Στην εποχή της Tεχνητής Nοημοσύνης, οι ψηφιακοί συνομιλητές γίνονται ολοένα και πιο… ανθρώπινοι. Εκατομμύρια χρήστες, ιδιαίτερα οι νέοι σε ηλικία, στρέφονται σε AI chatbots για παρέα και συμβουλές. Μάλιστα, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση, το το 72% των νέων δηλώνει ότι έχει χρησιμοποιήσει τουλάχιστον μία φορά ένα AI chatbot.

Οι λόγοι;

  • Συνομιλία & κοινωνική εξάσκηση (18%)

  • Συναισθηματική ή ψυχική υποστήριξη (12%)

  • Ανάγκη για φιλία (9%)

Πόσο συχνή είναι αυτή η τάση; Αρκετά, το τελευταίο διάστημα. Πολλά βίντεο στα social media δείχνουν ανθρώπους να μοιράζονται τα προβλήματά τους με την Τεχνητή Νοημοσύνη. Για παράδειγμα, κάποιοι δημοσιεύουν βίντεο, όπου εξομολογούνται τα προβλήματά τους στο AI και εκείνο να του απαντά με τρυφερότητα και ενσυναίσθηση, όσο αυτό είναι δυνατόν να προσομοιαστεί από την τεχνολογία. Άλλοι χρήστες, πάλι, έχουν μια πιο χιουμοριστική προσέγγιση, αποκαλώντας αστειευόμενοι τα εργαλεία AI «τον πραγματικό τους ψυχοθεραπευτή και τον αληθινό κολλητό τους».

Οι ειδικοί ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις σχέσεις την AI

Όσο ρεαλιστικές κι αν φαίνονται αυτές οι συζητήσεις, οι σχέσεις με την Τεχνητή Νοημοσύνη κρύβουν σημαντικούς περιορισμούς και πιθανούς κινδύνους.

Η ψυχολόγος Βέιλ Ράιτ, στο podcast “Speaking of Psychology” της Αμερικανικής Ένωσης Ψυχολόγων, εξηγεί: «Δεν πρόκειται ποτέ να αντικαταστήσει την ανθρώπινη σύνδεση. Απλώς δεν είναι αυτός ο σκοπός της». Οι αλληλεπιδράσεις συχνά αφήνουν ένα κενό, καθώς δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη φυσική επαφή, την ενσυναίσθηση και την αυθεντική ανθρώπινη ανταπόκριση.

Το πρόβλημα είναι ότι τα chatbots έχουν σχεδιαστεί για να κρατούν τους χρήστες όσο το δυνατόν περισσότερο στην πλατφόρμα. Επιπλέον, έχουν γνώση, αλλά όχι κατανόηση. Δηλαδή μπορεί να προτείνουν κάτι που φαίνεται λογικό, αλλά είναι ακατάλληλο ή ακόμη και επικίνδυνο.

Όπως επισημαίνει η Ράιτ, τα bots «λένε στους ανθρώπους αυτό που θέλουν να ακούσουν». Ένα άτομο που παλεύει με καταθλιπτικές σκέψεις μπορεί να λάβει συμβουλές που ενισχύουν επικίνδυνες συμπεριφορές, επειδή το σύστημα δεν κατανοεί το πλαίσιο.

Τα AI chatbots μπορεί να αποτελούν εργαλείο κοινωνικής εξάσκησης ή γρήγορης συναισθηματικής υποστήριξης, αλλά δεν μπορούν να αντικαταστήσουν έναν φίλο, έναν ψυχολόγο ή την ανθρώπινη επαφή, υπογραμμίζουν οι ειδικοί.

Μερικές φορές, οι άνθρωποι αισθάνονται μοναξιά ή απλώς νιώθουν πιο άνετα να είναι ευάλωτοι απέναντι σε κάτι, που δεν είναι… ανθρώπινο. Αλλά, γιατί τα εργαλεία AI φαίνεται να ανταποκρίνονται τόσο καλά στις ανάγκες μας; Οι επιστήμονες λένε πως η τεχνητή νοημοσύνη είναι διαδραστική. Ο άνθρωπος χρειάζεται αλληλεπίδραση και μάλλον το ελκυστικό είναι ότι το AI του την προσφέρει απλόχερα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης για ανακούφιση από δυσάρεστα συναισθήματα είναι ένα φαινόμενο που δεν έχει μελετηθεί αρκετά και είναι ακόμη υπό εξέταση. Συνεπώς, δεν υπάρχουν ακόμη επαρκή επιστημονικά δεδομένα που να εξηγούν, ακριβώς γιατί μας κάνει να αισθανόμαστε καλύτερα.