Πολλοί πιστεύουν ότι ο εγκέφαλος φτάνει στο μέγιστο των δυνατοτήτων του σε νεαρή ηλικία και μετά αρχίζει η σταδιακή πτώση. Η αλήθεια, όμως, είναι πιο πολύπλοκη και αισιόδοξη: διάφορες νοητικές ικανότητες κορυφώνονται σε διαφορετικές ηλικίες – ακόμα και μετά τα 60 ή και πολύ αργότερα!
Τα μυστικά της νοητικής «απογείωσης»: Τι λέει η επιστήμη;
Μια μεγάλη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Psychological Science ανέλυσε δεδομένα από σχεδόν 50.000 συμμετέχοντες και ανακάλυψε κάτι ενδιαφέρον:
- Η βραχυπρόθεσμη μνήμη είναι πιο ισχυρή γύρω στα 25 και παραμένει σταθερή μέχρι τα 35, μετά αρχίζει να μειώνεται.
- Η ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών φτάνει στο ζενίθ στα 18-19 χρόνια και μετά αρχίζει σταδιακή μείωση.
- Η μνήμη προσώπων κορυφώνεται γύρω στα 30.
- Η συναισθηματική κατανόηση φτάνει στο μέγιστο στην μέση ηλικία, δηλαδή περίπου στα 40-50 χρόνια.
- Το λεξιλόγιο συνεχίζει να βελτιώνεται και να κορυφώνεται μετά τα 60 χρόνια.
- Η νοημοσύνη μέσα από τη συσσωρευμένη γνώση και εμπειρία, φτάνει στο αποκορύφωμά της στα 60s και 70s!
Τι είναι η «κρυσταλλοποιημένη νοημοσύνη» και γιατί είναι σημαντική;
Το είδος αυτό νοημοσύνης δεν έχει να κάνει με την ταχύτητα σκέψης, αλλά με τη γνώση που έχουμε συγκεντρώσει καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Η γνώση δηλαδή που έχει αποκρυσταλλωθεί μέσα στα χρόνια. Είναι αυτή που μας βοηθά να λύσουμε προβλήματα βασιζόμενοι στην εμπειρία μας, να κατανοήσουμε νέες πληροφορίες και να παίρνουμε σωστές αποφάσεις.
Η μελέτη δείχνει πως, παρά την γήρανση, η ικανότητα αυτή όχι μόνο διατηρείται αλλά βελτιώνεται με την ηλικία, χάρη στην εκπαίδευση, τη συνεχή μάθηση και την πλούσια κοινωνική ζωή.
Μύθοι και αλήθειες για τον εγκέφαλο στην ενήλικη ζωή
Παραδοσιακά πιστεύαμε ότι η νοητική μας δύναμη κορυφώνεται στην εφηβεία ή στα 20 και μετά αρχίζει η παρακμή. Ωστόσο, νέες έρευνες αποδεικνύουν το αντίθετο: ο εγκέφαλος αλλάζει διαρκώς και διαφορετικές ικανότητες «ανθίζουν» σε διαφορετικές φάσεις της ζωής.
Ένας από τους κύριους ερευνητές της μελέτης, τονίζει ότι το μυαλό μας γίνεται καλύτερο σε κάποιους τομείς ενώ φθίνει σε άλλους, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής.
Εγκέφαλος: Πώς να τον διατηρήσετε νεανικό σε κάθε ηλικία
- Μάθετε καινούργια πράγματα: Η συνεχής εκπαίδευση και τα νέα ενδιαφέροντα κρατούν τον εγκέφαλο σε εγρήγορση.
- Κοινωνικοποιήση: Η αλληλεπίδραση με άλλους ενισχύει την συναισθηματική νοημοσύνη.
- Φροντίστε τη σωματική σας υγεία: Η άσκηση βελτιώνει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο και προστατεύει τη μνήμη.
- Ξεκουραστείτε σωστά: Ο καλός ύπνος είναι κρίσιμος για την ανανέωση των νοητικών λειτουργιών.
- Τρώτε ισορροπημένα: Η διατροφή επηρεάζει άμεσα τη λειτουργία του εγκεφάλου.
Επομένως, δεν υπάρχει μια μόνο ηλικία στην οποία ο εγκέφαλος φτάνει στο ζενίθ του. Σε κάθε φάση της ζωής σας, μπορείτε να είστε κορυφαίοι σε κάτι διαφορετικό! Αντί να ανησυχείτε λοιπόν για την πτώση των ικανοτήτων σας, αξιοποιήστε τα δυνατά σας σημεία σε κάθε ηλικία και εκμεταλλευτείτε τα νέα πλεονεκτήματα που έρχονται με το πέρασμα του χρόνου.