Ο γυναικολόγος
Πρόκειται για λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος, η οποία οφείλεται σε μικρόβιο που μολύνει την κύστη και δημιουργεί φλεγμονή. Στην απλή της μορφή εκδηλώνεται ως κυστίτιδα και ουρηθρίτιδα, με συμπτώματα όπως τσούξιμο, αίσθημα καύσου και πόνου κατά την ούρηση, συχνουρία, νυχτουρία, επιτακτική ούρηση, δυσάρεστη οσμή στα ούρα. Ωστόσο, υπάρχει και το σπανιότερο ενδεχόμενο να μην εκδηλώσετε κάποιο σύμπτωμα και να ανακαλύψετε το πρόβλημα έπειτα από μία εξέταση ούρων.

Παράγοντες που ευνοούν την εμφάνισή της είναι η ελλιπής ενυδάτωση του οργανισμού (κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες), η χρήση τοπικών αντισηπτικών, οι κακές συνθήκες υγιεινής, η έκθεση σε μολυσμένα νερά, η εγκυμοσύνη, η σεξουαλική επαφή. Υπάρχουν όμως και ορισμένα προβλήματα του ουροποιητικού που καθιστούν τις γυναίκες πιο ευάλωτες σε μολύνσεις, όπως οι ανατομικές ανωμαλίες και οι πέτρες στα νεφρά.

Για την πρόληψή της συστήνεται να πίνετε άφθονο νερό και να επισκέπτεστε συχνά την τουαλέτα (ιδίως μετά την ερωτική επαφή), ώστε να απομακρύνονται από τον οργανισμό τα μικρόβια πριν εγκατασταθούν στην ουροδόχο κύστη. Φροντίστε, ακόμα, την υγιεινή της ευαίσθητης περιοχής -χωρίς υπερβολές- και συνηθίστε να σκουπίζεστε από εμπρός προς τα πίσω.

Τηρώντας τα παραπάνω, οι ενοχλήσεις στην κύστη μπορεί να υποχωρήσουν χωρίς να χρειαστεί η λήψη φαρμακευτικής αγωγής και να μην εξελιχθούν σε λοίμωξη. Αν, ωστόσο, συνεχιστούν, πρέπει να απευθυνθείτε σε γιατρό, που θα σας συστήσει να κάνετε καλλιέργεια ούρων προκειμένου να βρει το είδος του υπεύθυνου μικροβίου και να σας χορηγήσει την κατάλληλη αντιβίωση. Επίσης, αν είναι αναγκαίο, μπορείτε να πάρετε παυσίπονα για να περιορίσετε τον πόνο.

Ο ουρολόγος
Αν έχετε πάρει αντιβίωση και παρ’ όλα αυτά το μικρόβιο ανιχνεύεται στην καλλιέργεια ούρων, πρέπει να επισκεφτείτε ουρολόγο, καθώς μπορεί να πρόκειται για κυστίτιδα που αντιμετωπίστηκε πλημμελώς ή για υποτροπή. Γυναίκες με τρία ή περισσότερα επεισόδια τον χρόνο θεωρείται ότι παρουσιάζουν υποτροπιάζουσα κυστίτιδα και χρειάζονται πληρέστερη μελέτη και ανάλυση του ιστορικού τους, ώστε να εντοπιστούν τα αίτια. Οι διαγνωστικές εξετάσεις που απαιτούνται είναι το υπερηχογράφημα, η πυελογραφία και ίσως η κυστεοσκόπηση, που μπορεί να αποκαλύψουν τυχόν ανατομικές ή λειτουργικές ανωμαλίες του ουροποιητικού, καθώς και λιθίαση. Ωστόσο, συχνά υπεύθυνη για τη λοίμωξη είναι η επιμόλυνση κατά τη σεξουαλική επαφή, οπότε χρειάζεται να λάβετε ειδική αντιβίωση για 6-12 μήνες, ενώ παράλληλα ίσως χρειαστεί τροποποίηση των σεξουαλικών σας πρακτικών.

