Μια πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι ο εγκέφαλος των ατόμων που ροχαλίζουν και δεν βιώνουν τον βαθύ ύπνο μπορεί να υποστεί φθορά.

Όσοι πάσχουν από υπνική άπνοια, μια κατάσταση που οδηγεί σε δυνατό ροχαλητό και παρεμποδισμένη αναπνοή, έχουν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν σημάδια εγκεφαλικού επεισοδίου, νόσου Αλτσχάιμερ ή γενικής γνωστικής παρακμής.

Οι ερευνητές που συνεργάζονται με την Αμερικανική Ακαδημία Νευρολογίας λένε ότι τα συμπτώματα αυτής της διαταραχής περιλαμβάνουν επίσης διακοπές της αναπνοής, ήχους πνιγμού και αγκομαχητού και ανησυχία κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Διαβάστε επίσης: Ασκήσεις αναπνοής: Από ποιες παθήσεις «σώζουν»

Για κάθε 10% μείωση της ποσότητας του βαθύ ύπνου, ο εγκέφαλος γερνάει 2,3 χρόνια. Σύμφωνα με ξεχωριστή μελέτη που διεξήχθη από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Paris–Cité της Γαλλίας, ένα στα πέντε άτομα (20,2%) πάσχει από άπνοια ύπνου, ωστόσο μόνο το 3,5% λαμβάνει θεραπεία.

Πώς μετράμε την υγεία του εγκεφάλου;

Η υγεία του εγκεφάλου είναι μετρήσιμη μέσω βιοδεικτών στη λευκή ουσία του. Αυτή είναι ζωτικής σημασίας για τη σύνδεση των διαφόρων τμημάτων του εγκεφάλου.

Ένας τέτοιος δείκτης είναι οι μικροσκοπικές αλλοιώσεις που είναι ορατές στις σαρώσεις του εγκεφάλου. Αυτές γίνονται πιο διαδεδομένες με την ηλικία ή την ανεξέλεγκτη υψηλή αρτηριακή πίεση.

«Αυτοί οι βιοδείκτες είναι ευαίσθητοι δείκτες πρώιμης εγκεφαλοαγγειακής νόσου. Η διαπίστωση ότι η σοβαρή υπνική άπνοια και η μείωση του ύπνου βραδέων κυμάτων σχετίζονται με αυτούς τους βιοδείκτες είναι σημαντική, δεδομένου ότι δεν υπάρχει θεραπεία για αυτές τις αλλαγές στον εγκέφαλο. Οπότε πρέπει να βρούμε τρόπους να τις αποτρέψουμε από το να συμβούν ή να επιδεινωθούν», λένε οι ερευνητές.

Στη μελέτη συμμετείχαν 140 συμμετέχοντες με υπνική άπνοια, με μέσο όρο ηλικίας τα 73 έτη. Κάθε συμμετέχων υποβλήθηκε σε εγκεφαλική εξέταση και διανυκτέρευση σε εργαστήριο ύπνου. Κανένας από τους συμμετέχοντες δεν είχε γνωστικά προβλήματα στην αρχή της μελέτης ή άνοια στο τέλος.

Τα αποτελέσματα της μελέτης

«Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να διαπιστωθεί αν τα προβλήματα ύπνου επηρεάζουν αυτούς τους βιοδείκτες του εγκεφάλου ή αν συμβαίνει το αντίθετο. Πρέπει επίσης να διερευνήσουμε αν η βελτίωση της ποιότητας του ύπνου ή η θεραπεία της υπνικής άπνοιας μπορεί να επηρεάσει την πορεία αυτών των βιοδεικτών», αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης.

Η μελέτη ύπνου διερεύνησε πόσο χρόνο οι άνθρωποι πέρασαν σε βαθύ ύπνο, που θεωρείται ένας από τους καλύτερους δείκτες της ποιότητας του ύπνου. Οι ειδικοί ανακάλυψαν ότι για κάθε 10 τοις εκατό μείωση του βαθύ ύπνου, οι υπερεντάσεις της λευκής ουσίας αυξάνονταν, κάτι που ισοδυναμεί με γήρανση 2,3 ετών.

Οι συμμετέχοντες με σοβαρή υπνική άπνοια είχαν περισσότερες αλλοιώσεις λευκής ουσίας από εκείνους με ήπιες ή μέτριες καταστάσεις και παρουσίασαν μείωση της ακεραιότητας των αξόνων του εγκεφάλου τους που συνδέουν τα νευρικά κύτταρα. Η μελέτη αυτή δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Neurology.

«Γνωρίζουμε ότι η αποφρακτική άπνοια ύπνου (OSA) αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για την υγεία. Αλλά αν οι ασθενείς διαγνωστούν με αυτή την πάθηση, μπορούν να λάβουν θεραπείες και συμβουλές για τον μετριασμό των κινδύνων. Η μελέτη μας υποδηλώνει ότι η OSA είναι συχνή, αλλά η πλειονότητα των πασχόντων δεν γνωρίζει ότι πάσχει από την πάθηση», προσθέτουν οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Paris-Cité.

Ο βαθύς ύπνος μπορεί να προστατεύσει τον εγκέφαλο από την απώλεια μνήμης

Μια άλλη μελέτη ενισχύει επίσης τη σημασία του ποιοτικού ύπνου καθώς μεγαλώνουμε. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ διαπίστωσαν ότι ο βαθύς ύπνος μπορεί να προστατεύσει τους ηλικιωμένους από την απώλεια μνήμης που σχετίζεται με τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες που κοιμόντουσαν βαθιά είχαν καλύτερες επιδόσεις στο τεστ μνήμης.

«Σκεφτείτε τον βαθύ ύπνο σχεδόν σαν μια σωσίβια σχεδία που κρατάει τη μνήμη στην επιφάνεια, αντί η μνήμη να παρασύρεται από το βάρος της παθολογίας της νόσου Αλτσχάιμερ», υπογραμμίζει ο καθηγητής νευροεπιστημών του UC Berkeley.

«Φαίνεται τώρα ότι ο βαθύς NREM ύπνος μπορεί να είναι ένα νέο, χαμένο κομμάτι στο επεξηγηματικό παζλ της γνωστικής εφεδρείας. Αυτό είναι ιδιαίτερα συναρπαστικό επειδή μπορούμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Υπάρχουν τρόποι με τους οποίους μπορούμε να βελτιώσουμε τον ύπνο, ακόμη και στους ηλικιωμένους», τόνισε.