Το να ζει κανείς σε γειτονιές με περισσότερη πράσινη βλάστηση συνδέεται με σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο να εμφανίσει μεταβολικό σύνδρομο, λένε οι επιστήμονες. Νέα βρετανική έρευνα δείχνει ότι αυτή η προστατευτική επίδραση οφείλεται κυρίως στον καθαρότερο αέρα, στα υψηλότερα επίπεδα βιταμίνης D και στην αυξημένη σωματική δραστηριότητα. Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Environmental Research.

Τι είναι το μεταβολικό σύνδρομο

Το μεταβολικό σύνδρομο είναι μια σοβαρή κατάσταση που επηρεάζει όλο και περισσότερους ενήλικες παγκοσμίως. Δεν είναι μία ασθένεια, αλλά ένας συνδυασμός παραγόντων κινδύνου που εμφανίζονται μαζί: υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλό σάκχαρο, περίσσεια λίπους γύρω από τη μέση και μη φυσιολογικά επίπεδα χοληστερόλης ή τριγλυκεριδίων.

Αν κάποιος έχει τρεις ή περισσότερες από αυτές τις καταστάσεις, τότε διαγιγνώσκεται με μεταβολικό σύνδρομο, γεγονός που αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιακής νόσου, εγκεφαλικού και διαβήτη τύπου 2.

Καθώς ο πληθυσμός μετακινείται όλο και περισσότερο σε αστικές περιοχές, η συχνότητα των μεταβολικών προβλημάτων αυξάνεται. Το αστικό περιβάλλον συνήθως συμβάλλει σε καθιστικό τρόπο ζωής και υψηλότερη έκθεση σε ατμοσφαιρική ρύπανση, παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά τη χρόνια υγεία.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η επαφή με τη φύση μπορεί να βελτιώσει την υγεία, όμως οι μηχανισμοί που οδηγούν σε αυτό το όφελος δεν ήταν ξεκάθαροι. Δεν ήταν σαφές αν η βελτίωση οφείλεται σε αυξημένη άσκηση, μείωση του στρες ή σε περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως η ποιότητα του αέρα.

Βλάστηση κοντά στα σπίτια

Η μελέτη χρησιμοποίησε δεδομένα από 221.028 ενήλικες από το Ηνωμένο Βασίλειο, με μέσο όρο ηλικίας τα 56 έτη. Ως πράσινο περιβάλλον εξετάστηκε η πυκνότητα βλάστησης σε μικρή ακτίνα από το σπίτι και το ποσοστό χώρου που καλύπτουν οι κήποι και τα πάρκα στην ευρύτερη γειτονιά.

Καταγράφηκαν επίσης παράγοντες όπως η σωματική δραστηριότητα, η καθιστική συμπεριφορά, η ποιότητα του ύπνου, η έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους, τα επίπεδα βιταμίνης D και κοινωνικοί παράγοντες, όπως η μοναξιά.

Τα άτομα που ζούσαν σε πιο «πράσινες» γειτονιές είχαν 29,3% χαμηλότερη πιθανότητα εμφάνισης μεταβολικού συνδρόμου. Η μεγαλύτερη έκθεση σε βλάστηση σχετιζόταν ιδιαίτερα με:

  • μικρότερη περίμετρο μέσης
  • χαμηλότερα τριγλυκερίδια
  • χαμηλότερη συστολική πίεση

Δεν διαπιστώθηκε όμως αντίστοιχο όφελος από τους ιδιωτικούς κήπους, γεγονός που υποδηλώνει ότι η συνολική ποσότητα πράσινου ίσως είναι πιο σημαντική από την κατοχή ενός κήπου.

Ποιοι παράγοντες «μεσολαβούν» στο όφελος;

Η ανάλυση έδειξε ότι σχεδόν το 50% της προστατευτικής επίδρασης του πράσινου έχει να κάνει με:

  • Καθαρότερο αέρα, που φαίνεται να είναι ο σημαντικότερος παράγοντας.
  • Υψηλότερα επίπεδα βιταμίνης D, πιθανώς λόγω αυξημένου χρόνου σε εξωτερικούς χώρους.
  • Περισσότερη σωματική δραστηριότητα και λιγότερο χρόνο καθιστικής ζωής.