Όλοι πιθανότατα έχουμε ακούσει τους ψυχιατρικούς όρους «ναρκισσισμός»  και «ψυχοπάθεια», αλλά εσείς ξέρατε ότι είναι δυνατόν κάποια άτομα να εμφανίσουν συμπτώματα και των δύο, συν ένα τρίτο σύνολο χειριστικών χαρακτηριστικών και ότι αυτός ο συνδυασμός των τριών έχει και όνομα; Ονομάζεται «Σκοτεινή Τριάδα», περιλαμβάνει ναρκισσιστικές, ψυχοπαθητικές και χειριστικές συμπεριφορές και μπορεί να ακούγεται σαν τίτλος ταινίας αλλά, όχι… Είναι πραγματικοί άνθρωποι που παρουσιάζουν αυτά τα χαρακτηριστικά επικίνδυνα και τοξικά τόσο για τους ίδιους όσο και για τη δική μας ψυχική υγεία.

Σκοτεινή Τριάδα: 12 σημάδια που «ρίχνουν φως»

Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα προειδοποιητικά σημάδια που πρέπει να προσέξετε σε κάποιο άτομο περιλαμβάνουν τις εξής συμπεριφορές:

  • Συμπεριφέρεται σαν να είναι καλύτερο από όλους τους άλλους
  • Δεν φαίνεται να νοιάζεται όταν οι άλλοι πληγώνονται
  • Χρησιμοποιεί τους ανθρώπους για να πάρει αυτό που θέλει
  • Δεν δείχνει γνήσια συναισθήματα ή σύνδεση με τους ανθρώπους
  • Λέει συχνά ψέματα χωρίς ενοχές
  • Δεν μπορεί να διατηρήσει στενές σχέσεις
  • Παίρνει μεγάλα ρίσκα χωρίς να σκέφτεται
  • Έχει γοητεία που μοιάζει ψεύτικη ή «τέλεια»
  • Ποτέ δεν παραδέχεται πότε κάνει λάθος
  • Αναζητά συνεχώς προσοχή και έπαινο
  • Φέρεται στους ανθρώπους περισσότερο σαν να είναι «εργαλεία»
  • Γίνεται εκδικητικό όταν αισθάνονται ότι δεν τους σέβονται

Πώς αντιμετωπίζουμε ένα τέτοιο άτομο

Οι κανόνες και τα όρια είναι ζωτικής σημασίας όταν πρόκειται για οποιαδήποτε σχέση με κάποιον που υποψιάζεστε ότι έχει αυτά τα χαρακτηριστικά. Οι ψυχολόγοι προτείνουν:

  • να κρατάτε τα προσωπικά σας για τον εαυτό σας,
  • να καταγράφετε τι συμβαίνει στις αλληλεπιδράσεις σας με αυτό το άτομο εάν χρειάζεται,
  • να εστιάζετε στις πράξεις του, όχι στις εξηγήσεις του,
  • να προσπαθείτε να αποφύγετε να επηρεάζεστε συναισθηματικά από τη συμπεριφορά του,
  • να βεβαιωθείτε ότι έχετε ένα σύστημα υποστήριξης, είτε στενούς φίλους και οικογένεια είτε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.

Πώς δεν αντιμετωπίζουμε ένα άτομο που εμφανίζει χαρακτηριστικά «Σκοτεινής Τριάδας»;

Εκτός από το να συνειδητοποιήσετε ότι δεν είστε ο θεραπευτής ή ο σωτήρας του, μην:

  • μπείτε σε καβγάδες ή μάχες εξουσίας,
  • περιμένετε να καταλάβει τα συναισθήματά σας,
  • πιστεύετε ότι έχει αλλάξει χωρίς πραγματική απόδειξη,
  • αποκόψτε τον εαυτό σας από φίλους και οικογένεια,
  • παίρνετε προσωπικά τον χειρισμό του,
  • συμβιβάζεστε τα «πιστεύω» σας για να έχετε καλές/αρμονικές σχέσεις μαζί του.

Μπορεί ένα άτομο με αυτά τα χαρακτηριστικά να τα ξεπεράσει;

Πέρα από το γεγονός ότι θα πρέπει εσείς να οπλιστείτε με δύναμη και καθαρή σκέψη για να αντιμετωπίσετε ένα τέτοιο άτομο, υπάρχει πιθανότητα να ανησυχείτε γιατί μια τέτοια συμπεριφορά τοξική και επικίνδυνη μπορεί να επιδεικνύει ένας δικός σας άνθρωπος.  Τότε λοιπόν στο μυαλό σας τριγυρίζει η ερώτηση μπορεί κάποιος να ξεπεράσει τα συμπτώματα της «Σκοτεινής Τριάδας»;

Εδώ υπάρχουν καλά νέα: Αν και δεν είναι εύκολο, η αλλαγή είναι δυνατή – ειδικά για άτομα με ηπιότερα χαρακτηριστικά που μπορεί να συνειδητοποιήσουν πώς η συμπεριφορά τους βλάπτει τον εαυτό τους και τους άλλους – αλλά συμβαίνει αργά και με συνεχή προσπάθεια. Το πιο σημαντικό, είναι ότι το άτομο πρέπει να θέλει να αλλάξει γιατί η εξωτερική πίεση σπάνια λειτουργεί μακροπρόθεσμα», παραδέχεται.

Για να προσπαθήσει να αλλάξει τα πράγματα, ένα άτομο θα πρέπει να ακολουθήσει τα εξής βήματα:

  • να αναγνωρίσει τα δικά του προβλήματα και να θέλει πραγματικά να αλλάξει,
  • να αναζητήσει επαγγελματική βοήθεια από θεραπευτές που ειδικεύονται σε αυτά τα ζητήματα,
  • να εργαστεί σε συγκεκριμένες επιβλαβείς συμπεριφορές μία κάθε φορά αντί να προσπαθήσει να αλλάξει τα πάντα ταυτόχρονα,
  • να εργαστεί για την εκμάθηση της ενσυναίσθησης μέσω δομημένης πρακτικής, η οποία μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη αυτής της δεξιότητας που λείπει,
  • να έχει συνέπειες για την κακή συμπεριφορά ώστε αυτές να αποτελέσουν κίνητρο για καλύτερες επιλογές και για εξέλιξη.