Έχετε αισθανθεί ποτέ τόση υπνηλία, που να είστε έτοιμοι να κοιμηθείτε όρθιοι ή καθιστοί στο γραφείο μπροστά από την οθόνη σας, ειδικά γύρω στις 3 το μεσημέρι; Μην ανησυχείτε, οι επιστήμονες τονίζουν πως δεν είστε οι μόνοι.
Η κούραση μέσα στην ημέρα είναι συνηθισμένη, ειδικά όταν η καθημερινότητά μας είναι υπερφορτωμένη ή αν δεν κοιμάστε σωστά. Ωστόσο, η συνεχής υπνηλία μπορεί να κρύβει κάτι πιο σοβαρό.
Η υπερβολική υπνηλία και η άνοια: Τι μας λέει η έρευνα;
Νέα μελέτη από ερευνητές του Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Σαν Ντιέγκο, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Neurology παρακολούθησε τα μοτίβα ύπνου 733 γυναικών στα 80 τους. Κατά τη διάρκεια πέντε ετών, οι γυναίκες που εμφάνισαν σημαντική αύξηση στην υπνηλία, συμπεριλαμβανομένων των συχνών σύντομων ύπνων μέσα στην ημέρα, είχαν διπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν άνοια σε σχέση με όσες δεν παρουσίασαν τέτοια αλλαγή.
Αυτό σημαίνει ότι οι αλλαγές στον ύπνο, ειδικά η υπερβολική υπνηλία, μπορεί να αποτελούν πρώιμο σημάδι που θα βοηθήσει στην έγκαιρη διάγνωση της άνοιας.
Τι συνδέει την υπνηλία και την άνοια;
Σύμφωνα με ειδικούς, ο ύπνος είναι κρίσιμος για τη μνήμη και την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους, ο καλός βραδινός ύπνος είναι πιο σημαντικός από έναν απλό σύντομο ύπνο μέσα στην ημέρα.
Ο κακός ύπνος μπορεί να δυσκολεύει την εδραίωση και την ανάκληση της μνήμης, με αποτέλεσμα η υπνηλία να αποτελεί ένδειξη προβλημάτων στην εγκεφαλική λειτουργία, που συνδέονται με την άνοια.
Τι προδίδει την άνοια πριν τη μνήμη;
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι οι πρώτες ενδείξεις της νόσου μπορεί να εμφανιστούν πολύ νωρίτερα — και να αφορούν αισθητηριακές μεταβολές που συχνά περνούν απαρατήρητες.
Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι αλλαγές στην όραση, την ακοή, τη γεύση, την αφή, ακόμη και στην ισορροπία, μπορεί να προηγούνται των κλασικών γνωστικών συμπτωμάτων της άνοιας κατά πολλά χρόνια. Αυτές οι «σιωπηλές» προειδοποιήσεις μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμο διαγνωστικό εργαλείο, εφόσον ενταχθούν στην ιατρική αξιολόγηση.
Η απώλεια της όσφρησης, για παράδειγμα, έχει ήδη συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης άνοιας και μπορεί να εκδηλωθεί ακόμα και μία δεκαετία νωρίτερα. Παρόμοια, μικρές δυσκολίες στην όραση ή η αίσθηση αστάθειας στην κίνηση ενδέχεται να υποδηλώνουν πρώιμες βλάβες στις περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Άλλα συνηθισμένα σημάδια άνοιας
Η άνοια μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορα συμπτώματα, όπως:
- Απώλεια μνήμης και σύγχυση
- Δυσκολία στην ομιλία και την κατανόηση
- Αποπροσανατολισμός ακόμα και σε γνωστούς χώρους
- Προβλήματα στη διαχείριση χρημάτων
- Επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις
- Χρήση ασυνήθιστων λέξεων
- Απώλεια ενδιαφέροντος για καθημερινές δραστηριότητες
- Απρόβλεπτη ή παρορμητική συμπεριφορά
- Προβλήματα ισορροπίας και κίνησης
Φυσικά, η υπνηλία μπορεί να συνδέεται και με άλλες παθήσεις, όπως η αναιμία, η κατάθλιψη ή ελλείψεις σε ορισμένες βιταμίνες κλπ.. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν γιατρό αν νιώθετε συχνά κουρασμένοι μέσα στην ημέρα. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή αντιμετώπιση μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής.
