Ο κόσμος της ροκ μουσικής αποχαιρετά έναν από τους πιο εμβληματικούς κιθαρίστες όλων των εποχών. Ο Έις Φρίλι, συνιδρυτής και «Spaceman» των Kiss, πέθανε σε ηλικία 74 ετών, αφήνοντας πίσω του μια ανεκτίμητη μουσική κληρονομιά και μια επιρροή που διαμόρφωσε γενιές κιθαριστών.
Ο μουσικός, που υπήρξε θεμελιώδες μέλος του συγκροτήματος και συμμετείχε στα πρώτα εννέα άλμπουμ των Kiss, πέθανε την Πέμπτη σε νοσοκομείο του Νιου Τζέρσεϊ, έπειτα από τραυματισμούς που υπέστη πρόσφατα μετά από πτώση, σύμφωνα με ανακοίνωση της οικογένειάς του.
«Θα κρατήσουμε ζωντανές όλες τις αγαπημένες μας αναμνήσεις του, το γέλιο του και θα γιορτάζουμε τη δύναμη και την καλοσύνη που χάριζε στους άλλους. Το μέγεθος της απώλειάς του είναι ανυπολόγιστο. Η μνήμη του Έις θα ζει για πάντα».
Η αρχική σύνθεση των Kiss το 1974. Από αριστερά προς δεξιά: Πολ Στάνλεϊ, Πίτερ Κρις, Τζιν Σίμονς, Έις Φρίλι.
«Είμαστε απολύτως συντετριμμένοι», ανέφερε η οικογένειά του. «Στις τελευταίες του στιγμές είχαμε την τύχη να τον περιβάλλουμε με λόγια, σκέψεις και προσευχές γεμάτες αγάπη και ειρήνη, καθώς έφευγε από αυτή τη γη. Θα κρατήσουμε ζωντανές όλες τις αγαπημένες μας αναμνήσεις του, το γέλιο του και θα γιορτάζουμε τη δύναμη και την καλοσύνη που χάριζε στους άλλους.
»Το μέγεθος της απώλειάς του είναι ανυπολόγιστο. Η μνήμη του Έις θα ζει για πάντα».
Από το Μπρονξ στη δόξα των Kiss
Γεννημένος ως Πολ Ντάνιελ Φρίλι στη Νέα Υόρκη το 1951, ίδρυσε τους Kiss το 1973 μαζί με τον τραγουδιστή Πολ Στάνλεϊ, τον μπασίστα και τραγουδιστή Τζιν Σίμονς και τον ντράμερ Πίτερ Κρις.
Μετά την είδηση του θανάτου του, οι Στάνλεϊ και Σίμονς δήλωσαν σε κοινή ανακοίνωση ότι είναι «συντετριμμένοι».
«Ήταν ένας απαραίτητος και αναντικατάστατος στρατιώτης του ροκ σε μερικά από τα πιο καθοριστικά κεφάλαια της ιστορίας του συγκροτήματος. Είναι και θα είναι πάντα μέρος της κληρονομιάς των Kiss», ανέφεραν, αποτίοντας φόρο τιμής «σε όλους όσοι τον αγάπησαν, συμπεριλαμβανομένων των θαυμαστών μας σε όλο τον κόσμο».
Ο Κρις, συγκλονισμένος, έγραψε στο X: «Είμαι σοκαρισμένος!!! Φίλε μου… σ’ αγαπώ!».
Το μοιραίο ατύχημα
Σύμφωνα με τον Guardian, ο Φρίλι τραυματίστηκε σοβαρά ύστερα από πτώση στο στούντιο ηχογράφησής του στα τέλη Σεπτεμβρίου. Χτύπησε το κεφάλι του και μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο, όπου νοσηλεύτηκε για αρκετές εβδομάδες και υποβλήθηκε σε μηχανική υποστήριξη λόγω εγκεφαλικής αιμορραγίας.
