Το τηλέφωνο χτυπάει ασταμάτητα, οι εκκρεμότητες στη δουλειά συσσωρεύονται, μια παρεξήγηση στο σπίτι μένει άλυτη και ξαφνικά όλα μοιάζουν να γίνονται βουνό. Οι καθημερινοί στρεσογόνοι παράγοντες – ένας καβγάς με τον/την σύντροφο, ένα deadline που πλησιάζει ή μια ανησυχία για φίλους και συγγενείς – μοιάζουν ασήμαντοι όταν τους βλέπουμε μεμονωμένα. Ωστόσο, το άθροισμά τους επηρεάζει ουσιαστικά τη διάθεσή μας, την ενέργεια μας και την ψυχική μας ανθεκτικότητα. Όταν νιώθουμε ότι χάνουμε τον έλεγχο και οι πιο μικρές δυσκολίες φαίνονται ανυπέρβλητες, είναι σημαντικό να θυμόμαστε όλες τις φορές που έχουμε καταφέρει να νικήσουμε το στρες στο παρελθόν.
Όταν αισθανόμαστε, έστω και λίγο, ότι έχουμε τη δύναμη να βάλουμε τάξη στο χάος, το άγχος μειώνεται. Ειδικοί επιβεβαιώνουν ότι το αίσθημα ελέγχου δεν μας βοηθά μόνο να ηρεμήσουμε αλλά αυξάνει σημαντικά και τις πιθανότητες να λυθεί πράγματι το πρόβλημα. Και μάλιστα, όσο περνούν τα χρόνια, αυτή η σύνδεση γίνεται όλο και πιο ισχυρή.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Communications Psychology και παρακολούθησε σχεδόν 1.800 ενήλικες για μια δεκαετία, έδειξε ότι στην αρχή οι συμμετέχοντες είχαν 56% περισσότερες πιθανότητες να ξεπεράσουν ένα στρεσογόνο γεγονός τις ημέρες που ένιωθαν ότι έχουν τον έλεγχο. Δέκα χρόνια αργότερα, το ποσοστό αυτό είχε φτάσει στο 89%.
Το πλεονέκτημα της ηλικίας ενάντια στο στρες
Το πιο εντυπωσιακό εύρημα είναι ότι αυτή η σχέση ενδυναμώνεται με τα χρόνια. Μεγαλώνοντας, φαίνεται πως μαθαίνουμε να επιλέγουμε πού αξίζει να αφιερώσουμε ενέργεια, να εστιάζουμε σε όσα έχουν πραγματική σημασία και να αξιοποιούμε τη συσσωρευμένη εμπειρία μας σε τσακωμούς, επαγγελματικές πιέσεις ή οικογενειακά θέματα. Με άλλα λόγια, ο έλεγχος που νιώθουμε μεταφράζεται πιο εύκολα σε πρακτικές, αποτελεσματικές λύσεις.
Η ηλικία μας δίνει εργαλεία και σοφία για να μετατρέπουμε το αίσθημα ελέγχου σε πραγματική δράση και, τελικά, σε περισσότερη ηρεμία στην καθημερινότητά μας.
Το να μεγαλώνεις είναι δώρο
Πρόσφατες έρευνες δείχνουν μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ των ανθρώπων που αποδέχονται το πέρασμα των χρόνων και αυτών που ζουν περισσότερα και πιο υγιή χρόνια. Στην πραγματικότητα, το να έχεις μια θετική στάση για τη γήρανση μπορεί να προσθέσει σχεδόν μια δεκαετία στη ζωή σου.
Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι οι θετική στάση για τη γήρανση αυξάνουν την ποιότητα του ύπνου και τα επίπεδα σωματικής κίνησης, βελτιώνουν τη κοινωνική ζωή και βοηθούν στο να προσφέρουν αίσθημα σκοπού. Όλοι αυτοί οι παράγοντες (είτε μεμονωμένα είτε σε συνδυασμό) έχουν μελετηθεί εκτενώς και έχουν αποδειχθεί ότι επηρεάζουν θετικά το προσδόκιμο ζωής και την υγεία μακροπρόθεσμα.
Η έρευνα λοιπόν καταλήγει, μετά από 20 χρόνια εξέτασης δεδομένων σχετικά με το άγχος και τη γήρανση, ότι οι καθημερινοί στρεσογόνοι παράγοντες μειώνονται με το πέρας κάθε δεκαετίας, από τη δεκαετία των 20 μας μέχρι τα 70 μας. Και το πιο σημαντικό, η ικανότητά μας να διαχειριζόμαστε και να παραμένουμε λιγότερο επηρεασμένοι από το άγχος βελτιώνεται μέχρι τα μέσα της δεκαετίας των 50.
