Η ανθρωπότητα χάνει στον αγώνα δρόμου απέναντι στα ανθεκτικά μικρόβια, προειδοποιεί με νέες εκθέσεις του ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, καθώς ελάχιστα νέα αντιβιοτικά έχουν περάσει στο στάδιο των κλινικών μελετών.
Η μικροβιακή αντοχή (AMR), ιδιαίτερα η αυξανόμενη ανθεκτικότητα των βακτηρίων στα αντιβιοτικά, αποτελεί μια από τις σημαντικότερες απειλές για την παγκόσμια δημόσια υγεία και θεωρείται υπεύθυνη για περισσότερους από ένα εκατομμύριο θανάτους το χρόνο, ανέφερε ο ΠΟΥ.
Σε δύο εκθέσεις που δημοσιοποιήθηκαν την Πέμπτη (διαθέσιμες εδώ και εδώ), η υπηρεσία του ΟΗΕ επαναλαμβάνει πως η υπερβολική χρήση αντιβιοτικών στους ανθρώπους, τα ζώα και τα φυτά είναι η κύρια αιτία της αντοχής στα φάρμακα και ότι η AMR παρατηρείται περισσότερο στις χώρες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι, μέχρι το 2050, τα ανθεκτικά μικρόβια θα προκαλέσει 39 εκατομμύρια θανάτους.
Η μικροβιακή αντοχή «επιδεινώνεται, όμως ο αριθμός νέων θεραπειών και η ανάπτυξη νέων μέσων διάγνωσης είναι ανεπαρκείς για να καταπολεμηθεί η διάδοση των βακτηριακών μολύνσεων που είναι ανθεκτικές στα φάρμακα», προειδοποίησε η Γιουκίκο Νακατάνι, αναπληρώτρια γενική διευθύντρια του ΠΟΥ.
«Χωρίς αύξηση των επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη και χωρίς στοχευμένες προσπάθειες, ώστε τα νέα υφιστάμενα προϊόντα να φθάνουν σε αυτούς που τα έχουν περισσότερο ανάγκη, οι ανθεκτικές στα φάρμακα λοιμώξεις θα συνεχίσουν να διαδίδονται» είπε.
Ο ΠΟΥ ορίζει την AMR ως την εξέλιξη μικροοργανισμών (βακτήρια, ιοί και παράσιτα) που δεν αντιμετωπίζονται με αντιμικροβιακά φάρμακα, περιλαμβανομένων των αντιβιοτικών, των αντιικών και των αντιμυκητιασικών.
Διπλή κρίση
Η ανάπτυξη νέων αντιμικροβιακών παραγόντων αντιμετωπίζει σήμερα μια «διπλή κρίση» που οφείλεται στη «σπανιότητα και την έλλειψη καινοτομίας», διαπιστώνει ο ΠΟΥ.
Το 2023 ο οργανισμός είχε καταγράψει 97 αντιβακτηριακά φάρμακα που είχαν περάσει σε φάση κλινικής ανάπτυξης, δηλαδή δοκιμής στον άνθρωπο. Ο αριθμός αυτός έχει πλέον πέσει στα 90, από τα οποία μόνο τα 15 μπορούν να θεωρηθούν καινοτόμα.
Όσον αφορά τα προκλινικά ερευνητικά προγράμματα (πριν από τις δοκιμές στον άνθρωπο), περίπου 232 βρίσκονται σε εξέλιξη, όμως το 90% των 148 επιχειρήσεων που εμπλέκονται είναι μικρές δομές με λιγότερους από 50 εργαζομένους, κάτι που, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, αποκαλύπτει τον «εύθραυστο χαρακτήρα» του οικοσυστήματος της ιατρικής έρευνας και ανάπτυξης.
Ο οργανισμός ζητά περισσότερες επενδύσεις και να νέα μοντέλα χρηματοδότησης για να υποστηριχθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που διεξάγουν αυτή τη στιγμή έρευνες στους τομείς των αντιβακτηριακών και της διάγνωσης.
Τέλος, ο ΠΟΥ καλεί τους ερευνητές να δημοσιοποιήσουν τα δεδομένα τους για την αντιβακτηριακή δραστηριότητα ώστε να ευνοηθεί η συνεργασία, να προσελκυθούν επενδύσεις και να επιταχυνθεί η καινοτομία.
