Η ζήλια μπορεί να είναι μια χρήσιμη υπενθύμιση ότι δεν πρέπει να θεωρείτε δεδομένο κάποιον αγαπημένο ή φίλο. Και για μερικούς ανθρώπους, ένας ήπια ζηλιάρης σύντροφος είναι ένας σύντροφος που νοιάζεται.

Εάν αφεθεί ανεξέλεγκτη, όμως, η ζήλια γίνεται τοξική για τις σχέσεις. Η εμπιστοσύνη είναι βασικό συστατικό κάθε υγιούς, επιτυχημένης σχέσης. Η ζήλια γεννά καχυποψία, αμφιβολία και δυσπιστία – κάτι που μπορεί να λειτουργήσει ως «χιονοστιβάδα» προκαλώντας αρκετά έντονα συναισθήματα και συμπεριφορές: Μπορεί να μας απασχολήσει ο φόβος της προδοσίας. Μπορεί να αρχίσουμε να ελέγχουμε συνεχώς τον σύντροφό μας, προσπαθώντας να τον «πιάσουμε στα πράσα». Μπορεί να γίνουμε κτητικοί.

Με τον τρόπο αυτό, κάτι το οποίο ξεκίνησε ως σύμπραξη ίσων μπορεί να εκφυλιστεί σε μια δυστυχισμένη σχέση «φύλακα» και «δεσμοφύλακα».

Αυτό συμβαίνει επειδή τα κέντρα συναισθημάτων του εγκεφάλου (αυτά που μας κάνουν να ζηλεύουμε) είναι συνδεδεμένα χωριστά από τα κέντρα συλλογισμού του εγκεφάλου. Κι αυτό σημαίνει ότι τα συναισθήματά μας μπορούν να παρακάμψουν τον ορθολογισμό και τη λογική. Για παράδειγμα: Ξέρω ότι είναι ανόητο να ζηλεύω τις συναδέλφους του συντρόφου μου στη δουλειά, αλλά δεν μπορώ να συγκρατηθώ.

Σε ένα σημείο της εξελικτικής μας ιστορίας, η ενεργοποίηση της ζήλιας με έναν ακραίο τρόπο μπορεί να ήταν σημαντική για την επιβίωσή μας. Αλλά τώρα, αυτός ο τύπος επιθετικής απάντησης συνιστά δυσκολία προσαρμογής στο σήμερα. Προκαλεί άγχος και συνήθως δεν είναι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος.

7 τρόποι για να χειριστείτε τα συναισθήματα ζήλιας

Τι πρέπει να κάνετε για να αντιμετωπίσετε τη ζήλια με παραγωγικό τρόπο; Δοκιμάστε τα εξής:

  1. Δώστε προσοχή σε αυτά που λέτε στον εαυτό σας

Κάντε ένα βήμα πίσω και σκεφτείτε τι λέτε στον εαυτό σας για την κατάσταση. Είστε στον κινηματογράφο και βλέπετε την καλύτερή σας φίλη εκεί με μία άλλη φίλη της. Υπάρχει πραγματικά λόγος να ζηλεύετε το άτομο που προσκάλεσε η φίλη σας σας στο σινεμά, αντί για εσάς; Είναι σημάδι ότι η φίλη σας δεν θέλει να κάνει παρέα μαζί σας; Ή απλώς η φίλη σας ήξερε ότι δεν θέλετε να δείτε αυτήν την ταινία;

Τα πράγματα που λέτε στον εαυτό σας συχνά προκαλούν τα συναισθήματα που νιώθετε.

  1. Στρέψτε την προσοχή στον εαυτό σας

Η ζήλια ενεργοποιείται επειδή πιστεύετε ότι η σχέση σας μπορεί να κινδυνεύει. Αντί να υποθέσετε ότι κάποιος άλλος υποκινεί αυτήν την απειλή, στραφείτε στη δική σας σχέση. Ίσως η φίλη σας να περνά περισσότερο χρόνο με μία άλλη φίλη επειδή ήσαστε γενικά πιο απασχολημένη κι αυτό είναι ένα σημάδι ότι πρέπει να αφιερώσετε περισσότερο χρόνο σε αυτήν.

Εστιάζοντας στη σχέση σας με αυτό το άτομο θα σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε ό, τι μπορεί να είναι λάθος, αντί να κάνετε ποδήλατο σε μια καθοδική σπείρα ενοχών και πόνου.

