου το γενετικό σύστημα των κοριτσιών δεν είναι ακόμη ώριμο. Στη δευτεροπαθή, όμως, υπάρχει είτε κάποια οργανική αιτία (ενδομητρίωση) είτε κάποιο ανατομικό πρόβλημα (αδενομύωση) είτε κάποιο γυναικολογικό νόσημα (φλεγμονή της μήτρας ή των σαλπίγγων).
● Τι να κάνετε: Αν αντιμετωπίζετε την πρωτοπαθή δυσμηνόρροια, μερικά αναλγητικά ή σπασμολυτικά είναι αρκετά για να νιώσετε καλύτερα, πάντα βέβαια με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού σας. Τα ζεστά ντους, τα θερμά επιθέματα στο υπογάστριο, το μασάζ στην κοιλιά και η κατάκλιση σε εμβρυϊκή θέση μπορεί επίσης να σας βοηθήσουν. Αν υποφέρετε από δυσμηνόρροια που οφείλεται σε οργανική αιτία ή σε νόσημα, τότε η αγωγή εξαρτάται από τα ευρήματα του γιατρού. Έτσι, αν για παράδειγμα το πρόβλημα οφείλεται σε λοίμωξη, πιθανότατα θα χρειαστεί να πάρετε αντιβιοτικά.



Οι ακανόνιστοι κύκλοι είναι από τα πιο συνηθισμένα γυναικολογικά προβλήματα. Ωστόσο, για αραιομηνόρροια μιλάμε όταν ο κύκλος είναι με­γαλύ­τερος από 35 ημέρες και το διάστημα μεταξύ των κύκλων δεν είναι σταθερό. Τις περισσότερες φορές, πάντως, ο κύκλος είναι μεγαλύτερος των 35 ημερών και μπορεί να φτάσει μέχρι και τους 6 μήνες. Όσο για τις αποκλίσεις λίγων ημερών (1-2 ­ημέρες), δεν χρειάζεται να σας ανησυχούν.
● Τι μπορεί να φταίει: Συνήθως, η διαταραχή οφείλεται σε ορμονικά αίτια, όπως οι μεταβολές της κλιμακτηρίου, ή ανατομι­κά (π.χ. κύστη στις ωοθήκες). Μπορεί, όμως, να οφείλεται και σε λιγότερο ανησυχητικούς λόγους, όπως η συναισθηματική φόρτιση, η μεγάλη απώλεια ή αύξηση βάρους, το στρες και η σωματική εξάντληση (γυναίκες που ασχολούνται με τον πρωταθλητισμό).
● Τι να κάνετε: Θα χρειαστεί να συμβουλευτείτε το γιατρό σας, ο οποίος αρχικά θα πάρει ένα πλήρες ατομικό και οικογενειακό ιστορικό. Έπειτα, θα κάνετε ένα τεστ κύησης για να αποκλειστεί η πιθανότητα εγκυμοσύνης και, αν κάτι τέτοιο δεν ισχύει, θα ακολουθήσει γυναικολο­γική εξέταση, καθώς και υπερηχογραφικός και εργαστηριακός έλεγχος.
Προσοχή! Η αστάθεια αυτή μπορεί να γίνει αιτία υπογονιμότητας (όταν δεν υπάρχει ωοθυλακιορρηξία), αλλά και μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, αφού είναι πρακτικά αδύνατο να υπολογίσετε τις γόνιμες ημέρες.



