Πιθανότατα γνωρίζετε ήδη ότι τα λιπαρά γεύματα δεν ευνοούν την καρδιά, μια νέα έρευνα όμως αποκαλύπτει ότι επηρεάζεται δυσμενώς και ο εγκέφαλος, με τις επιπτώσεις να εμφανίζονται γρήγορα.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Nutritional Physiology, υποστηρίζει ότι τόσο νεότεροι όσο και μεγαλύτεροι άνδρες παρουσίασαν μείωση της λειτουργίας των αιμοφόρων αγγείων και της ρύθμισης της εγκεφαλικής ροής του αίματος μετά την κατανάλωση ενός μόνο γεύματος με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά.
Οι επιπτώσεις φάνηκαν να είναι πιο έντονες στους μεγαλύτερους συμμετέχοντες, γεγονός που θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι η ηλικία μπορεί να παίζει ρόλο στην εμφάνιση των άμεσων επιπτώσεων των λιπαρών τροφών, αναφέρουν οι ερευνητές.
Υγιής εγκέφαλος VS λιπαρών
Για να καταλήξουν σε αυτά τα ευρήματα, οι ερευνητές από το University of South Wales συγκέντρωσαν 41 υγιείς άνδρες, 20 στα είκοσί τους και 21 στα εξήντα τους. Όλοι ήταν μη καπνιστές, χωρίς καρδιαγγειακά νοσήματα και δεν έπαιρναν φάρμακα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα της μελέτης.
Κάθε συμμετέχων κατανάλωνε ένα ειδικά σχεδιασμένο ρόφημα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, φτιαγμένο από συστατικά όπως κρέμα γάλακτος. Οι ερευνητές το ονόμασαν «βόμβα», επειδή είχε συνολικά 1.362 θερμίδες και 130 γραμμάρια λιπαρών, ένα βαρύ φορτίο και συγκρίσιμο με ένα γεύμα fast-food.
Οι ερευνητές επέλεξαν συγκεκριμένα αυτό το ρόφημα επειδή, όπως εξήγησαν, δημιουργεί μια προσωρινή αύξηση των λιπαρών στο αίμα, μια κατάσταση που ονομάζεται μεταγευματική υπερλιπιδαιμία.
Για να παρακολουθήσουν τα αποτελέσματα, οι επιστήμονες μέτρησαν την υγεία των αιμοφόρων αγγείων των συμμετεχόντων και τον έλεγχο της ροής του αίματος στον εγκέφαλο τόσο πριν όσο και τέσσερις ώρες μετά το γεύμα. Χρησιμοποίησαν υπερήχους για να ελέγξουν πόσο καλά διαστέλλονται οι αρτηρίες κατά τη διάρκεια της αυξημένης ροής του αίματος. Έλεγξαν επίσης πόσο αποτελεσματικά ο εγκέφαλος διατηρούσε σταθερή κυκλοφορία κατά τη διάρκεια αλλαγών στην αρτηριακή πίεση, μια διαδικασία γνωστή ως δυναμική εγκεφαλική αυτορρύθμιση.
Αποδυναμώνονται τα αιμοφόρα αγγεία
Μετά από μόλις τέσσερις ώρες, τα λιπίδια στο αίμα των συμμετεχόντων, ιδίως τα τριγλυκερίδια, αυξήθηκαν απότομα και στις δύο ηλικιακές ομάδες. Στους νεότερους άνδρες, τα επίπεδα αυξήθηκαν από 0,88 σε 2,26 mmol/L ενώ στους μεγαλύτερους από 1,39 σε 2,92 mmol/L.
Ταυτόχρονα, η λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων επηρεάστηκε δυσμενώς, αναφέρουν οι ερευνητές.
Η διαστολή που προκαλείται από τη ροή (‘flow-mediated dilation”) μειώθηκε ελαφρώς: κατά περίπου 0,7 ποσοστιαίες μονάδες στους νέους άνδρες και κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες στους μεγαλύτερους – μικροί αριθμοί που αντανακλούν όμως, μετρήσιμη μείωση στην ευελιξία των αρτηριών λίγες ώρες μετά το φαγητό, εξηγούν οι ίδιοι.
Εγκέφαλος σε κίνδυνο
Οι ερευνητές εντόπισαν αύξηση του «δείκτη παλμικότητας» του εγκεφάλου, μια μέτρηση που δείχνει πόσο δύσκαμπτα έχουν γίνει τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου. Περισσότερη ακαμψία σημαίνει ότι τα αγγεία είναι λιγότερο ικανά να αμβλύνουν τις αλλαγές στην πίεση. Επιπλέον η ικανότητα του εγκεφάλου να διατηρεί σταθερή τη ροή του αίματος φάνηκε να είναι μειωμένη, ιδιαίτερα στους μεγαλύτερους συμμετέχοντες.
Οι ερευνητές δεν μελέτησαν τις μακροχρόνιες επιπτώσεις ή τον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός ανακάμπτει μετά από ένα τέτοιο γεύμα αλλά εστίασαν στις βραχυπρόθεσμες επιδράσεις σε μια μικρή ομάδα υγιών ανδρών συμμετεχόντων υπό ελεγχόμενες συνθήκες. Τα αποτελέσματα ενδέχεται να μην ισχύουν για όλα τα άτομα.
Αλλά το συμπέρασμά τους είναι σαφές: Ενώ η περιστασιακή παρασπονδία είναι μέρος της ζωής, η μελέτη αυτή αποτελεί μια υπενθύμιση ότι το τι τρώμε έχει σημασία γιατί μας επηρεάζει – μερικές φορές πιο γρήγορα από όσο νομίζουμε.
