Νέα μελέτη είχε στόχο να διερευνήσει αν οι διαφορές μεταξύ των δύο φύλων στη φυσιολογική γήρανση του εγκεφάλου μπορούν να εξηγήσουν γιατί η νόσος Αλτσχάιμερ διαγιγνώσκεται συχνότερα στις γυναίκες.
Η γήρανση και το Αλτσχάιμερ
Με βάση την εν λόγω μελέτη, οι εγκέφαλοι των ανδρών φαίνεται να συρρικνώνονται πιο γρήγορα από των γυναικών με την πάροδο του χρόνου, ωστόσο το Αλτσχάιμερ συνεχίζει να πλήττει πολύ συχνότερα τις γυναίκες.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), το 2021 υπήρχαν παγκοσμίως περίπου 57 εκατομμύρια άνθρωποι με άνοια και κάθε χρόνο προστίθενται σχεδόν 10 εκατομμύρια νέα περιστατικά. Ωστόσο, υπάρχει μια εντυπωσιακή διαφορά μεταξύ των φύλων. Παγκοσμίως, η νόσος Αλτσχάιμερ είναι σχεδόν διπλάσια στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες.
Στην ηλικία των 45 ετών, ο διά βίου κίνδυνος μιας γυναίκας να εμφανίσει τη νόσο είναι 1 στις 5, ενώ για έναν άνδρα είναι 1 στις 10. Για χρόνια, οι επιστήμονες αναρωτιούνταν αν η απάντηση σε αυτή τη διαφορά θα μπορούσε να κρύβεται στον τρόπο που γερνά διαφορετικά ο εγκέφαλος των δύο φύλων.
Γήρανση εγκεφάλου και φύλα
Η έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences δείχνει ότι ίσως αυτό δεν ισχύει. Αναλύοντας πάνω από 12.000 εγκεφαλικές απεικονίσεις από σχεδόν 5.000 υγιή άτομα ηλικίας 17 έως 95 ετών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ανδρικοί εγκέφαλοι παρουσιάζουν πιο απότομη μείωση όγκου με την ηλικία, σε περιοχές που σχετίζονται με τη μνήμη, την κίνηση και την οπτική επεξεργασία.
Για παράδειγμα, το τμήμα του εγκεφάλου που επεξεργάζεται αισθήσεις όπως η αφή, ο πόνος και η αίσθηση της θέσης του σώματος μειώθηκε κατά 2% ετησίως στους άνδρες, μείωση που ήταν σχεδόν διπλάσια από τη μείωση 1,2% στις γυναίκες. Επιπλέον, οι άνδρες παρουσίασαν εντονότερη λέπτυνση του εγκεφαλικού φλοιού, ειδικά σε περιοχές που παίζουν βασικό ρόλο στη ρύθμιση της κίνησης.
Γιατί οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν Αλτσχάιμερ;
Τα αποτελέσματα της μελέτης υποδηλώνουν ότι οι διαφορές μεταξύ των φύλων στη γήρανση του εγκεφάλου δεν επαρκούν για να εξηγήσουν τη μεγαλύτερη συχνότητα διάγνωσης της νόσου Αλτσχάιμερ στις γυναίκες. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι εμπλέκεται ένας πολύπλοκος συνδυασμός παραγόντων, όπως:
- Ορμονικές αλλαγές μετά την εμμηνόπαυση
- Διαφορές στη λειτουργία του ανοσοποιητικού και του αγγειακού συστήματος
- Γενετικοί παράγοντες κινδύνου
- Το γεγονός ότι οι γυναίκες ζουν κατά μέσο όρο περισσότερα χρόνια
Το 2021, το προσδόκιμο ζωής ήταν 73,8 χρόνια για τις γυναίκες και 68,4 για τους άνδρες, πράγμα που σημαίνει ότι περισσότερες γυναίκες φτάνουν σε ηλικίες όπου ο κίνδυνος Αλτσχάιμερ είναι υψηλότερος. Η νόσος, σύμφωνα με το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, είναι πιο συχνή σε άτομα άνω των 65 ετών.
Οι βιολογικοί λόγοι για τους οποίους οι γυναίκες παραμένουν πιο ευάλωτες στη νόσο παραμένουν ασαφείς. Ωστόσο, γίνεται όλο και πιο σαφές ότι η απάντηση δεν βρίσκεται μόνο στις απεικονίσεις του εγκεφάλου, αλλά πιθανότατα σε συνδυασμό γενετικών, ορμονικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.
