Η αυξημένη οφθαλμική πίεση, γνωστή και ως πίεση στο μάτι, ενδέχεται να αποτελεί την αρχή για μία από τις κυριότερες αιτίες μη αναστρέψιμης απώλειας όρασης παγκοσμίως (γλαύκωμα), σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Αμερικανικής Ακαδημίας Οφθαλμολογίας.
Ο Δρ. Yi Hua, καθηγητής βιοϊατρικής μηχανικής στο Πανεπιστήμιο του Μισισιπή, συνεργάστηκε με ερευνητές του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ για να μελετήσουν πώς η οφθαλμική υπέρταση – η αυξημένη πίεση του ματιού – επηρεάζει το μάτι.
«Θέλαμε να δούμε πώς η ενδοφθάλμια πίεση αλλάζει και παραμορφώνει τα αιμοφόρα αγγεία στο μάτι ώστε να επιβραδύνουμε την εξέλιξη του γλαυκώματος» αναφέρουν οι ερευνητές.
Η μελέτη έχει δημοσιευθεί στο Ophthalmology Science.
Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τον «σιωπηλό κλέφτη» της όρασης
Το γλαύκωμα βλάπτει το οπτικό νεύρο, οδηγώντας σε μη αναστρέψιμη απώλεια όρασης, αποτελώντας την κύρια αιτία τύφλωσης παγκοσμίως. Περιγράφεται συχνά ως ο «σιωπηλός κλέφτης» της όρασης, καθώς συνήθως δεν παρουσιάζει εμφανή συμπτώματα μέχρι να έχει προχωρήσει αρκετά, προκαλώντας εκτεταμένη βλάβη.
«Αυτό μπορεί να μας οδηγήσει σε έναν νέο τρόπο διάγνωσης του γλαυκώματος νωρίτερα», δήλωσε ο Δρ. Yuankai Lu, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ και συν-συγγραφέας της μελέτης.
«Αν αυτό το εύρημα επιβεβαιωθεί, τότε η ροή του αίματος προς τους ιστούς του ματιού θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως δείκτης για την πρόβλεψη της εξέλιξης της νόσου» συμπληρώνει ο ίδιος.
Πώς αυξάνεται η πίεση στο μάτι;
Όπως εξηγούν οι ερευνητές, η πίεση στο εσωτερικό του ματιού μπορεί να αυξηθεί όταν το υδατοειδές υγρό – ένα διαυγές υγρό που παράγεται από το μάτι – δεν αποστραγγίζεται σωστά.
Η συσσώρευση του υγρού αυξάνει την πίεση σε μια πλεγματοειδή δομή στην κεφαλή του οπτικού νεύρου, η οποία μπορεί να συστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, μειώνοντας τη ροή του οξυγόνου στα νευρικά κύτταρα και σε άλλα μέρη του ματιού.
Χωρίς οξυγόνο, τα κύτταρα αυτά μπορεί να πεθάνουν, οδηγώντας σε απώλεια όρασης.
«Θέλουμε να κατανοήσουμε αυτό το πρόβλημα ώστε να μπορέσουμε να αναπτύξουμε νέες θεραπευτικές επιλογές για τους ασθενείς», δήλωσε ο Δρ. Yi Hua.
«Δεν έχουμε ακόμη έναν αποτελεσματικό τρόπο για να επιβραδύνουμε την εξέλιξη του γλαυκώματος. Ο μόνος τρόπος είναι να μειώσουμε την πίεση του ματιού. Αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις ασθενών, παρόλο που έχουμε μειώσει την πίεση στο μάτι, η βλάβη εξελίσσεται και εξακολουθούν να χάνουν την όρασή τους. Επομένως, χρειαζόμαστε καλύτερες μεθόδους» επισημαίνει ο ίδιος.
Τι έδειξε η έρευνα
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν έναν συνδυασμό τρισδιάστατης μοντελοποίησης και φθορίζουσας χρωστικής για να ανιχνεύσουν τη διαδρομή της ροής του αίματος μέσα στο μάτι υπό διάφορες ποσότητες πίεσης.
Διαπίστωσαν ότι ακόμη και η ήπια αυξημένη πίεση του ματιού μπορεί να παραμορφώσει τα αιμοφόρα αγγεία και να οδηγήσει σε υποξία, δηλαδή σε έλλειμμα οξυγόνου.
Η ακραία πίεση του ματιού οδήγησε σε υποξία σε περίπου 30% του ιστού της πλεγματοειδής δομής.
«Το μάτι μπορεί να αντέξει μια βραχύβια αύξηση της οφθαλμικής πίεσης», δήλωσε ο Δρ Ian Sigal, αναπληρωτής καθηγητής οφθαλμολογίας και βιομηχανολογίας στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ.
«Για παράδειγμα, όταν τρίβουμε ελαφρά τα μάτια μας. Αλλά μια χρόνια αύξηση εβδομάδων, μηνών ή ετών μπορεί να προκαλέσει σημαντική βλάβη. Η απώλεια της όρασης που προκύπτει από αυτή τη βλάβη δεν μπορεί να ανακτηθεί. Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας να βρεθούν τρόποι για την ανίχνευση της νόσου και την πρόληψη της βλάβης πριν συμβεί» σημειώνει.
Ποιοι οι παράγοντες κινδύνου
Στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται παθήσεις όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση ή ο διαβήτης αλλά και το οικογενειακό ιστορικό των νόσων.
«Πολλοί άνθρωποι γνωρίζουν τον κίνδυνο της υψηλής αρτηριακής πίεσης, αλλά θέλουμε επίσης να αναδείξουμε τη σημασία της αυξημένης οφθαλμικής πίεσης» καταλήγουν οι ερευνητές.
