Λένε ότι η μουσική «καταπραΰνει την ψυχή», αλλά πολλοί άνθρωποι νιώθουν τη χαλάρωση ακόμη και στο σώμα τους. Δηλαδή νιώθουν ευεξία ή ακόμη και… ρίγη όταν ακούνε τα αγαπημένα τους τραγούδια! Η καρδιά χτυπά διαφορετικά, το δέρμα ανατριχιάζει και ό,τι μας απασχολεί μοιάζει να γίνεται πιο μικρό και ανούσιο.
Τι προσφέρει η μουσική;
Παλαιότερα, από βιολογική σκοπιά, πίστευαν ότι η μουσική δεν φαίνεται να προσφέρει κάποιο πραγματικό εξελικτικό όφελος, αφού δεν προστατεύει από θηρευτές, ούτε αποθηκεύει ενέργεια. Και όμως είναι παρούσα σε κάθε ανθρώπινο πολιτισμό.
Η ακρόαση κάποιων τραγουδιών μπορεί να μοιάζει σαν ένα «κύμα» χαλάρωσης που διαπερνά το σώμα. Και, όπως δείχνει μια πρόσφατη φινλαδική μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό European Journal of Nuclear Medicine and Molecular Imaging, αυτή η παρομοίωση δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα.
Μουσική και ευφορία
Ευρήματα από την εν λόγω έρευνα για τη σχέση της μουσικής με τον εγκέφαλο, δείχνουν μέσω εγκεφαλικών απεικονίσεων ότι η μουσική ενεργοποιεί το ίδιο ενδογενές οπιοειδές σύστημα που μας δίνει ευχαρίστηση όταν τρώμε κάτι νόστιμο ή δενόμαστε με άλλους ανθρώπους.
Για αιώνες οι άνθρωποι ανέφεραν ευφορία και ρίγη ακούγοντας αγαπημένα κομμάτια, και τώρα η μελέτη αυτή εντοπίζει τους φυσικούς λόγους πίσω από αυτά τα συναισθήματα.
Γιατί η μουσική έχει χαλαρωτική δράση;
Στη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν 15 γυναίκες συμμετέχουσες, καθεμία από τις οποίες έδωσε μια playlist με μουσική πολλών ειδών που της άρεσε ιδιαίτερα. Υπήρχαν δύο συνεδρίες εγκεφαλικής απεικόνισης, μία με τυχαίους τόνους και μία με τη μουσική που είχε επιλέξει η συμμετέχουσα.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η ακρόαση της αγαπημένης μουσικής ενεργοποιούσε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την επεξεργασία συναισθημάτων και την αξιολόγηση αξίας
Γιατί προκαλεί «ανατριχίλες»;
Κάθε φορά που κάποια συμμετέχουσα ανέφερε ότι ένιωσε ρίγη ή ανατριχίλα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο εγκέφαλός της απελευθέρωνε οπιοειδή, τις φυσικές χημικές δηλαδή ουσίες που προκαλούν το αίσθημα ευφορίας.
Επίσης, η έρευνα οδήγησε σε ενεργοποίηση του εγκεφάλου των συμμετεχουσών, σε περιοχές που σχετίζονται με την επεξεργασία συναισθημάτων, σωματικών αισθήσεων, καθώς και με τη ρύθμιση της συναισθηματικής διέγερσης.
Επιπλέον, οι επικεφαλής της μελέτης παρατήρησαν αλλαγές στους καρδιακούς παλμούς και στη διάμετρο της κόρης των ματιών. Με απλά λόγια, η μουσική προκαλούσε μια φυσική ευφορία.
