Υπάρχει καλύτερη εποχή από τον Σεπτέμβριο –και γενικά το φθινόπωρο–, την περίοδο όπου παραδοσιακά οργανώνουμε και προγραμματίζουμε όλες μας τις δουλειές, για να βάλουμε στα σχέδιά μας και ένα πλήρες τσεκάπ;

Ας το δούμε κάπως έτσι: Εφόσον ολοκληρώσουμε τις εξετάσεις που θα μας συστήσει ο γιατρός μας, θα μπορέσουμε να βεβαιωθούμε ότι όλα είναι καλά ή, αν δεν είναι, να λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα ώστε να διορθώσουμε ή να προλάβουμε το οποιοδήποτε πρόβλημα. Κατ’ αυτό τον τρόπο, θα ξενοιάσουμε για τον υπόλοιπο χρόνο, μέχρι να χρειαστεί να κάνουμε το επόμενο τσεκάπ.

Η σημασία της πρόληψης

Ξέρουμε ότι η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη και, όπως θα μας πουν όλοι οι ειδικοί, το να οργανώσουμε ένα πλήρες τσεκάπ όσο πιο άμεσα γίνεται, ειδικά αν ανήκουμε σε όσους το αμελούν για χρόνια, έχουν ενοχλήσεις ή οικογενειακό ιστορικό που επιλέγουν να αγνοούν, είναι το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε.

Το μόνο που χρειάζεται είναι να αφιερώνουμε μερικές ώρες για δύο με τρεις ημέρες κάθε χρόνο προκειμένου να κάνουμε όλες τις προβλεπόμενες ιατρικές εξετάσεις, οι οποίες βέβαια διαφοροποιούνται σε κάθε περίπτωση ανάλογα με το φύλο, την ηλικία, κάποια ενδεχόμενα προβλήματα, ευαισθησίες ή συνήθειες αλλά και το κληρονομικό μας ιστορικό.

Η καλύτερη λύση είναι να σχεδιάσουμε το τσεκάπ με τη βοήθεια του γιατρού μας, ο οποίος φυσικά, μετά την ολοκλήρωση των εξετάσεων, θα εκτιμήσει τα αποτελέσματα και θα μας ενημερώσει για την κατάσταση της υγείας μας και για το τι άλλο πιθανώς θα χρειαστεί να κάνουμε στη συνέχεια.

Αν οργανωθούμε κατ’ αυτό τον τρόπο, θα καταφέρουμε να μην έχουμε συνεχώς στο νου μας την έγνοια των ιατρικών εξετάσεων μέχρι την επόμενη φορά που θα πρέπει να τις επαναλάβουμε.

Εννοείται ότι, αν έχουμε κάποια συμπτώματα, επισκεπτόμαστε άμεσα το γιατρό μας, αφού σε όσο πιο αρχικό στάδιο εντοπιστεί ένα πρόβλημα τόσο καλύτερα θα μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε ή και να το θεραπεύσουμε πλήρως. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι η γνώση είναι δύναμη.

Εξετάσεις αίματος

Είναι σκόπιμο να γίνονται το πρωί και ενώ είμαστε τελείως νηστικοί για 8 με 12 ώρες.

Αυτές είναι:

  • Γενική αίματος (αιματοκρίτης, αιμοσφαιρίνη, αιμοπετάλια, ερυθρά και λευκά αιμοσφαίρια κ.ά.). Με τις τιμές αυτών των εξετάσεων, θα αξιολογηθεί η γενική κατάσταση του οργανισμού (π.χ., αν υπάρχει κάποια λοίμωξη, αναιμία ή ακόμα και υπόνοια λευχαιμίας, κακοήθειας κ.ά.).
  • ΤΚΕ (Ταχύτητα Καθίζησης Ερυθρών). Μία αυξημένη τιμή σε αυτή την εξέταση εγείρει υποψίες για την ύπαρξη κάποιας φλεγμονής, λοίμωξης ή γενικά μιας διαταραχής στην ισορροπία του οργανισμού.
  • Λιπιδαιμικό προφίλ (χοληστερίνη, HDL, LDL, τριγλυκερίδια και ολικά λιπίδια).
  • Χολερυθρίνη ολική και άμεση, τρανσαμινάσες (SGOT και SGPT), αλκαλική φωσφατάση (ALP) και γ-GT, εξετάσεις με τις οποίες διερευνάται τόσο η κατάσταση όσο και η λειτουργία του ήπατος.
  • LDH (ένζυμο που εμφανίζεται αυξημένο σε διάφορες παθολογικές καταστάσεις), CPK (ένζυμο που μπορεί να αυξηθεί όταν πάσχει το μυϊκό σύστημα), σάκχαρο αίματος, ουρία και κρεατινίνη (δίνουν πληροφορίες για την καλή λειτουργία των νεφρών), ουρικό οξύ, κάλιο και νάτριο (δύο ηλεκτρολύτες που, αν δεν κυμαίνονται εντός φυσιολογικών ορίων, απαιτούν περαιτέρω διερεύνηση), Τ3, Τ4 και TSH (θυρεοειδικές ορμόνες που μας δίνουν στοιχεία για τη λειτουργία του θυρεοειδή).

