Για τη Gen Z, που τώρα μπαίνει στην αγορά εργασίας, η πρώτη δουλειά μοιάζει πιο δύσκολη από ποτέ, με τις ευκαιρίες για να ξεκινήσουν την καριέρα τους να φαίνονται περιορισμένες.
Καθώς πλησιάζει η αποφοίτηση για εκατομμύρια φοιτητές, η εύρεση της πρώτης δουλειάς μοιάζει όλο και πιο δύσκολη. Οι νέοι πτυχιούχοι βρίσκονται μπροστά σε μια αγορά εργασίας που επιβραδύνει και γίνεται πιο αβέβαιη, ενώ η τεχνητή νοημοσύνη αρχίζει να απειλεί.
Η οικονομία δείχνει σημάδια επιβράδυνσης και η τεχνητή νοημοσύνη αρχίζει να παίρνει τη θέση πολλών εργασιών αρχικού επιπέδου – αυτών που παλιότερα λειτουργούσαν ως «σκαλοπάτι» για να αποκτήσει κανείς εμπειρία και να προχωρήσει. Όπως λέει ο Aneesh Raman, στέλεχος του LinkedIn, θυμίζει την κρίση στη βιομηχανία της δεκαετίας του ’80 — μόνο που τώρα πλήττει τους υπαλλήλους γραφείου. «Το πρώτο σκαλί της επαγγελματικής σκάλας αρχίζει να χάνεται», γράφει στους New York Times.
Πράγματι, πολλές από τις εργασίες που παλαιότερα αποτελούσαν πεδίο μάθησης και εμπειρίας για νέους εργαζομένους όπως βασικός προγραμματισμός, έλεγχος κώδικα ή απλές εργασίες σε νομικά και εμπορικά γραφεία εκτελούνται πλέον από εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης. Στη Wall Street, κυκλοφορούν φήμες για δραστικές περικοπές στις προσλήψεις νεοεισερχόμενων.
Η Gen Z και η ανεργία
Την ίδια στιγμή, η ανεργία μεταξύ των πτυχιούχων αυξάνεται πιο γρήγορα απ’ ό,τι για άλλες ομάδες εργαζομένων, σύμφωνα με τον Raman αν και ακόμα δεν υπάρχει σαφής απόδειξη ότι η τεχνητή νοημοσύνη ευθύνεται αποκλειστικά για τη δυσμενή αυτή τάση, σύμφωνα με το Fortune.
Δεν σημαίνει, πάντως, ότι οι επιχειρήσεις εγκαταλείπουν εντελώς τους νέους εργαζόμενους. Οι εργοδότες εξακολουθούν να αναζητούν φρέσκες ιδέες και, σε κάποιες περιπτώσεις, η AI έχει ελαφρύνει το φορτίο των junior υπαλλήλων, επιτρέποντάς τους να εμπλακούν νωρίτερα σε πιο σύνθετες εργασίες.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Raman, οι αλλαγές που ήδη διαταράσσουν τον τεχνολογικό τομέα δεν θα μείνουν εκεί. Θα επεκταθούν και σε άλλους κλάδους –χρηματοοικονομικά, ταξίδια, εστίαση, επαγγελματικές υπηρεσίες– με τις θέσεις γραφείου να πλήττονται περισσότερο.
Αναζητώντας λύσεις
Η λύση, κατά τον ίδιο, περνά από δύο δρόμους: ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στο πανεπιστημιακό πρόγραμμα σπουδών και αναβάθμιση των αρμοδιοτήτων στις θέσεις εισαγωγικού επιπέδου.
Ήδη ορισμένες επιχειρήσεις δείχνουν να προσαρμόζονται. Ο διευθύνων σύμβουλος της Jasper.ai, Timothy Young, υποστηρίζει ότι στην εποχή της «εμπορευματοποίησης της νοημοσύνης», η επιλογή των πιο ευφυών υποψηφίων έχει λιγότερη σημασία από την ανάπτυξη δεξιοτήτων διαχείρισης. «Οι junior υπάλληλοι έχουν δυναμική, αλλά δεν μπορείς να τους αξιοποιήσεις όπως στο παρελθόν», εξήγησε, επισημαίνοντας ότι δίνει έμφαση στην περιέργεια και την ανθεκτικότητα.
Ο CEO του Indeed, Chris Hyams, τόνισε πρόσφατα πως η AI δεν μπορεί να αντικαταστήσει πλήρως τις θέσεις εργασίας. Ωστόσο, σύμφωνα με στοιχεία του Indeed, για τα δύο τρίτα όλων των επαγγελμάτων, το 50% των απαιτούμενων δεξιοτήτων μπορεί σήμερα να καλυφθεί επαρκώς ή και άριστα από τη γενετική AI.
Αξιοσημείωτο είναι, πάντως, ότι εφαρμογές όπως η Duolingo και η Klarna φαίνεται να κάνουν πίσω από την αρχική τους επιθετική στρατηγική για την αντικατάσταση εργαζομένων με AI.
Ταυτόχρονα, μελέτες δείχνουν πως οι αποδόσεις της τεχνητής νοημοσύνης δεν είναι πάντα αυτές που αναμένονταν. Μια έρευνα της IBM κατέδειξε ότι τα 3 στα 4 πρότζεκτ AI αποτυγχάνουν να φέρουν την υποσχόμενη απόδοση. Και μια άλλη μελέτη του National Bureau of Economic Research διαπίστωσε σχεδόν μηδενική επίδραση στα εισοδήματα και τις ώρες εργασίας σε τομείς που έχουν εκτεθεί στην AI.
«Φαίνεται πως η μετάβαση είναι πολύ πιο αργή και περιορισμένη από ό,τι φανταζόταν κανείς με βάση μόνο τις τεχνολογικές δυνατότητες», σχολίασε ο καθηγητής οικονομικών του Πανεπιστημίου του Σικάγο, Anders Humlum, ένας εκ των συντακτών της μελέτης.
*Από την Αλεξάνδρα Τάνκα