Τέλος, αν παρουσιάζετε συμπτώματα όμοια ή και εντονότερα από αυτά της κυστίτιδας σε συνδυασμό με υψηλό πυρετό και έντονο πόνο στην περιοχή των νεφρών, τότε είναι πιθανό να πάσχετε από μία σοβαρότερη μορφή ουρολοίμωξης, την πυελονεφρίτιδα. Πρόκειται για λοίμωξη του ανώτερου ουροποιητικού, που στην απλή της μορφή μπορεί να οφείλεται στην άνοδο μικροβίων από την κύστη στο νεφρό -χωρίς άλλη υποκείμενη βλάβη-, ενώ στην πιο σοβαρή εκδοχή συνυπάρχει άλλη βλάβη (π.χ. λιθίαση, κακοήθεια). Η πυελονεφρίτιδα αποτελεί σοβαρή λοίμωξη και αν μείνει αθεράπευτη, μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμες βλάβες των νεφρών, ακόμα και σε σηψαιμία. Απαιτείται, λοιπόν, άμεση νοσοκομειακή αντιμετώπιση με χορήγηση ενδοφλεβίων αντιβιοτικών και χειρουργική διόρθωση της όποιας ανωμαλίας.

Η φαρμακοποιός
Αν βρίσκεστε στα αρχικά στάδια, ο χυμός του cranberry φαίνεται να βοηθά χάρη στην αντιμικροβιακή του δράση. Προτιμήστε, ωστόσο, τον χυμό χωρίς ζάχαρη και πίνετε ένα ποτήρι το βράδυ πριν τον ύπνο (αφού θα έχετε ουρήσει), καθώς δρα ως φυσικό αντισηπτικό της κύστης. Μπορείτε, ακόμα, να παίρνετε κάψουλες (300-500 mg την ημέρα).

Άλλες ουσίες και βότανα που βοηθούν είναι:

  • Η βιταμίνη C (2-4 γρ. την ημέρα για 7-10 ημέρες), καθώς αυξάνει την οξύτητα των ούρων, εμποδίζοντας την ανάπτυξη βακτηρίων.
  • Το βότανο Goldenseal (Hydrastis canadensis), που βοηθά στη θεραπεία πολλών μολύνσεων χάρη σε ένα αλκαλοειδές που περιέχει, το berberine, το οποίο εμποδίζει το βακτήριο να προσκολληθεί στα τοιχώματα της ουροδόχου κύστης. Κυκλοφορεί σε κάψουλες (500 mg, 3 φορές την ημέρα) και σταγόνες (40 σταγόνες πρωί και βράδυ).
  • Το βότανο Uva ursi (Arctostaphyllus uva ursi), που περιέχει μια ενεργή ουσία, την arbutin, η οποία σε αλκαλικό περιβάλλον των ούρων μετατρέπεται σε μια ουσία που σκοτώνει τα βακτήρια. Κυκλοφορεί σε μορφή κάψουλας (250 mg, 3 φορές την ημέρα) ή σταγόνες (40 σταγόνες,
    2 φορές την ημέρα), αλλά δεν συστήνεται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού.
  • Η αγριάδα, το πολύκομπο και η τσουκνίδα αποτελούν αφεψήματα, που συμπληρώνουν την αγωγή για την πρόληψη, αλλά και την αντιμετώπιση του προβλήματος.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ κ. ΘΕΟΔΩΡΟ ΜΑΝΟΥΣΑΚΑ, χειρουργό ουρολόγο, διδάκτορα Πανεπιστημίου Αθηνών, διευθυντή της Ουρολογικής Κλινικής του Ευγενιδείου Θεραπευτηρίου, τον κ. ΝΙΚΟ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ, μαιευτήρα, γυναικολόγο-ουρογυναικολόγο, επίτιμο διευθυντή του Basingstoke Hospital στη Μ. Βρετανία, και την κ. ΓΙΑΝΝΑ Θ. ΠΕΡΓΑΝΤΑ, φαρμακοποιό (www.perganda.gr).