Αν το μυαλό σας είναι διαρκώς απασχολημένο με σκέψεις και προβληματισμούς, αν τείνετε να συζητάτε και να μιλάτε για κάθε πτυχή, αιτία και πιθανό αποτέλεσμα των πραγμάτων, τότε ανήκετε στην κατηγορία των overthinkers. Ενδεχομένως να θεωρείτε ότι αυτός ο τρόπος θα σας βοηθήσει να βρείτε την καλύτερη δυνατή λύση στο οποιοδήποτε πρόβλημά σας, αλλά, στην πραγματικότητα, η υπερανάλυση σας τρώει ενέργεια και χρόνο που θα μπορούσατε να είχατε αφιερώσει σε κάτι παραγωγικό. Επίσης, το overthinking σας παγιδεύει σε ένα φαύλο κύκλο απογοήτευσης και σας γεμίζει στρες καθώς σκέφτεστε επίμονα τι θα μπορούσατε να είχατε κάνει διαφορετικά. Κι όμως, υπάρχει περίπτωση η λύση που ψάχνετε να βρεθεί αν, απλώς, σταματήσετε να το σκέφτεστε. Το underthinking είναι η τάση να παίρνουμε αποφάσεις της στιγμής.
Πότε μας ωφελεί; Όταν το μυαλό ξεκουράζεται από την υπερανάλυση και δίνει χώρο στη διαίσθηση. Όταν μια απόφαση πρέπει να ληφθεί γρήγορα. Όταν η «πρώτη σκέψη» είναι και η σωστή. Έρευνες στην ψυχολογία δείχνουν ότι η διαίσθηση, ειδικά όταν βασίζεται σε εμπειρία, μπορεί να είναι εξαιρετικά ακριβής.
Σε ορισμένα περιβάλλοντα όπως το δημιουργικό brainstorming ή η καλλιτεχνική διαδικασία, το underthinking μπορεί να είναι λυτρωτικό: απελευθερώνει από την τελειομανία και αφήνει τη φαντασία να δουλέψει. Το ίδιο ισχύει και στις διαπροσωπικές σχέσεις: το να μην προσπαθούμε να ερμηνεύουμε διαρκώς τα λόγια και τις συμπεριφορές των άλλων μπορεί να μας προστατεύσει από παρεξηγήσεις και δάκρυα.
Απλοποιήστε το πρόβλημα του overthinking
Ας υποθέσουμε ότι έχετε μαλώσει με έναν/μια φίλο/η και δεν ξέρετε πώς να διαχειριστείτε την κατάσταση. Κάντε στον εαυτό σας τέσσερις βασικές ερωτήσεις:
- «Τι γνωρίζω ήδη;»
- Ξέρετε ότι είστε αναστατωμένοι/ες, όπως και ο/η φίλος/η.
- Ίσως έχετε κάποια ιδέα για το τι προκάλεσε τον καβγά (π.χ., κάτι που είπατε ή κάνατε).
- Είστε σίγουροι/ες ότι νοιάζεστε ο ένας για τον άλλο και δεν θέλετε να κρατήσει ο θυμός.
- «Τι είναι εύκολο να γίνει;»
- Είναι εύκολο να καταλάβετε ότι ο τσακωμός δεν ήταν ευχάριστος και επιθυμείτε να διορθώσετε την κατάσταση.
- Είναι επίσης εύκολο να καταλάβετε ότι ενδεχομένως και οι δύο χρειάζεστε λίγο χώρο και χρόνο προτού μιλήσετε ξανά.
- «Ποια σημεία φαίνονται δύσκολα;»
- Το να βρείτε πώς να ξεκινήσετε την κουβέντα για να φτιάξουν τα πράγματα.
- Το να κατανοήσετε το γιατί είστε αναστατωμένοι/ες και εσείς και ο/η φίλος/η σας.
- Μπορεί και να φοβάστε ότι δεν θέλει να σας μιλήσει ή ότι
- ο καβγάς θα ξανασυμβεί.
- «Τι μπορώ να κάνω;»
- Εστιάστε στο λόγο του τσακωμού. Τι ακριβώς τον προκάλεσε; Ήταν κάτι μικρό που διογκώθηκε υπερβολικά; Αποφασίστε αν χρειάζεται να ζητήσετε συγγνώμη.
- Αναρωτηθείτε «ποιος είναι ο πιο απλός τρόπος να προχωρήσουμε;» και μην κολλήσετε στο ποιος φταίει.
- Αφήστε στην άκρη τις υποθέσεις, μην προσπαθείτε να μαντέψετε τι σκέφτεται το άλλο πρόσωπο. Αντί να επιδιώξετε να λύσετε τα πάντα αμέσως, μιλήστε όταν είστε και οι δύο έτοιμοι.
Τι είναι τελικά το underthinking;
Το underthinking δεν είναι απαραίτητα αδιαφορία, συχνά είναι νοητική οικονομία. Μια προσπάθεια του εγκεφάλου να εξοικονομήσει ενέργεια σε έναν κόσμο γεμάτο πληροφορίες και απαιτήσεις. Σε καταστάσεις υψηλής πίεσης, καθημερινές αποφάσεις ρουτίνας ή θέματα που δεν επηρεάζουν δραστικά τη ζωή σας, ίσως είναι καλό να εμπιστευτείτε το ένστικτο. Αν όμως πρόκειται για μια επιλογή ζωής, μια προσωπική σχέση ή μια απόφαση με συνέπειες, τότε είναι συνετό να το επεξεργαστείτε.