Οι τραυματισμοί του τον ανάγκασαν να ακυρώσει αρχικά μια προγραμματισμένη συναυλία στην Καλιφόρνια, ενώ λίγο αργότερα ματαιώθηκε και η περιοδεία του 2025, εξαιτίας «συνεχιζόμενων προβλημάτων υγείας», όπως ανέφερε η επίσημη ανακοίνωση.
Η εποχή των Kiss – Μάσκα, καπνός και μύθος
Όταν οι Kiss κυκλοφόρησαν το ομώνυμο πρώτο τους άλμπουμ το 1974, οι κριτικοί ήταν συγκρατημένοι — όμως το κοινό τούς αποθέωσε. Τα εκρηκτικά live, το θεατρικό μακιγιάζ και οι δερμάτινες στολές, επηρεασμένες από τους New York Dolls και τον Άλις Κούπερ, καθιέρωσαν τη μπάντα ως σύμβολο της ροκ υπερβολής.
Κάθε μέλος είχε τη δική του περσόνα: ο Φρίλι ήταν ο Spaceman, ο Σίμονς ο Demon, ο Στάνλεϊ ο Starchild και ο Κρις ο Catman.
Πάντα θεατρικός, ο Φρίλι συνήθιζε να παίζει με μια ειδικά τροποποιημένη Les Paul, που έβγαζε καπνό στη διάρκεια των σόλο του — μια εικόνα που έμεινε εμβληματική.
«Είμαι αυτοδίδακτος, δεν ξέρω να διαβάζω μουσική, αλλά είμαι ένας από τους πιο γνωστούς κιθαρίστες στον κόσμο», είχε πει το 2009 με τον χαρακτηριστικό του αυτοσαρκασμό.
Ο Πολ Στάνλεϊ, ο Τζιν Σίμονς, ο Πίτερ Κρις και ο Έις Φρίλι κοιτούν προς την κάμερα.
Από το «New York Groove» στη σόλο πορεία
Το 1978, όταν τα τέσσερα μέλη των Kiss κυκλοφόρησαν ταυτόχρονα σόλο άλμπουμ, εκείνο του Φρίλι ξεχώρισε: το New York Groove έγινε τεράστια επιτυχία και τον καθιέρωσε ως ανεξάρτητη δημιουργική δύναμη.
Παρά τη δόξα, οι σχέσεις μέσα στο συγκρότημα δοκιμάστηκαν. Ο Φρίλι αποχώρησε το 1982, κουρασμένος από τις εντάσεις και παλεύοντας με προσωπικούς δαίμονες. «Ήμουν μπερδεμένος· πίστευα πως αν έμενα, θα κατέστρεφα τον εαυτό μου», είχε παραδεχθεί.
Ακολούθησαν σόλο δουλειές όπως το Frehley’s Comet και το Trouble Walkin’ (1989), με περιορισμένη επιτυχία.
Η επιστροφή, οι εντάσεις και η παρακαταθήκη
Το 1996 επέστρεψε θριαμβευτικά στους Kiss για την ιστορική reunion περιοδεία, αλλά το 2002 αποχώρησε οριστικά. Δεν συμμετείχε στην αποχαιρετιστήρια περιοδεία του συγκροτήματος (2022–2023), ενώ οι σχέσεις του με τον Σίμονς παρέμειναν τεταμένες.
Όταν το 2019 ο Σίμονς υπαινίχθηκε ότι είχε απολυθεί λόγω εξαρτήσεων, ο Φρίλι απάντησε: «Είμαι νηφάλιος εδώ και 12 χρόνια· έφυγα από τους Kiss από μόνος μου, γιατί εσύ και ο Πολ είστε μανιακοί με τον έλεγχο και είναι αδύνατο να συνεργαστεί κανείς μαζί σας».
Από τα πρώτα riff μέχρι τα θρυλικά σόλο του που «έκαιγαν» τη σκηνή, ο Έις Φρίλι υπήρξε κάτι περισσότερο από κιθαρίστας — υπήρξε σύμβολο ελευθερίας, φαντασίας και αυθεντικού ροκ πνεύματος.
Η παρακαταθήκη του ζει μέσα σε κάθε νέο μουσικό που πιάνει κιθάρα στα χέρια του για πρώτη φορά.
