Υπάρχει μια λεπτή γραμμή ανάμεσα στη φροντίδα και στο να αναλαμβάνεις υπερβολικά τις ευθύνες των άλλων. Αν έχεις βρεθεί ποτέ να φεύγεις από μια συζήτηση νιώθοντας συναισθηματικά εξαντλημένος, σαν να κουβαλάς το βάρος κάποιου άλλου, τότε ίσως είσαι ένας/μια serial fixer.

Η φράση «I can fix him» («μπορώ να τον φτιάξω») είναι μια έκφραση που αναφέρεται στην τάση κάποιων ανθρώπων, να πιστεύουν ότι μπορούν να αλλάξουν ή να διορθώσουν τις αρνητικές συμπεριφορές ή τα προβλήματα ενός/μίας συντρόφου.

Η φράση αυτή έχει γίνει δημοφιλής μέσω memes και αναφέρεται στην ρομαντική ιδέα ότι η αγάπη και η φροντίδα μπορούν να θεραπεύσουν τις ατέλειες ενός συντρόφου, ειδικά όταν πρόκειται για άτομα που δεν είναι συναισθηματικά διαθέσιμα.

Σίγουρα η αγάπη μπορεί να εμπνεύσει αλλαγή στον/στην σύντροφο. Ωστόσο, η ιδέα ότι μπορείς να «φτιάξεις» κάποιον που δεν θέλει να αλλάξει από μόνος του, μπορεί να είναι επιβλαβής για τη σχέση και για το άτομο που προσπαθεί να βοηθήσει.

Οι serial fixers είναι βαθιά συμπονετικοί, ευαίσθητοι, πρόθυμοι να βοηθήσουν. Και μπορεί να ξεκινούν με καλές προθέσεις, ως ένδειξη αλληλεγγύης, ως έκφραση φροντίδας. Όμως, όταν το «βοηθάω» γίνεται «κουβαλάω τα πάντα για σένα», τότε το τίμημα είναι βαρύ: συναισθηματική εξάντληση, ανισόρροπες σχέσεις, ακόμα και απώλεια σύνδεσης με τον ίδιο μας τον εαυτό.

Πώς θα καταλάβεις αν είσαι serial fixer

Ο όρος περιγράφει την τάση κάποιων ανθρώπων να αναλαμβάνουν, συστηματικά και υπερβολικά, την ευθύνη να “διορθώσουν” τα προβλήματα των άλλων. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει:

  • Ανήσυχες σκέψεις μετά από συζητήσεις
  • Ενοχές ότι δεν έκανες αρκετά
  • Υπερανάλυση του τι ειπώθηκε ή δεν ειπώθηκε
  • Αίσθηση ότι η αξία σου ορίζεται από το πόσο χρήσιμος/η ήσουν στους άλλους
  • Θέλεις να είσαι υποστηρικτικός/ή, να μην αφήσεις κανέναν να νιώθει μόνος του. Όμως, αυτή η υπερεμπλοκή μπορεί να σε φθείρει. Γιατί όταν κουβαλάς το συναισθηματικό βάρος (emotional baggage) όλων, ποιος κρατά το δικό σου;

Τι μπορείς να κάνεις γι’ αυτό

  • Άκου με ενσυναίσθηση. Δεν χρειάζεται να δώσεις λύση. Μερικές φορές η απλή παρουσία σου είναι αρκετή.
  • Μην απορροφάς τα συναισθήματα των άλλων. Παρατήρησέ τα, αναγνώρισέ τα, αλλά άφησέ τα να μείνουν εκεί που ανήκουν.
  • Μην παίρνεις την ευθύνη για την αλλαγή. Δώσε χώρο στον άλλον να βρει τις δικές του λύσεις, έτσι καλλιεργείται η ανθεκτικότητα.
  • Ρώτα τον εαυτό σου: «Είναι δική μου δουλειά αυτή ή προσπαθώ να αποδείξω την αξία μου μέσω της βοήθειας;»

Σκέψου ότι ο καθένας μας κρατά μια μπερδεμένη μπάλα από νήμα, τα συναισθήματα και τα προβλήματά του. Μπορείς να βοηθήσεις να ξεμπλεχτεί ένα νήμα. Αλλά δεν χρειάζεται να την πάρεις ολόκληρη στα χέρια σου. Δεν είναι δική σου. Έχεις κι εσύ τη δική σου.