Ακόμη και αν κοιμάστε αρκετά, το ασυνεπές πρόγραμμα ύπνου και αφύπνισης μπορεί να θέτει την καρδιά σας σε κίνδυνο. Διεθνής μελέτη αποκάλυψε ότι οι άνθρωποι με ακανόνιστα ωράρια ύπνου αντιμετωπίζουν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο καρδιακών προσβολών, εγκεφαλικών επεισοδίων και καρδιακής ανεπάρκειας, ανεξάρτητα από το αν καταγράφουν τις συνιστώμενες επτά έως εννέα ώρες ύπνου κάθε βράδυ.
Στα πλαίσια της μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Epidemiology and Community Health, οι ερευνητές παρακολούθησαν περισσότερους από 72.000 ενήλικες για σχεδόν οκτώ χρόνια και ανακάλυψαν ότι όσοι είχαν τα πιο χαοτικά πρότυπα ύπνου φάνηκαν να έχουν 26% υψηλότερο κίνδυνο σοβαρών καρδιαγγειακών επεισοδίων σε σύγκριση με τα άτομα που διατηρούσαν ένα κανονικό πρόγραμμα.
Κι όπως αναφέρουν, ακόμα και εάν κάποιος κοιμόταν τις συνιστώμενες ώρες, ο ακανόνιστος ύπνος συνδεόταν και πάλι με καρδιακά προβλήματα.
Πώς διεξήχθη η μελέτη
Για να καταλήξουν σε αυτά τα συμπεράσματα, οι ερευνητές από ιδρύματα όπως το CHEO Research Institute και το University of Sydney χρησιμοποίησαν δεδομένα από τη UK Biobank, αναλύοντας πληροφορίες από 72.269 ενήλικες ηλικίας 40-79 ετών, οι οποίοι φορούσαν επιταχυνσιόμετρα καρπού για μια εβδομάδα, ώστε να μετρήσουν με ακρίβεια τις συνήθειες του ύπνου τους.
Η ομάδα υπολόγισε τον «Δείκτη Τακτικότητας Ύπνου» (“Sleep Regularity Index”, SRI) κάθε συμμετέχοντα, ένα μέτρο που αποτυπώνει την καθημερινή συνέπεια στην ώρα ύπνου, την ώρα αφύπνισης, τη διάρκεια του ύπνου και τις αφυπνίσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Ο «Δείκτης Τακτικότητας Ύπνου» ξεκινά από το 0 (εντελώς τυχαίοι χρόνοι ύπνου-αφύπνισης) έως το 100 (απόλυτα σταθερά μοτίβα ύπνου). Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: εκείνοι με συνεπές ύπνο (SRI πάνω από 87,3), εκείνοι με μέτρια ακανόνιστο ύπνο (SRI μεταξύ 71,6 και 87,3) και εκείνοι με ακανόνιστο ύπνο (SRI κάτω από 71,6).
Αφού παρακολούθησαν τους συμμετέχοντες για 7,8 χρόνια κατά μέσο όρο, οι ερευνητές κατέγραψαν 4.887 μείζονα δυσμενή καρδιαγγειακά συμβάντα, που περιλαμβάνουν καρδιακές προσβολές, εγκεφαλικά επεισόδια και καρδιακή ανεπάρκεια. Ακόμη και μετά τη συνεκτίμηση πολλών παραγόντων, όπως η ηλικία, η φυσική δραστηριότητα, η διατροφή, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ και τα υποκείμενα νοσήματα, τα ευρήματα παρέμειναν ακριβή.
Η καρδιά κινδυνεύει από τον ακανόνιστο ύπνο
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα άτομα με ακανόνιστο ύπνο φάνηκαν να έχουν 26% υψηλότερο κίνδυνο να υποστούν μείζον δυσμενές καρδιαγγειακό συμβάν σε σύγκριση με εκείνους με σταθερό μοτίβο ύπνου. Ακόμη και όσοι είχαν μέτρια ακανόνιστες συνήθειες ύπνου παρουσίασαν 8% αυξημένο κίνδυνο.
Η σύνδεση αυτή φάνηκε να είναι ισχυρή για την καρδιακή ανεπάρκεια, με τους ανθρώπους με ακανόνιστο ύπνο να αντιμετωπίζουν 45% υψηλότερο κίνδυνο σε σύγκριση με τους ανθρώπους με συνεπή ύπνο.
Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης τον συνδυασμό της κανονικότητας του ύπνου και της διάρκειάς του. Τα άτομα με ακανόνιστο ύπνο αντιμετώπιζαν αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο, ακόμη και αν κοιμόντουσαν τις συνιστώμενες 7-9 ώρες (για ενήλικες κάτω των 65 ετών) ή 7-8 ώρες (για άτομα 65 ετών και άνω).
Ενώ ο επαρκής ύπνος αντιστάθμισε εν μέρει τον κίνδυνο για εκείνους με μέτρια ακανόνιστο ύπνο, δεν φάνηκε να βοηθά εκείνους με τα πιο ακανόνιστα πρότυπα.
Πώς θα μπούμε σε πρόγραμμα
Η σχέση μεταξύ ακανόνιστου ύπνου και καρδιαγγειακών προβλημάτων φαίνεται να είναι αναλογική – όσο πιο ασταθές το πρόγραμμα ύπνου, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος για την καρδιά. Ωστόσο, οι ερευνητές εντόπισαν ένα σημείο καμπής: Μια βαθμολογία SRI τουλάχιστον 77,1 συσχετίστηκε με 15% μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου, ενώ η διάμεση βαθμολογία 80,8 συσχετίστηκε με 18% μείωση του κινδύνου.
Για όσους επιθυμούν να βελτιώσουν το πρόγραμμα του ύπνου τους, οι ερευνητές προτείνουν τη διατήρηση ενός σταθερού προγράμματος ύπνου και αφύπνισης (ακόμη και τα Σαββατοκύριακα), την καθιέρωση μιας χαλαρωτικής ρουτίνας ύπνου και τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που τον ευνοεί.