Το περπάτημα μπορεί να αλλάξει τον ρυθμό με τον οποίο γερνά ο εγκέφαλος. Σύμφωνα με ερευνητές του νοσοκομείου MassGeneral Brigham στη Βοστώνη, ακόμη και 3.000 βήματα την ημέρα αρκούν για να επιβραδύνουν τις εγκεφαλικές αλλοιώσεις που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ και να καθυστερήσουν τη γνωστική φθορά.

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Medicine, διήρκεσε 14 χρόνια και παρακολούθησε σχεδόν 300 άτομα ηλικίας 50 έως 90 ετών. Στην αρχή, όλοι ήταν γνωστικά υγιείς, δηλαδή χωρίς εμφανή σημάδια απώλειας μνήμης ή άλλων πνευματικών λειτουργιών. Κατά τη διάρκεια της έρευνας, οι επιστήμονες κατέγραφαν τον αριθμό των βημάτων κάθε συμμετέχοντα, ενώ ταυτόχρονα παρακολουθούσαν με ειδικές εγκεφαλικές απεικονίσεις PET τη συσσώρευση των πρωτεϊνών αμυλοειδούς-βήτα και ταυ, των βασικών «υπόπτων» για τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Τι έδειξαν τα αποτελέσματα

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι:

  • Όσοι έκαναν 3.000 έως 5.000 βήματα ημερησίως παρουσίασαν καθυστέρηση της γνωστικής φθοράς κατά περίπου 3 χρόνια.

  • Όσοι έφταναν τα 5.000 έως 7.000 βήματα είχαν ακόμη καλύτερη προστασία, με καθυστέρηση έως και 7 χρόνια.

  • Αντίθετα, τα άτομα με καθιστική ζωή εμφάνιζαν ταχύτερη επιδείνωση και αυξημένη συσσώρευση των τοξικών πρωτεϊνών στον εγκέφαλο.

Με απλά λόγια, η κίνηση φαίνεται να «καθαρίζει» τον εγκέφαλο ή τουλάχιστον να επιβραδύνει τις διαδικασίες που οδηγούν στη γνωστική έκπτωση. «Ενθαρρύνουμε τους ηλικιωμένους που διατρέχουν κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ να κάνουν μικρές αλλαγές στα επίπεδα δραστηριότητάς τους», δήλωσε η επικεφαλής της μελέτης, Δρ. Wai-Ying Yau. «Ακόμη και λίγα βήματα παραπάνω κάθε μέρα μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση της εγκεφαλικής υγείας».

Η σχέση της άσκησης με τον εγκέφαλο και το Αλτσχάιμερ

Η νόσος Αλτσχάιμερ συνδέεται με τη συσσώρευση αμυλοειδών-βήτα πλακών και πρωτεΐνης ταυ στον εγκέφαλο, που σταδιακά διαταράσσουν την επικοινωνία μεταξύ των νευρικών κυττάρων. Αν και οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμη με ακρίβεια πώς η άσκηση επηρεάζει αυτές τις διεργασίες, υπάρχουν αρκετές πιθανές εξηγήσεις.

Η σωματική δραστηριότητα:

  • Βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος και άρα την οξυγόνωση του εγκεφάλου,

  • Μειώνει τη φλεγμονή, που θεωρείται βασικός παράγοντας στην ανάπτυξη της νόσου,

  • Ενισχύει την παραγωγή ορμονών και αυξητικών παραγόντων που βοηθούν τα εγκεφαλικά κύτταρα να επιβιώνουν και να «επιδιορθώνονται».

Όπως σημειώνουν οι ειδικοί, τα οφέλη δεν είναι μόνο βιολογικά αλλά και ψυχολογικά: το περπάτημα μειώνει το στρες, βοηθά τον ύπνο και ενισχύει τη διάθεση — όλα στοιχεία που σχετίζονται με καλύτερη γνωστική λειτουργία.

Οι περιορισμοί

Οι ερευνητές παραδέχονται ότι δεν μπορούν να αποκλείσουν το ενδεχόμενο αντίστροφης αιτιότητας, δηλαδή ότι άτομα με πρώιμες, αδιάγνωστες αλλοιώσεις του εγκεφάλου ίσως τείνουν να περπατούν λιγότερο. Παρ’ όλα αυτά, τα δεδομένα δείχνουν ισχυρή σύνδεση μεταξύ αυξημένης δραστηριότητας και καλύτερης εγκεφαλικής υγείας.

«Χρειαζόμαστε περισσότερες κλινικές δοκιμές για να επιβεβαιώσουμε αιτιώδη σχέση», είπε η Δρ. Yau. «Ωστόσο, είναι ενθαρρυντικό ότι κάτι τόσο απλό όπως το περπάτημα μπορεί να επηρεάσει θετικά την πορεία μιας τόσο σοβαρής νόσου».