Η φύση συνδέεται στενά με την ευεξία. Οι άνθρωποι τείνουν να αναφέρουν ότι είναι πιο ευτυχισμένοι τις ημέρες που επισκέπτονται φυσικούς χώρους, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό The Journal of Positive Psychology.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι τόσο οι πράσινοι χώροι, όπως είναι τα πάρκα και τα δάση, όσο και οι μπλε χώροι, όπως είναι τα ποτάμια και οι λίμνες, συνδέονται με υψηλότερα επίπεδα καθημερινής ευτυχίας. Το εύρημα αυτό ισχύει τόσο για άτομα με καλή ψυχική υγεία, όσο και για όσους αντιμετωπίζουν αγχώδεις διαταραχές ή κατάθλιψη.
Φυσικό «αντικαταθλιπτικό»
Η ψυχική υγεία αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής, με εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως να βιώνουν στρες, κατάθλιψη ή άγχος. Εκτός από του παραδοσιακούς τρόπους αντιμετώπισης, οι επιστήμονες αναζητούν και άλλους, φυσικούς τρόπους για τη βελτίωση της ψυχικής ευεξίας, με την επαφή με τη φύση να είναι ένας από αυτούς.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι οι φυσικές περιοχές μειώνουν το στρες και ενισχύουν τη θετική διάθεση. Ωστόσο, παρέμενε ασαφές πόσο διαρκούν αυτά τα ευεργετικά συναισθήματα και αν διαφέρουν ανάλογα με την ψυχική κατάσταση του ατόμου ή το είδος του φυσικού περιβάλλοντος.
Μέρες στη φύση, μέρες με ευεξία
Η νέα αυτή έρευνα έχει στόχο να εξετάσει αν οι επισκέψεις στη φύση συνδέονται με το λεγόμενο «φαινόμενο μετακύλισης», δηλαδή, αν εκτός από τη διάθεσή μας τη στιγμή που συμβαίνουν, επηρεάζουν και την ευτυχία της υπόλοιπης ημέρας.
Οι συμμετέχοντες, που ήταν 2.140 ενήλικες από την Αυστρία, ρωτήθηκαν πώς ένιωθαν την προηγούμενη ημέρα και αν είχαν επισκεφτεί κάποιον φυσικό χώρο, πράσινο ή υδάτινο.
Οι πράσινοι χώροι περιλάμβαναν πάρκα, δάση και λιβάδια, ενώ οι μπλε χώροι περιλάμβαναν λίμνες, ποτάμια και υγροτόπους. Οι ερευνητές έλαβαν υπόψη παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, η εργασία, η ικανοποίηση από το εισόδημα, η οικογενειακή κατάσταση, ακόμη και αν η ημέρα ήταν καθημερινή ή Σαββατοκύριακο, ώστε να απομονώσουν τον πραγματικό αντίκτυπο της φύσης στην ψυχική ευεξία.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, περίπου τα δύο τρίτα των συμμετεχόντων είχαν επισκεφτεί έναν πράσινο χώρο, ενώ το ένα τρίτο έναν μπλε. Μετά την ανάλυση των δεδομένων, οι ερευνητές βρήκαν ότι οι άνθρωποι που πέρασαν χρόνο στη φύση ανέφεραν υψηλότερα επίπεδα ευτυχίας σε όλη τη διάρκεια της ημέρας, ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες.
Οι ερευνητές βρήκαν ότι η θετική αυτή σχέση παρέμεινε ισχυρή, τόσο για τα άτομα χωρίς ψυχικές διαταραχές όσο και για εκείνα που είχαν διαγνωστεί με άγχος ή κατάθλιψη. «Οι συμμετέχοντες ανέφεραν ότι ήταν πιο χαρούμενοι και λιγότερο αγχωμένοι τις ημέρες που επισκέπτονταν πράσινους ή μπλε χώρους», εξήγησε επικεφαλής της μελέτης.
Πώς επιδρά στο άγχος;
Αν και οι επισκέψεις στη φύση συνδέθηκαν γενικά με περισσότερη ευτυχία, τα αποτελέσματα για το άγχος ήταν πιο περίπλοκα. Συγκεκριμένα, τα άτομα με αγχώδεις διαταραχές που επισκέφθηκαν μπλε χώρους ανέφεραν ελαφρώς υψηλότερα επίπεδα άγχους, σε σχέση με όσους επισκέφτηκαν πράσινους χώρους ή δεν επισκέφτηκαν καθόλου τη φύση.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι αυτό δεν σημαίνει πως οι μπλε χώροι προκαλούν άγχος, αλλά ότι οι ήδη αγχώδεις άνθρωποι ίσως επιλέγουν αυτούς τους χώρους συνειδητά, προσπαθώντας να αυτορρυθμίσουν τα συναισθήματά τους. Με άλλα λόγια, μπορεί να αναζητούν το νερό ως τρόπο ανακούφισης ή ελέγχου του άγχους, έστω και προσωρινά.
Η μελέτη υπογραμμίζει πως ακόμη και μικρές δόσεις επαφής με τη φύση, για παράδειγμα μια βόλτα στο πάρκο ή ένας περίπατος δίπλα στη θάλασσα, μπορούν να έχουν μετρήσιμη θετική επίδραση στην ψυχική διάθεση. Η φύση λειτουργεί σαν ανεπαίσθητο, αλλά ισχυρό «αντίδοτο» στην πίεση και την υπερδιέγερση της καθημερινότητας.
Και το καλύτερο; Είναι δωρεάν, διαθέσιμη σε όλους και δεν απαιτεί τίποτα περισσότερο από λίγα λεπτά παρουσίας και παρατήρησης! Ακόμα κι αν ζούμε, λοιπόν, μέσα στην πόλη, λίγες στιγμές επαφής με τη φύση αρκούν για να «ξεκλειδώσουν» τη χαρά της ημέρας μας.