Γενική ούρων

Με αυτή την εξέταση ο γιατρός παίρνει πληροφορίες για την υγεία του ουροποιητικού μας συστήματος.

Πριν από τη διενέργειά της, θα πρέπει να πλυθούμε με νερό και σαπούνι, ώστε να καθαρίσουμε πολύ καλά την ευαίσθητη περιοχή, στη συνέχεια να συλλέξουμε τα πρώτα πρωινά ούρα σε έναν αποστειρωμένο ουροσυλλέκτη που θα προμηθευτούμε από το φαρμακείο και να τα πάμε εντός μιας ώρας στο μικροβιολογικό εργαστήριο.

Κολονοσκόπηση στα 45

Πρόκειται για μια εξέταση που φοβίζει πολύ κόσμο καθώς επικρατεί η εντύπωση είναι επώδυνη και απαιτεί περίπλοκη προετοιμασία, ωστόσο είναι εξαιρετικά σημαντική και, εντέλει, όχι τόσο δύσκολη όσο νομίζουμε.

Η σύγχρονη ιατρική άλλωστε χρησιμοποιεί εξελιγμένες μεθόδους και τεχνολογία, γεγονός που δεν δικαιολογεί την υπέρμετρη ανησυχία και το φόβο μας. Το σημαντικό είναι ότι, είτε έχουμε συμπτώματα είτε όχι, η κολονοσκόπηση θα μας βοηθήσει να εντοπίσουμε έγκαιρα και να προλάβουμε τον καρκίνο του παχέος εντέρου, μια ασθένεια που μπορεί να ξεκινήσει από κάτι πολύ απλό και εύκολα αντιμετωπίσιμο, όπως ένας πολύποδας, με τα ποσοστά της ωστόσο να αυξάνονται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια, απασχολώντας, μεταξύ άλλων, όλο και νεότερους ανθρώπους.

Προσοχή: Αν έχουμε σχετική κληρονομικότητα ή συμπτώματα (π.χ., αίμα στα κόπρανα), θα πρέπει να απευθυνθούμε άμεσα στο γιατρό μας και να κάνουμε την εξέταση σε μικρότερη ηλικία.

Για την καρδιά μας

Γενικά υπάρχει η αίσθηση ότι τα καρδιακά προβλήματα αφορούν κυρίως τους άντρες, η αλήθεια όμως είναι ότι και οι γυναίκες –κυρίως μετά την εμμηνόπαυση, όταν περιορίζεται η προστασία που τους παρείχαν μέχρι εκείνη τη στιγμή τα οιστρογόνα είναι εξίσου πιθανό να έρθουν αντιμέτωπες με αυτά.

Έτσι, είτε έχουμε ενοχλήσεις είτε παρουσιάζουμε παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα (κάπνισμα, υπέρταση, κληρονομικό ιστορικό για πρώιμη εμφάνιση στεφανιαίας νόσου, υπερλιπιδαιμία, παχυσαρκία ή σακχαρώδη διαβήτη) ή και για προληπτικούς λόγους ακόμα, είναι σκόπιμο μετά την ηλικία των 30 να επισκεφθούμε έναν καρδιολόγο, ο οποίος θα μας κατευθύνει όσον αφορά το ποιες εξετάσεις θα πρέπει να κάνουμε και πόσο συχνά.