Στην περίπτωση αυτή, η γυναίκα έχει ξαφνικά τακτικές περιόδους σε διάστημα μικρότερο των 21 ημερών (ενώ πριν είχε φυσιολογικές), δηλαδή έχει περίοδο πάνω από μία φορά το μήνα.
● Τι μπορεί να φταίει: Και σε αυτή την περίπτωση, οι αιτίες που ευθύνονται για τη διαταραχή ποικίλλουν, αλλά συνήθως προκαλείται από κάποιο ορμονικό ή οργανικό πρόβλημα (ανωμαλίες θυρεοειδούς αδένα, πολύποδας στη μήτρα, ινομυώματα).
● Τι να κάνετε: Η θεραπεία εξαρτάται και πάλι από την αιτία του προβλήματος, γι’ αυτό επισκεφτείτε το γιατρό σας. Το πιθανότερο είναι να σας ζητήσει αρχικά να κάνετε ένα τεστ κύησης και στη συνέχεια υπερηχογράφημα και ορμονικές εξετάσεις. Αν είστε άνω των 38 ετών, θα χρειαστεί να γίνει και βιοψία ενδομητρίου, ώστε να αποκλειστούν οργανικές αιτίες. Με βάση τα αποτελέσματα των εξετάσεων, θα σας χορηγηθεί η κατάλληλη αγωγή. Έτσι, αν το πρόβλημα οφείλεται σε ορμονική διαταραχή, μπορεί να λάβετε ορμόνες με τη μορφή αντισυλληπτικών χαπιών.


Διακρίνεται σε πρωτοπαθή, που αφορά τα κορίτσια που δεν έχουν έμμηνο ρύση μέχρι τα 16 τους χρόνια ή μέχρι τα 14, όταν δεν έχουν αναπτυχθεί τα δευτερογενή σεξουαλικά χαρακτηριστικά (π.χ. το στήθος). Η δευτεροπαθής αφορά γυναίκες που ξαφνικά η περίοδός τους κόπηκε για διάστημα τουλάχιστον 6 μηνών.
● Τι μπορεί να φταίει: Για την πρωτοπαθή αμηνόρροια μπορεί να ευθύνονται προβλήματα γενετικά, ανατομικά, ενδοκρινικά, του υποθαλάμου του εγκεφάλου, των ωοθηκών, ενώ για τη δευτεροπαθή μπορεί να υπάρχουν επιπλέον λόγοι, όπως το στρες ή η μεγάλη αυξομείωση του βάρους.
● Τι να κάνετε: Κάντε τις ορμονικές και ακτινολογικές εξετάσεις που θα σας ζητήσει ο γιατρός σας. Ανάλογα με τη διάγνωση, θα σας συστήσει την καλύτερη για εσάς θεραπεία, ώστε να ­αντιμετωπιστεί η αιτία που προκαλεί την απορρύθμιση του κύκλου. Αν π.χ. η αμηνόρροια οφείλεται στην παχυσαρκία, αρκεί να αδυνατίσετε.
Προσοχή! Δυστυχώς, η αμηνόρροια μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την υγεία της γυναίκας. Έτσι, αν για παρά­δειγμα οφείλεται σε κάποιο οργανι­κό πρόβλημα, μέχρι αυτό να λυθεί, επηρεάζεται η γονιμότητά σας.



Όταν μιλάμε για πολυμηνόρροια, εννοούμε ότι η γυναίκα χάνει μεγάλες ποσότητες αίματος, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται ο αιματοκρίτης της.
● Τι μπορεί να φταίει: Συνήθως, εκδηλώνεται τα πρώτα χρόνια της περιόδου εξαιτίας των έντονων ορμο­νικών αλλαγών που βιώνουν τα νεαρά κορίτσια. Μπορεί, όμως, να οφείλεται και σε ενδοκρινικές παθήσεις (υποθυρεοειδισμός), οργανικές και αιματολογικές ανωμαλίες (ινομυώματα, πολύποδες, διαταραχές πήξης του αίματος), καθώς και σε φλεγμονές του ενδομητρίου.
● Τι να κάνετε: Μετά από πλήρη γυναικολογική εξέταση, ο γιατρός σας θα καθορίσει την αιτία του προβλήματος. Πάντως, τα ορμονικά σκευάσματα βοηθούν σημαντικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος, όταν η αιτία είναι ορμονική, ενώ θετικά αποτελέσματα στον περιορισμό της αιμορραγίας φαίνεται να έχει και η χρήση ενδομήτριου σπιράλ με προγεστερόνη, εφόσον φυσικά το εγκρίνει και ο γιατρός σας.

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κ. Σταυρούλα Μαραγκού μαιευτήρα-χειρουργό γυναικολόγο με ειδικότητα στην υπογονιμότητα.