Το καλοκαίρι τα ψώνια χρειάζονται προσοχή. Η ζέστη ευθύνεται συχνά για την αλλοίωση των τροφίμων, ειδικά των ευπαθών. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν τα γαλακτοκομικά (γάλα, τυρί, γιαούρτι), τα παγωτά, τα θαλασσινά και όλα τα προϊόντα ψυγείου και κατάψυξης. Δεν χρειάζεται να επισημάνουμε ότι η κατανάλωση κάποιου αλλοιωμένου τροφίμου μπορεί να επιφέρει δυσάρεστες συνέπειες για τον οργανισμό και να προκαλέσει δηλητηρίαση. Το ζητούμενο, βέβαια, είναι να μην πάθουμε για να μάθουμε. Για αυτόν το λόγο, απαιτείται σωστή συντήρηση και διαχείριση των τροφίμων εντός και εκτός σπιτιού, ξεκινώντας από το ράφι του σουπερμάρκετ και φτάνοντας μέχρι το ράφι του οικιακού μας ψυγείου. Φυσικά, η πρόληψη των τροφικών δηλητηριάσεων δεν εξαρτάται μόνο από τις δικές μας ενέργειες, αλλά και από μια μεγάλη αλυσίδα που ξεκινά από την παραγωγή για να καταλήξει στην κατανάλωση αφού περάσει από πολλούς ενδιάμεσους σταθμούς. Ωστόσο, εάν τηρούμε κάποιες βασικές αρχές και λαμβάνουμε τα απαραίτητα μέτρα προστασίας κατά τη διάρκεια των αγορών μας και όταν συντηρούμε σωστά τα τρόφιμα, μπορούμε σίγουρα να περιορίσουμε σημαντικά το ενδεχόμενό τους. Ας μάθουμε λοιπόν τις πιο σημαντικές οδηγίες και συμβουλές διατροφής και συντήρησης τροφίμων για τους θερινούς μήνες.
Επιλέγουμε τι θα βάλουμε στο καρότσι και πότε
Όταν επισκεπτόμαστε μεγάλα σουπερμάρκετ, ιδιαίτερα σε ώρες αιχμής, από τη στιγμή που θα ξεκινήσουμε τις αγορές μας μέχρι να φτάσουμε στο σπίτι και να βάλουμε τα τρόφιμα στο ψυγείο μπορεί να μεσολαβήσει και περισσότερο από μία ώρα. Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι ο χρόνος αυτός σε συνθήκες ζέστης είναι υπεραρκετός για να προκαλέσει αλλοίωση σε κάποιο τρόφιμο. Για αυτόν το λόγο, περιορίζουμε τη διάρκεια έκθεσης προϊόντων ψυγείου ή κατάψυξης σε θερμοκρασίες περιβάλλοντος. Με αυτήν τη λογική ξεκινάμε τα ψώνια βάζοντας στο καλάθι μας πρώτα τα προϊόντα που δεν αλλοιώνονται (κονσέρβες, ζυμαρικά, όσπρια, καφές, ρύζι κ.λπ.) και στο τέλος τα ευπαθή, όπως γάλα, τυρί, κρέας, ψάρι, κατεψυγμένα κ.λπ., χωρίς να αμελούμε φυσικά να ελέγχουμε τις ημερομηνίες παραγωγής και λήξης.
Επίσης, ένα συχνό λάθος που κάνουμε το καλοκαίρι είναι το ότι καθυστερούμε να επιστρέψουμε στο σπίτι μετά τα ψώνια μας, με αποτέλεσμα τα τρόφιμα (ιδιαίτερα τα ευπαθή) να εκτίθενται για αρκετό χρόνο σε υψηλές θερμοκρασίες με κίνδυνο να αλλοιωθούν. Φροντίζουμε λοιπόν, μετά το σουπερμάρκετ να πηγαίνουμε κατευθείαν στο σπίτι για να τακτοποιήσουμε σωστά τα τρόφιμα που αγοράσαμε στο ψυγείο και στα ντουλάπια.
Αποθηκεύουμε σωστά στο ψυγείο
Κάτι που είναι σημαντικό για να πετύχουμε τη μεγαλύτερη δυνατή διάρκεια ζωής ενός τροφίμου και να το προφυλάξουμε από τη ζέστη του καλοκαιριού ακόμα και στο εσωτερικό του σπιτιού είναι το να το βάζουμε στο ψυγείο με το σωστό τρόπο. Γι’ αυτό τηρούμε κάποιους βασικούς κανόνες:
- Δεν φορτώνουμε το ψυγείο με πολλά πράγματα γιατί ανεβαίνει η θερμοκρασία του.
- Δεν στοιβάζουμε το ένα τρόφιμο πάνω στο άλλο, γιατί εμποδίζουμε την ομοιόμορφη ψύξη τους.
- Αποθηκεύουμε τα ευπαθή προϊόντα ή αυτά που θέλουμε να διατηρήσουμε περισσότερο στο ψυχρότερο μέρος του ψυγείου (δηλαδή, στα ράφια που βρίσκονται κοντά στην κατάψυξη).
- Επειδή στην πόρτα του ψυγείου η ψύξη δεν είναι τόσο δυνατή όσο στα υπόλοιπα μέρη του, προτιμάμε να βάζουμε εκεί τα προϊόντα μακράς διαρκείας (π.χ., αναψυκτικά, μπίρες, χυμούς κ.λπ.).
- Δεν ανοιγοκλείνουμε συνέχεια την πόρτα του ψυγείου ούτε την αφήνουμε ανοιχτή χωρίς λόγο.
- Δεν τοποθετούμε στο ψυγείο ζεστό φαγητό, αλλά μόνο αφότου κρυώσει.
- Φροντίζουμε να μη βάζουμε τα μαγειρεμένα τρόφιμα δίπλα στα ωμά.
- Όταν αποψύξουμε κάποιο τρόφιμο, σε καμία περίπτωση δεν το ξαναβάζουμε στην κατάψυξη.
Ψωνίζουμε λοιπόν έξυπνα στο σουπερμάρκετ, δεν καθυστερούμε την επιστροφή μας από την αγορά και, μόλις φτάσουμε στο σπίτι, τακτοποιούμε γρήγορα τα τρόφιμα στο ψυγείο και στην κατάψυξη ακολουθώντας όλα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω. Κατά αυτό τον τρόπο, θα αποφύγουμε δυσάρεστες εκπλήξεις που μπορεί να προκληθούν από αλλοίωση των τροφίμων, επιτυγχάνοντας παράλληλα καλύτερη υγιεινή και οικιακή οικονομία.
Ο Χάρης Γεωργακάκης είναι κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος, MSc στην Κλινική Διατροφή.