Πόσες φορές έχετε πιάσει τον εαυτό σας να αμφισβητεί την αξία σας στη δουλειά; Ερωτήσεις όπως «Κάνω καλά τη δουλειά μου;», «Τελικά έχω όλα τα προσόντα;», «Ανήκω εδώ κι αν όχι, μήπως το καταλάβουν σύντομα και οι γύρω μου;», σχεδόν όλοι μας τις έχουμε αναρωτηθεί σε κάποια φάση της καριέρας μας. Το «σύνδρομο του απατεώνα» μπορεί να προκαλέσει έντονη ανασφάλεια, αλλά, σύμφωνα με νεότερες έρευνες, ίσως έχουμε τη δυνατότητα να το μετατρέψουμε σε ένα πολύτιμο εργαλείο.
Για χρόνια, το σύνδρομο του απατεώνα θεωρείτο ένα μόνιμο ψυχικό εμπόδιο που χρειαζόταν «θεραπεία». Τα πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα, όμως, αποκαλύπτουν ότι πρόκειται για κάτι προσωρινό και ως εκ τούτου, δεν πρέπει να το αντιμετωπίζουμε ως ένα χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς μας. Αντί για την λέξη «σύνδρομο», οι επιστήμονες προτιμούν να χρησιμοποιούν τον όρο «σκέψεις του απατεώνα», ερμηνεύοντας την αμφιβολία που το άτομο αισθάνεται για τον εαυτό του ως μια φυσιολογική αντίδραση στις εκάστοτε προκλήσεις και στην εξέλιξή του.
«Σύνδρομο του απατεώνα» και επιτυχία στη δουλειά
Πολλοί άνθρωποι έχουν στρες και αυτοαμφισβητούνται, ειδικά όταν προοδεύουν και αναλαμβάνουν ανώτερες θέσεις στη δουλειά. Αυτό ίσως είναι ένα σημάδι ότι οι ικανότητές τους δοκιμάζονται και είναι λογικό να συμβαίνει, λένε οι ειδικοί.
Η έρευνα δείχνει ότι το αίσθημα αμφιβολίας στην εργασία ίσως δείχνει πως το άτομο βρίσκεται ακριβώς εκεί που πρέπει, έτοιμο να αναλάβει καινούριες ευθύνες.
Αντιμετωπίζοντας την αμφιβολία με έναν θετικό τρόπο, οι εργαζόμενοι σε υψηλές θέσεις, μπορούν να ενισχύσουν την ψυχολογική ασφάλεια στον χώρο εργασίας και να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον που ενθαρρύνει τη μάθηση, την καινοτομία και την ανάπτυξη. Ένας επικεφαλής που είναι πρόθυμος να παραδεχτεί ότι «δεν ξέρω» ή να μοιραστεί μια αποτυχία του, ενδυναμώνει την κουλτούρα της ειλικρίνειας και της συνεχιζόμενης εξέλιξης.
Μια από τις πιο εκπληκτικές ανακαλύψεις ήταν ότι το «σύνδρομο του απατεώνα» μπορεί στην πραγματικότητα να βοηθήσει στην ανάπτυξη καλύτερων επαγγελματικών σχέσεων. Τα άτομα που νιώθουν πως «εξαπατούν» με το να μην τα γνωρίζουν όλα στη δουλειά, συχνά δείχνουν μεγαλύτερη προθυμία να ακούσουν τους άλλους, να συνεργαστούν και να ζητήσουν βοήθεια. Η αμφιβολία για τις ικανότητές τους, αντί να τους αναστέλλει, τους κινητοποιεί να εργαστούν πιο σκληρά και να οικοδομήσουν ισχυρότερες διαπροσωπικές σχέσεις.
Αυτό έχει θετικές συνέπειες στον εργασιακό χώρο, καθώς μειώνει την υπερβολική αυτοπεποίθηση που συχνά οδηγεί σε κακές αποφάσεις. Η αναγνώριση και η αποδοχή της αμφιβολίας μπορεί να ενισχύσει τη λήψη καλύτερων αποφάσεων.
Τέλος, μια κοινή παρανόηση είναι ότι οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στο να βιώσουν το «σύνδρομο του απατεώνα». Ωστόσο, τα νέα δεδομένα ανατρέπουν αυτή την αντίληψη. Οι σύγχρονες έρευνες συγκεκριμένα δείχνουν ότι το εν λόγω σύνδρομο αφορά όλους εξίσου και η αιτία του είναι κυρίως το εργασιακό περιβάλλον και όχι το φύλο.
Συμπερασματικά, η νέα αυτή προσέγγιση δείχνει ότι οι αρνητικές σκέψεις δεν είναι απαραίτητα σημάδι αποτυχίας, αλλά αντίθετα, μπορεί να αποτελούν ένδειξη ότι βρίσκεστε σε έναν ρόλο που σας προκαλεί να εξελιχθείτε. Το να αναγνωρίζετε και να μαθαίνετε από αυτές τις σκέψεις μπορεί να ενδυναμώσει την επαγγελματική σας πορεία, δημιουργώντας ένα εργασιακό περιβάλλον που αναγνωρίζει την αμφιβολία ως ένα φυσικό και αναπόφευκτο μέρος της ανάπτυξης.
Αντί να προσπαθούμε να εξαλείψουμε αυτές τις αμφιβολίες, θα πρέπει να τις αποδεχτούμε και να τις χρησιμοποιήσουμε προς όφελός μας, καταλήγουν οι ερευνητές.