Σε αυτές περιλαμβάνονται το ηλεκτροκαρδιογράφημα, ο υπέρηχος καρδιάς και η δοκιμασία κοπώσεως, που πρέπει πάντα να γίνεται σε ειδική, κατάλληλα εξοπλισμένη μονάδα.

Μόνο για άντρες

Μετά την ηλικία των 50 –ή των 40-45, ανάλογα με το οικογενειακό ιστορικό–, όλοι οι άντρες θα πρέπει να κάνουν μία φορά το χρόνο την αιματολογική εξέταση PSA (ειδικό προστατικό αντιγόνο, οι αυξημένες τιμές του οποίου χτυπούν το καμπανάκι για περαιτέρω έλεγχο προκειμένου να εντοπιστεί το ακριβές πρόβλημα του προστάτη, που μπορεί να είναι από μια καλοήθης υπερπλασία ή μια φλεγμονή μέχρι καρκίνος), κλινική εξέταση σε έναν ουρολόγο και ένα υπερηχογράφημα κύστεως – προστάτη.

Μόνο για γυναίκες

Μετά την έναρξη των σεξουαλικών σχέσεων, όλες οι γυναίκες ανεξαιρέτως θα πρέπει να κάνουν ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο, ο οποίος περιλαμβάνει εξέταση από το γιατρό τους και διενέργεια Τεστ Παπανικολάου (συνιστάται να γίνεται αμέσως μετά το τέλος της περιόδου και χωρίς να έχει υπάρξει σεξουαλική επαφή την προηγούμενη ημέρα) για τη διερεύνηση της υγείας του γυναικολογικού συστήματος (π.χ., ύπαρξη φλεγμονών αλλά και ανωμαλιών των κυττάρων που μπορεί να υποδηλώνουν προκαρκινικές ή και καρκινικές καταστάσεις).

Επίσης, είναι σκόπιμο να γίνεται και ένα ετήσιο υπερηχογράφημα μήτρας και ωοθηκών.

Μέτρηση οστικής πυκνότητας

Πρόκειται για εξέταση που δείχνει την κατάσταση των οστών λόγω του κινδύνου ανάπτυξης οστεοπόρωσης.

Η πρώτη τέτοια εξέταση πρέπει να γίνεται κατά την εμμηνόπαυση για να χρησιμοποιείται ως εξέταση αναφοράς για όσες θα ακολουθήσουν στο μέλλον. Πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 2-3 χρόνια, ανάλογα με τα ευρήματα κάθε φοράς.

Για την υγεία του γυναικείου στήθους

Μετά την ηλικία των 40 ετών, όλες οι γυναίκες οφείλουν να κάνουν κάθε χρόνο ψηφιακή μαστογραφία (κατά προτίμηση, μετά το τέλος της περιόδου) και, ανάλογα με την εκτίμηση του γιατρού, ίσως χρειαστεί και ένας υπέρηχος ή/και μαγνητική μαστογραφία.

Προσοχή

Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, ο προληπτικός αυτός έλεγχος θα πρέπει να σχεδιάζεται με τη βοήθεια του γιατρού, καθώς σε αυτές τις περιπτώσεις ξεκινά σε μικρότερη ηλικία και είναι πιθανό να επαναλαμβάνεται συχνότερα από μία φορά το χρόνο.

Δεν παραλείπουμε επίσης μία φορά το χρόνο:

  • Να επισκεπτόμαστε τον οδοντίατρο.
  • Να μετράμε την αρτηριακή μας πίεση. Αν βρεθεί αυξημένη σε μια τυχαία μέτρηση ή έχουμε σχετικό οικογενειακό ιστορικό, είναι σκόπιμο να την ελέγχουμε συχνότερα.
  • Να ελέγχουμε την όραση αλλά και την πίεση των ματιών μας στον οφθαλμίατρο.
  • Να κάνουμε ένα υπερηχογράφημα άνω κοιλίας ώστε να διερευνάται η κατάσταση των οργάνων της κοιλιάς (χολή, πάγκρεας, νεφρά, σπλήνα, ήπαρ κ.λπ.).

Ευχαριστούμε τον δρα Αναστάσιο Σπαντιδέα, κλινικό φαρμακολόγο-παθολόγο, για τη συνεργασία.