Πόσες φορές έχεις πει «θα κοιμηθώ νωρίς» και τελικά σε βρήκε το ξημέρωμα με το κινητό στο χέρι; Ο σύγχρονος τρόπος ζωής μας έχει απομακρύνει από μια βασική αλήθεια: ο εγκέφαλος χρειάζεται σταθερότητα για να ξεκουραστεί πραγματικά. Κάπου εδώ μπαίνει στο παιχνίδι το λεγόμενο neural curfew.

Ο όρος «neural curfew» (= νευρωνική απαγόρευση κυκλοφορίας) προτείνει να καθιερώσουμε μια σταθερή ώρα ύπνου, ώστε να διασφαλίσουμε τουλάχιστον 7 ώρες ανάπαυσης και να δώσουμε χρόνο στον εγκέφαλο να κάνει κάτι σπουδαίο: να αποβάλλει τις τοξίνες.

Σύμφωνα με ορισμένους νευροεπιστήμονες, κατά τη διάρκεια του ύπνου, το νευρωνικό σύστημα λειτουργεί σαν συνεργείο καθαρισμού που απομακρύνει «απόβλητα» από τον εγκέφαλο. Αν ο ύπνος μας είναι ακανόνιστος, αυτή η διαδικασία δεν ολοκληρώνεται σωστά, οδηγώντας σε προβλήματα μνήμης και διαύγειας («brain fog»).

Επιπλέον, έρευνες δείχνουν ότι η ακανόνιστη ώρα ύπνου, ακόμα κι όταν κοιμόμαστε αρκετά, επηρεάζει τη διάθεση, τη γνωστική λειτουργία και τη συνδεσιμότητα. Με άλλα λόγια, ο εγκέφαλος δουλεύει καλύτερα όταν ξέρει πότε θα ξεκουραστεί.

Πώς μας βοηθά το neural curfew στην πράξη

  • Ξεκούραστο μυαλό: ξυπνάς με περισσότερη διαύγεια και ενέργεια.

  • Καλύτερη διάθεση: η συνέπεια στον ύπνο ρυθμίζει καλύτερα τα συναισθήματα.

  • Μνήμη και συγκέντρωση: ο εγκέφαλος επεξεργάζεται πιο αποτελεσματικά τις εμπειρίες της ημέρας.

  • Σταθερότητα: μειώνεται το άγχος που προκαλεί το «έκανα ξανά ξενύχτι».

Πώς να το εφαρμόσεις

  • Διάλεξε μια σταθερή ώρα ύπνου και τήρησέ την καθημερινά.

  • Κλείσε τις οθόνες τουλάχιστον μισή ώρα πριν κοιμηθείς.

  • Δημιούργησε ένα ρουτίνα χαλάρωσης, όπως διάβασμα ή διαλογισμό.

  • Κράτησε το υπνοδωμάτιο σκοτεινό, δροσερό και ήσυχο.

Μην πατάτε αναβολή

Σύμφωνα με τους ειδικούς, αναβάλλοντας το ξυπνητήρι πολλές φορές, «μπερδεύουμε» τον εγκέφαλό μας.

Το μόνο που κερδίζουμε έτσι είναι λίγα μόνο παραπάνω λεπτά κατακερματισμένου ύπνου, αφού δεν είμαστε ούτε πλήρως ξύπνιοι ούτε κοιμόμαστε εντελώς κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Ξεκινάμε, δηλαδή, έναν κύκλο ύπνου που δεν ολοκληρώνεται.

Έτσι, βλάπτουμε τον εγκέφαλό μας και επομένως την προσοχή, τη διάθεση και τη γνωστική μας ικανότητα.

Αν αντιμετωπίζουμε δυσκολία να κοιμηθούμε ή να ξυπνήσουμε, δοκιμάζουμε να ορίσουμε μια συγκεκριμένη και αδιαπραγμάτευτη ώρα που θα πέφτουμε για ύπνο κάθε βράδυ, καθώς και μια συγκεκριμένη ώρα που θα ξυπνάμε κάθε πρωί, ακόμα και τα Σαββατοκύριακα.

Μπορεί να ακούγεται αυστηρό, αλλά σίγουρα θα κάνει τη διαφορά στην ποιότητα του ύπνου μας, καθώς κι εδώ ο κιρκάδιος ρυθμός μας παίζει τον ρόλο του, αφού λειτουργεί σε συγκεκριμένα ωράρια, συμβαδίζοντας με τη δύση και την ανατολή του ήλιου.

Το στρες για τη δουλειά, οι αυξανόμενες υποχρεώσεις, η παρατεταμένη παρακολούθηση επεισοδίων στην τηλεόραση και οι καθημερινές έγνοιες πολλές φορές μάς αποσυντονίζουν και δεν μας αφήνουν να ηρεμήσουμε. Αρνητικά συναισθήματα, όπως η ανησυχία, ο φόβος, ο θυμός, προκαλούν άγχος, το οποίο μας κρατά σε εγρήγορση. Όμως, η ώρα που πέφτουμε για ύπνο δεν είναι η κατάλληλη για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματά μας και είναι προτιμότερο να ασχοληθούμε με αυτά το πρωί, που και το μυαλό μας είναι πιο «καθαρό» και ξεκούραστο.