«Σταμάτα να προσπαθείς να τα διορθώσεις όλα και απλώς άκουσέ με!». Πράγματι, η ακρόαση είναι κρίσιμη στη σχέση, υπάρχουν όμως και στιγμές που αυτό που θέλουμε δεν είναι οι σύντροφοί μας μόνο να μας ακούσουν, αλλά και να μας βοηθήσουν να λύσουμε ένα πρόβλημα.
Μια απλή και εξαιρετικά αποτελεσματική τεχνική είναι να διακόψει κανείς τον/την σύντροφό του που ξεκινά μια κουβέντα με την εξής ερώτηση: «Πώς μπορώ να σε βοηθήσω; Θες να βρούμε μια λύση ή απλώς να σε ακούσω;». Ίσως ακούγεται άβολο στην αρχή, αλλά αυτό το απλό ερώτημα, μπορεί να αποτρέψει συγκρούσεις και να βελτιώσει την επικοινωνία.
Πολλές φορές, ενώ ακούμε τον/την σύντροφό μας, εικάζουμε λανθασμένα το τι πραγματικά χρειάζεται. Θέτοντας λοιπόν το παραπάνω ερώτημα, γνωρίζουμε ακριβώς. Αν ο/η σύντροφός μας μας πει ότι θέλει να τον/την ακούσουμε, μπορούμε να χαλαρώσουμε και απλά να είμαστε παρόντες. Αν μας ζητηθεί βοήθεια για την επίλυση κάποιου προβλήματος, και πάλι μπορούμε να χαλαρώσουμε, γνωρίζοντας το τι αναμένεται από εμάς.
Οι περισσότεροι που ξεκινούν μια τέτοια συζήτηση με το ταίρι τους δεν έχουν σκεφτεί εκ των προτέρων τι είδους αντίδραση θα ήταν πιο χρήσιμη. Ξέρουν απλώς ότι κάτι τους απασχολεί και νιώθουν την ανάγκη να το μοιραστούν με κάποιον/α που εμπιστεύονται. Όταν ο/η σύντροφος κάνει αυτήν την ερώτηση, βοηθάει το ταίρι του να διευκρινίσει μέσα του τι ακριβώς χρειάζεται.
Οι πιθανότητες για μια ικανοποιητική συζήτηση αυξάνονται σημαντικά όταν το άτομο που ξεκινά να μιλά αφιερώσει λίγο χρόνο να σκεφτεί τι θα τον/την βοηθούσε πραγματικά.
Η τέχνη του να ακούμε πραγματικά στη σχέση
Σε ένα πρώτο επίπεδο, η ακρόαση φαίνεται απλή — όλοι ξέρουμε να ακούμε και το κάνουμε καθημερινά. Παράλληλα, όμως, αναγνωρίζουμε διαφορές στην ποιότητα της ακρόασης, αφού θεωρούμε κάποιους ανθρώπους «καλούς ακροατές» ή «εύκολους στο να μιλήσεις μαζί τους».
Το αίσθημα του να σε ακούει πραγματικά κάποιος προκύπτει μόνο όταν ο ακροατής προσπαθεί να «διαβάσει ανάμεσα στις γραμμές», δηλαδή να αντιληφθεί τα συναισθήματα που υποβόσκουν πίσω από το περιεχόμενο των λόγων.
Φανταστείτε πόσο απογοητευτικό θα ήταν να μιλάτε με κάποιον που απλώς επαναλαμβάνει ό,τι του λέτε. Έρευνες δείχνουν ότι μόνο περίπου το 20% από όσα καταλαβαίνουμε από τους άλλους προέρχεται από τα λόγια τους· όταν ακούμε μόνο το περιεχόμενο, χάνουμε περίπου το 80% από αυτό που στην πραγματικότητα προσπαθούν να μας πουν.
Για παράδειγμα, φανταστείτε τον/ τη σύντροφό σας να σας μιλά για μια νέα δουλειά στην οποία σκοπεύει να κάνει αίτηση. Σας λέει ότι νιώθει ανασφάλεια, ότι φοβάται πως δεν θα τα καταφέρει και διστάζει να ενθουσιαστεί για να μην απογοητευτεί. Εσείς ακούτε τα λόγια του/ της, αλλά παρατηρείτε και κάτι άλλο: τα μάτια του/της είναι ορθάνοιχτα, μιλά πιο γρήγορα, γέρνει μπροστά — όλα δείχνουν έναν κρυφό ενθουσιασμό. Παρά την προσπάθειά του/της να τον κρύψει, φαίνεται.
Μπορείτε τότε να του/της πείτε: «Ξέρεις, είναι περίεργο… Μιλάς για φόβο και αβεβαιότητα, αλλά έχω την αίσθηση πως είσαι ενθουσιασμένος/η»
Το πιθανότερο είναι ότι με αυτή την παρατήρηση θα νιώσει πραγματικά πως τον/την ακούσατε σε βαθύτερο επίπεδο. Έτσι, ενθαρρύνεται να διερευνήσει τα συναισθήματα ενθουσιασμού που ίσως φοβάται να παραδεχτεί.
Αυτού του είδους η ακρόαση —όχι μόνο των λέξεων, αλλά και του συναισθηματικού τόνου— μπορεί να βοηθήσει και τους δύο να νιώσετε πιο κοντά και ενισχύει την αίσθηση οικειότητας και κατανόησης στη σχέση.