Η αναβλητικότητα είναι η τάση που εκδηλώνουμε όταν επιλέγουμε να καθυστερήσουμε συστηματικά σημαντικές εργασίες ή αποφάσεις, ακόμα και όταν γνωρίζουμε ότι η αναμονή μπορεί να μας δυσκολέψει περισσότερο.
Σκεφτείτε την σαν ένα τσιρότο για κάθε δυσάρεστο συναίσθημα που σας προκαλεί μια εργασία ή απόφαση (όποιο κι αν είναι αυτό – άγχος, φόβος, αγωνία ή κάτι άλλο). Συνήθως πίσω από την αναβλητικότητα “κρύβεται” η δυσκολία στη συναισθηματική ρύθμιση.
Πώς θα ξεπεράσετε την αναβλητικότητα;
Για να μειώσετε την αναβλητικότητα, ίσως να είναι καλό να αντιμετωπίστε για αρχή τους λόγους που την προκαλούν. Οι παρακάτω συμβουλές πιθανόν να σας βοηθήσουν:
1. Πρώτον, αντιμετωπίστε το άγχος
Εάν έχετε κολλήσει λίγο πριν την έναρξη μιας εργασίας, τότε είναι πιθανό να δυσκολεύεστε να αντιμετωπίσετε το στρες που μπορεί να την συνοδεύει. Το άγχος μπορεί να δυσχεράνει την οργάνωση και την ιεράρχηση των εργασιών και αυτός μπορεί να είναι και ο λόγος που γινόμαστε ορισμένες φορές αναβλητικοί.
Μελέτη που εξέτασε την αναβλητικότητα στο ακαδημαϊκό περιβάλλον αναφέρει ότι οι φοιτητές που δυσκολεύονταν να ρυθμίσουν ή να αντιμετωπίσουν τα συναισθήματά τους ήταν πιο πιθανό να γίνουν αναβλητικοί, γεγονός που, με τη σειρά του, φάνηκε να δυσχεραίνει την συναισθηματική τους κατάσταση.
Άλλη έρευνα επισημαίνει ότι η αναβλητικότητα μπορεί μερικές φορές (αλλά όχι πάντα) να είναι αποτέλεσμα του στρες. Αν μειώσετε το άγχος σας με τους τρόπους που ξέρετε ότι λειτουργούν για εσάς, η αναβλητικότητα πιθανόν να χάσει την “λάμψη” της ως μέθοδος συναισθηματικής ανακούφισης.
Δοκιμάστε να καθίσετε έξω, να πάτε μια βόλτα ή να κάνετε ασκήσεις αναπνοής, οτιδήποτε λειτουργεί για εσάς.
2. Αναγνωρίστε τα σημάδια της
Αναπτύξτε μια συνειδητή επίγνωση των δικών σας τάσεων αναβλητικότητας. Αν για παράδειγμα, καθαρίζετε την κουζίνα σας αντί να ξεκινήσετε μια εργασία, παρατηρήστε τι κάνετε. Αν αισθάνεστε ενοχές επειδή δεν επικεντρώνεστε στην εργασία σας, πιθανότατα την αναβάλλετε.
Μόλις αναγνωρίσετε και κατονομάσετε αυτό που συμβαίνει, αντιδράστε χωρίς να κρίνετε. Έρευνες υποστηρίζουν ότι η χρήση τακτικών ενσυνειδητότητας, όπως η μη κρίση, η μη αντίδραση, η δράση με επίγνωση και η περιγραφή, θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη μείωση του άγχους και της αναβλητικότητας.
3. Εξασκηθείτε στην αυτοσυμπόνια
Η αυτοσυμπόνια λειτουργεί με τη μετατόπιση της σκέψης σας από μια στάση σκληρής αυτοκριτικής σε μια πιο ισορροπημένη προοπτική, που θα μπορούσε να σας βοηθήσει να διαχειρίζεστε τα συναισθήματά σας με υγιή τρόπο, ώστε να μην μπαίνετε στον πειρασμό να τα αντιμετωπίσετε αποφεύγοντας ή αναβάλλοντας ό,τι πρέπει να κάνετε.
Μια μελέτη σε ανθρώπους που είχαν την τάση να αναβάλλουν την γυμναστική αναφέρει, για παράδειγμα, ότι η αυτοσυμπόνια βοήθησε τους ανθρώπους να νικήσουν την αναβλητικότητα και να τηρήσουν το πρόγραμμα προπόνησής τους.
4. Βρείτε το μεγαλύτερο νόημα
Είναι λιγότερο πιθανό να αναβάλλετε την γυμναστική εάν συνειδητοποιήσετε τα οφέλη της, από την καλύτερη υγεία και ευεξία, μέχρι την καλύτερη διάθεση, την αυτονομία αλλά και την ελευθερία κινήσεων. Αυτό συμβαίνει επειδή το νόημα σας βοηθά να δείτε πέρα από το άμεσο τώρα και να συνδέσετε τις μικρές εργασίες με τους δικούς σας μεγάλους στόχους και αξίες.
Η αίσθηση του σκοπού και της κατεύθυνσης μπορούν να σας οδηγήσουν σε θετικά συναισθήματα, βοηθώντας σας πιθανότατα να ξεπεράσετε την αναβλητικότητα.
Σε μια μελέτη που εξέτασε την εκδικητική αναβλητικότητα του ύπνου (όταν οι άνθρωποι αναβάλλουν το να πάνε για ύπνο ώστε να απολαύσουν λίγο επιπλέον χρόνο, γνωρίζοντας μάλιστα ότι δεν θα κοιμηθούν αρκετά ως αποτέλεσμα), τέσσερις συνεδρίες συνέντευξης με κίνητρα (μια βραχυπρόθεσμη θεραπεία που σας βοηθά να συνδέσετε τις συμπεριφορές με τις αξίες σας) φάνηκαν να μειώνουν σημαντικά την εκδικητική αναβλητικότητα του ύπνου.