  1. Αποφασίστε αν η ζήλια οφείλεται σε δικές σας ανασφάλειες

Η ζήλια για έναν σύντροφο έχει συχνά ρίζες σε αρνητικές απόψεις για τον εαυτό μας. Ζηλεύετε έναν σύντροφο ο οποίος συναναστρέφεται με άλλους επειδή νομίζετε ότι η σχέση σας βρίσκεται σε κίνδυνο; Ή είστε ανασφαλείς επειδή δεν έχετε τα δικά σας χόμπι, όπως εκείνος;

Το να στηρίζετε όλη σας την αυτοεκτίμηση σε μία σχέση μπορεί να σας γεννήσει ανασφάλεια. Εάν η αυτοεκτίμησή σας είναι χαμηλή, δώστε της ώθηση. Βεβαιωθείτε ότι έχετε ενδιαφέροντα και δραστηριότητες εκτός της σχέσης σας.

  1. Εάν υπάρχει πρόβλημα, μιλήστε για αυτό

Όλες οι σχέσεις επωφελούνται από αμοιβαία συμπεφωνημένους κανόνες όσον αφορά την εμπιστοσύνη και την πίστη. Και σε μια σχέση που εκτιμάτε, είναι καλή ιδέα να μιλήσετε για αυτά τα πράγματα. Το να ανοίξετε μια τέτοια συζήτηση, ειδικά όταν αισθάνεστε απόσταση ή νιώθετε κάποιον να απομακρύνεται, μπορεί να σας βοηθήσει πολύ.

  1. Αλλά σκεφτείτε τι θέλετε από μια συζήτηση, πριν ξεκινήσετε

Εάν πρόκειται να μιλήσετε για αυτό, τι λέτε και πώς το λέτε έχει σημασία. Πριν ξεκινήσετε τη συζήτηση, σκεφτείτε τι θέλετε από αυτήν. Εάν πω σε κάποιον ότι τον ζηλεύω, θέλω να κάνει κάτι για να το διορθώσει; Ή θέλετε απλώς να σας πει ότι δεν θα έπρεπε να νιώθετε ζήλια;

Ή, τελικά, κάτι άλλο πυροδοτεί τη ζήλια σας – σαν να αισθάνεστε ότι απομακρύνεστε περισσότερο με αυτό το άτομο τελευταία – και τελικά θέλετε να μιλήσετε για αυτό.

  1. Αποφασίστε αν είναι καλύτερα να επιλέξετε την εμπιστοσύνη

Μερικές φορές είναι χρήσιμο να μιλήσετε για το γιατί νιώθετε ζήλια ή γιατί έχετε υποψίες. Αλλά μερικές φορές κάποιος που τσεκάρει διαρκώς το φίλο ή το σύντροφό του ή είναι υπερβολικά καχύποπτος, μπορεί να προκαλέσει τη δυσπιστία. Σας έχει δώσει αυτός ο λόγος να μην τον εμπιστεύεστε;

Τελικά μπορεί να μην γνωρίζουμε ποτέ το κίνητρο του άλλου ατόμου να ενεργήσει με τον τρόπο που προκάλεσε τη ζήλια σας. Επιλέγοντας την εμπιστοσύνη, το πιθανότερο είναι να  σώσουμε τον εαυτό μας – και τη σχέση μας – από το άγχος και τη δυστυχία.

Θυμηθείτε, ότι η ζήλια μας ενεργοποιεί. Οι στοχαστικές συνομιλίες σχετικά με το γιατί κάποιος σε μια σχέση αισθάνεται ζήλια και τι μπορεί να βοηθήσει στον μετριασμό αυτού του εξαντλητικού συναισθήματος, μπορεί να είναι χρήσιμη. Οι «θερμές» συνομιλίες όπου κάποιος κατηγορεί κάποιον άλλον ότι τον παραμελεί μπορεί να γίνει πολύ γρήγορα.    

Προσπαθήστε να κάνετε αυτή τη συζήτηση πριν αρχίσουν να βγαίνουν κι άλλα συναισθήματα στην επιφάνεια και πείτε πράγματα που δεν τα εννοείτε. Πείτε στο σύντροφό σας ότι θέλετε να μιλήσετε για αυτό που αισθάνεστε, έτσι ώστε η ζήλια σας να μην γίνει ανεξέλεγκτη και να μην εξελιχθεί σε κάτι τοξικό. Σκεφτείτε το ως συνομιλία και όχι ως αντιπαράθεση.