Πόσες φορές δεν έχει χρειαστεί να ακούσετε τη λίστα με τη μουσική σας, για να νιώσετε καλύτερα; Ανεβάζει τη διάθεσή σας ή σας γεμίζει νοσταλγία. Όπως και να έχει ρυθμίζει το συναίσθημά σας και ωφελεί τον εγκέφαλό σας. Με λίγα λόγια, σας είναι απαραίτητη!

Η νευροεπιστήμη το επιβεβαιώνει. Η μουσική είναι ένα από τα λίγα ερεθίσματα που ενεργοποιούν κάθε γνωστό μέρος του εγκεφάλου που σχετίζεται με το συναίσθημα, τη μνήμη, την κίνηση και την ανταμοιβή.

Μουσική από μία λίστα δεν σημαίνει απλώς υπόκρουση. Όταν παίζει η playlist μας με τα αγαπημένα μας κομμάτια, είναι δυνατόν να βιώσουμε μία πλήρη αισθητηριακή εμπειρία. Είτε είμαστε στο αυτοκίνητο και την ακούμε δυνατά, είτε στο γραφείο και την ακούμε με ακουστικά, επιδρά σημαντικά πάνω μας.

Όταν ακούμε ένα τραγούδι που αγαπάμε, ο εγκέφαλός μας απελευθερώνει ντοπαμίνη, τον ίδιο νευροδιαβιβαστή που συνδέεται με την κινητοποίηση και την ανταμοιβή.

Τι λένε οι έρευνες για τη μουσική

Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Nature Neuroscience, διαπιστώθηκε ότι η μουσική μπορεί να «φωτίσει» τον ιππόκαμπο του εγκεφάλου, όπου αποθηκεύονται οι μνήμες μας, αλλά και τις περιοχές που καθοδηγούν τη λήψη αποφάσεων και που επεξεργάζονται τα συναισθήματα.

Αυτό θα μπορούσε να ερμηνευτεί και ως εξής: Η μουσική δεν αλλάζει μόνο τη διάθεσή σου, μποορεί να αλλάξει ακόμη και τη νοοτροπία σου. Και, βέβαια, σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτή η αλλαγή μπορεί να αλλάξει όλη μας την ημέρα ή και σε βάθος χρόνου, μέχρι και τη ζωή μας.

Όλοι έχουμε ζήσει στιγμές όπου ένα συγκεκριμένο τραγούδι έρχεται την κατάλληλη στιγμή, βγάζοντάς μας από μια κακή διάθεση, βοηθώντας μας να απελευθερώσουμε δάκρυα που δεν ξέραμε καν ότι κρατούσαμε ή ξυπνώντας μας από μια αργή ψυχική καθοδική πορεία. Στην πραγματικότητα, υπάρχει ένας όρος γι’ αυτό. Πρόκειται για τη «μουσικά προκαλούμενη αυτοβιογραφική μνήμη» (MIAM).

Δημοσιευμένη έρευνα στο επιστημονικό περιοδικό Memory αναφέρει ότι όταν ακούμε ένα τραγούδι που συνδέεται με μια σημαντική στιγμή του παρελθόντος μας, ο εγκέφαλός μας ανακαλεί εκείνη τη μνήμη πιο έντονα απ’ ό,τι αν προσπαθούσαμε να την ανακαλέσουμε μόνοι μας. Επανέρχονται έτσι στο μυαλό μας πιθανόν κάποια κομμάτια του νεότερου εαυτού μας, που ακόμα «ψιθυρίζουν» μέσα στον χρόνο.

Θεραπεία με playlist

Οι ψυχολόγοι αναφέρουν τη μουσική ως «εργαλείο αυτορρύθμισης» και αυτό γιατί μας βοηθά να διαχειριστούμε τα συναισθηματικά μας στάδια, την εστίαση, ακόμα και τα επίπεδα ενέργειάς μας.

Διάφοροι τύποι μουσικής εξυπηρετούν διαφορετικές συναισθηματικές ανάγκες. Για παράδειγμα:

  • Χρειάζεστε ενέργεια; Οι γρήγοροι ρυθμοί και οι ματζόρε κλίμακες συνδέονται με την αυξημένη απελευθέρωση ντοπαμίνης.
  • Νιώθετρ ότι είστε σε mood να συγκινηθείτε ή θέλετε να ανακουφιστείτε, κλαίγοντας; Τα μελαγχολικά τραγούδια μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν στην επεξεργασία δύσκολων συναισθημάτων. Αυτό συνδέεται με αυτό που οι ερευνητές αποκαλούν «αντίστροφη συναισθηματική εμπειρία». Αυτό σημαίνει ότι νιώθουμε το συναίσθημα, αλλά με αρκετή απόσταση, ώστε να μπορούμε να το μεταβολίσουμε όπως πρέπει.
  • Χρειάζεστε κίνητρο; Τα τραγούδια με υψηλής έντασης ρυθμούς μπορούν να αυξήσουν την απόδοση και την αντοχή. Γι’ αυτό η λίστα αναπαραγωγής μας για τη γυμναστική έχει εντελώς διαφορετική αίσθηση από εκείνη που βάζουμε να παίζει όταν οδηγούμε δίπλα στη θάλασσα.