Τα smartphones υπόσχονταν να κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη και συνδεδεμένη, αλλά για τη γενιά που μεγάλωσε μαζί τους, η πραγματικότητα είναι διαφορετική.
Η προσκόλληση στην οθόνη, οι εφαρμογές που απορροφούν ατελείωτες ώρες και η αδυναμία ελέγχου της προσοχής έχουν κάνει τη χρήση του κινητού μια καθημερινή μάχη. Κάποιοι αναζητούν λύσεις μέσω περιοριστικών εφαρμογών ή ακόμη και επιστροφής στα dumbphones.
Η ιστορία που ακολουθεί εξερευνά πώς η τεχνολογία, που υποτίθεται ότι μας απελευθερώνει, μπορεί ταυτόχρονα να μας εγκλωβίζει και πώς κάποιοι προσπαθούν να επανακτήσουν τον έλεγχο της ζωής τους.
Όπως γράφει ο αρθρογράφος του The Atlantic, σήμερα υπάρχουν εφαρμογές που βοηθούν τους χρήστες να σταματήσουν να χρησιμοποιούν εφαρμογές.
Η γενιά των ανθρώπων που μεγάλωσε τη δεκαετία του ’00, τα πρώτα παιδιά της εποχής του smartphone, αντιμετωπίζει τις συνέπειες της αλόγιστης χρήσης της τεχνολογίας από μικρή ηλικία. Τα πρόσφατα κύματα προειδοποιήσεων και η προσπάθεια καθιέρωσης μέτρων περιορισμού της χρήσης τηλεφώνου ήρθαν πολύ αργά στα σχολεία.
Η παιδική ηλικία, όπου κάποτε η οικογένεια και το σχολείο μπορούσαν να καθοδηγήσουν τις επιλογές, έχει χαθεί. Η πλειονότητα αυτής της γενιάς είναι πιο εθισμένη από οποιονδήποτε και δεν υπάρχει εξωτερικός παράγοντας που να μπορεί να πάρει το τηλέφωνο από τα χέρια τους.
Ανεξέλεγκτος ο χρόνος μπροστά από τις οθόνες
Ο αρθρογράφος επισημαίνει ότι οι περισσότεροι συνειδητοποιούν πως η προσοχή τους έχει καταστραφεί και ο χρόνος που περνούν μπροστά στην οθόνη είναι ανεξέλεγκτος.
Η ακραία λύση—να απαλλαγεί κανείς εντελώς από τα smartphones—φαίνεται απρόσιτη για όσους δυσκολεύονται να θυμηθούν τη ζωή χωρίς αυτά. Παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση της Georgia Walker-Keleher, φοιτήτριας στο Stanford, που αντάλλαξε το smartphone της με ένα «dumbphone»—ένα απλό τηλέφωνο χωρίς εφαρμογές και κοινωνικά δίκτυα. Οι φίλοι της αντέδρασαν με έκπληξη, αλλά η ίδια συνέχισε την καθημερινότητά της με πιο περιορισμένη τεχνολογία.
Ο αρθρογράφος περιγράφει επίσης τη μετάβαση σε ένα Light Phone, μια μοντέρνα εναλλακτική των retro flip phones, το οποίο διαθέτει μόνο κάμερα, MP3 player και εργαλείο χαρτών.
Η εμπειρία χρήσης ενός τέτοιου τηλεφώνου δείχνει πόσο πολύ οι άνθρωποι έχουν συνηθίσει να βασίζονται στα smartphones. Πολλές καθημερινές δραστηριότητες απαιτούν πλέον χρήση smartphone και η ζωή χωρίς αυτά μοιάζει δύσκολη. Παρ’ όλα αυτά, οι εφαρμογές που χρησιμοποιούνται καθημερινά έχουν συχνά σχεδιαστεί για να κρατούν τον χρήστη απορροφημένο και μακριά από τον πραγματικό κόσμο, αποσπώντας ατελείωτες ώρες ζωής.
Η χρόνια χρήση smartphone έχει συσχετιστεί με μειωμένες γνωστικές ικανότητες, κοινωνική απομόνωση και προβλήματα ψυχικής υγείας. Όπως σημειώνει ο αρθρογράφος, η δυσφορία δεν αφορά μόνο τη χρήση του τηλεφώνου, αλλά την αίσθηση έλλειψης ελέγχου και τη διαρκή μάχη του χρήστη με τον εαυτό του για περιορισμό της χρήσης. Οι εφαρμογές περιορισμού ίσως βοηθούν σε μικρό βαθμό, αλλά δεν αφαιρούν το βασικό αίσθημα εθισμού.
«Με ένα κινητό στο χέρι»
Η Gen Z, η οποία έχει μεγαλώσει με smartphones, έχει υψηλό χρόνο οθόνης—κατά μέσο όρο οκτώ ώρες την ημέρα για τους νεότερους. Το 95% των 18-29 ετών κρατούν το τηλέφωνό τους «σχεδόν συνέχεια», και το 92% ακόμη και όταν κοιμούνται. Ο αρθρογράφος τονίζει ότι δεν χρειάζεται κάποιος να είναι ακραίος εθισμένος για να αντιμετωπίζει πρόβλημα, καθώς ακόμα και οι πιο «συνειδητοί» χρήστες δυσκολεύονται να αποφύγουν τους πειρασμούς των εφαρμογών.
Πολλοί νέοι, όπως οι Jose Briones και Carter Hyde, επέλεξαν dumbphones για να περιορίσουν τη χρήση τους. Η εμπειρία τους δείχνει ότι η μετάβαση δεν είναι απλώς ρετρό μόδα, αλλά αποτελεί συνειδητή προσπάθεια για περιορισμό της βλάβης που προκαλεί η συνεχής ψηφιακή έκθεση. Παράλληλα, οι περισσότεροι επανέρχονται στα smartphones για πρακτικούς λόγους, όπως ανάγκη επικοινωνίας ή πρόσβαση σε τραπεζικούς λογαριασμούς.
Ο αρθρογράφος καταλήγει ότι η σχέση των νέων με τα smartphones είναι περίπλοκη: η τεχνολογία έχει τη δύναμη να απελευθερώνει αλλά και να εγκλωβίζει. Η επίγνωση, η πρόθεση και η περιορισμένη χρήση αποτελούν τον δρόμο για μια πιο ισορροπημένη σχέση με τις οθόνες και τη ζωή τους.
πηγή in.gr