Η αίσθηση ότι δεν προοδεύετε όσο οι γύρω σας στη δουλειά είναι πιο συνηθισμένη απ’ όσο ίσως νομίζετε. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται «επαγγελματική δυσμορφία» (career dysmorphia) και σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την ψυχική υγεία και ευεξία σας.

Τι είναι η “career dysmorphia”;

Ο όρος περιγράφει μια γνωστική στρέβλωση, “παρανόηση”, όπου το άτομο υποτιμά την αξία και τις ικανότητές του στον εργασιακό χώρο, νιώθοντας ότι μένει πίσω παρά τις προσπάθειες που καταβάλλει. Η Dr Ashwini Nadkarni, επίκουρη καθηγήτρια ψυχιατρικής στη Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, αναφέρει πως αυτή η διαστρέβλωση σχετίζεται με το σύνδρομο του απατεώνα (imposter syndrome), που χαρακτηρίζεται από τελειομανία, άρνηση των επιτυχιών και φόβο απέναντι στην αποτυχία ή ακόμα και στην επιτυχία.

Η επίδραση της κοινωνικής σύγκρισης και των social media

Σύμφωνα με ειδικούς, το φαινόμενο αυτό ενισχύεται από την κουλτούρα του ανταγωνισμού και την κοινωνική σύγκριση που επιδεινώνονται ολοένα και περισσότερο μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Σε μια εποχή γεμάτη δημοσιεύσεις σε όλα τα κοινωνικά μέσα για προαγωγές και βραβεία, οι άνθρωποι συχνά υποτιμούν τα επιτεύγματά τους, ενώ οι εργοδότες μερικές φορές δεν αναγνωρίζουν την αξία τους, δημιουργώντας αμφιβολίες για την αξία τους. Αυτό δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο, μέσα στον οποίο ο εργαζόμενος απογοητεύεται και αποθαρρύνεται.

Ποια είναι τα συμπτώματα της επαγγελματικής δυσμορφίας;

  • Υποτίμηση των επιτυχιών: Άρνηση για αναγνωρίση των προσωπικών σας επιτευγμάτων.
  • Σύνδρομο απατεώνα: Νιώθετε ότι δεν αξίζετε την επιτυχία σας και φοβάστε την αποτυχία.
  • Συνεχής σύγκριση: Συγκρίνετε τον εαυτό σας με συναδέλφους και πάντα νιώθετε ότι δεν μπορείτε να φτάσετε το επίπεδό τους.
  • Αίσθηση στασιμότητας: Πιστεύετε πως η καριέρα σας δεν προχωρά, παρόλο που υπάρχουν δείγματα προόδου.

Πώς να την Αντιμετωπίσετε;

  • Αναγνωρίστε το πρόβλημα: Η συνειδητοποίηση είναι το πρώτο βήμα. Μάθετε να αναγνωρίζετε πότε οι σκέψεις σας βασίζονται σε υπερβολικά αισθήματα, overthinking και όχι σε πραγματικά δεδομένα.
  • Θέστε όρια στα social media: Περιορίστε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να μειώσετε την αδιάκοπη σύγκριση με άλλους.
  • Αλλάξτε την εσωτερική κριτική φωνή σας: Αντί να αυτοσαρκάζεστε μόνιμα με αρνητικό τρόπο, γίνετε ο μεγαλύτερος υποστηρικτής του εαυτού σας.
  • Ζητήστε υποστήριξη: Απευθυνθείτε σε αξιόπιστους συναδέλφους που μπορούν να σας προσφέρουν πιο ισορροπημένη και θετική ανατροφοδότηση.
  • Κατέγραψε τα επιτεύγματά σας: Ένα ημερολόγιο επιτυχιών μπορεί να σας βοηθήσει να έχετε πιο ρεαλιστική εικόνα των δυνατοτήτων σας.
  • Αξιολογήστε το εργασιακό σας περιβάλλον: Αν η δουλειά σας δεν αναγνωρίζει την αξία σας ή νιώθετε μια μόνιμη ψυχολογική πίεση, ίσως είναι καιρός να σκεφτείτε νέες ευκαιρίες.

Η συνεχής πίεση και η αίσθηση της αποτυχίας μπορεί να οδηγήσουν σε άγχος, κατάθλιψη και ψυχολογική εξουθένωση. Η κατανόηση και η αντιμετώπιση της «επαγγελματικής δυσμορφίας» ενισχύει την αυτοεκτίμηση, την παραγωγικότητα και την ευεξία σας. Μην χάνετε άλλο χρόνο!