Μπορεί εμείς να κοιμόμαστε, όμως ο εγκέφαλός μας συνεχίζει να επεξεργάζεται τις εμπειρίες και τα συναισθήματα που βιώσαμε μέσα στην ημέρα, ενώ τα όνειρα μας προσφέρουν μια μοναδική «ανακατασκευή» των καθημερινών μας στιγμών.
Αλλά γνωρίζατε ότι, πέρα από αυτούς τους μηχανισμούς, και οι τροφές που τρώμε μπορούν να επηρεάσουν όχι μόνο την ποιότητα του ύπνου μας, αλλά και τα ίδια τα όνειρά μας;
Ποιες κατηγορίες τροφών μπορούν να επηρεάσουν τα όνειρα μας;
Ο ύπνος έχει τέσσερις φάσεις. Οι τρεις πρώτες είναι χωρίς γρήγορες κινήσεις των ματιών (NREM) και η τέταρτη είναι ο ύπνος REM.
-
Στην πρώτη φάση κοιμόμαστε για λίγο.
-
Στη δεύτερη φάση το σώμα και ο εγκέφαλος επιβραδύνονται.
-
Στην τρίτη φάση, τον βαθύ ύπνο, το σώμα ξεκουράζεται και η μνήμη ενισχύεται.
-
Στην τέταρτη φάση, τον ύπνο REM, ο εγκέφαλος είναι πολύ δραστήριος και τα μάτια κινούνται γρήγορα.
Αυτές οι φάσεις επαναλαμβάνονται κάθε 90-120 λεπτά και οι ενήλικες περνούν 4-5 πλήρεις κύκλους ύπνου κάθε νύχτα.
Τα όνειρα θεωρείται ότι βοηθούν τον εγκέφαλο να ενοποιήσει τις μνήμες, να επεξεργαστεί τα συναισθήματα και να ενισχύσει τις νευρικές συνδέσεις. Αν και τα όνειρα μπορούν να συμβούν σε όλες τις φάσεις, τα όνειρα REM είναι τα πιο έντονα και συχνά. Η αυξημένη δραστηριότητα του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια του ύπνου REM επιτρέπει την αναδιοργάνωση των καθημερινών εμπειριών και την επεξεργασία των συναισθημάτων.
Όλο και περισσότερες μελέτες έχουν αρχίσει να δείχνουν ότι ορισμένα τρόφιμα μπορούν να επηρεάσουν τον ύπνο REM, δηλαδή τον βαθύτερο ύπνο όπου συμβαίνουν τα πιο έντονα όνειρα. Όταν η πέψη διαταράσσεται ή το σάκχαρο του αίματος δεν είναι σταθερό, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πιο έντονα ή περίεργα όνειρα.
- Γαλακτοκομικά: Οι άνθρωποι με δυσανεξία στη λακτόζη ή ακόμα και όσοι δεν έχουν, ενδέχεται να βιώσουν γαστρεντερική δυσφορία που διαταράσσει τον ύπνο και καθιστά τα όνειρα πιο ζωντανά και συχνά πιο παράξενα.
- Καυτερά: Η κατανάλωση καυτερών τροφών μπορεί να ανεβάσει τη θερμοκρασία του σώματος, κάτι που μπορεί να προκαλέσει πιο έντονα όνειρα και μειωμένη ποιότητα ύπνου.
- Γλυκά: Η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης μπορεί να προκαλέσει πτώση του σακχάρου στο αίμα και να ενεργοποιήσει το συμπαθητικό νευρικό σύστημα, το οποίο μπορεί να αυξήσει τις αφυπνίσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας και να εντείνει τα συναισθηματικά όνειρα.
Η διάσπαση του ύπνου REM είναι ο κύριος λόγος που τα όνειρα φαίνονται πιο έντονα και περίεργα, όχι γιατί τα τρόφιμα από μόνα τους προκαλούν αυτά τα όνειρα, αλλά λόγω της διαταραχής στη φυσιολογία του ύπνου.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις των διατροφικών επιλογών στην ποιότητα του ύπνου μας;
Η ποιότητα του ύπνου μπορεί να επηρεαστεί σημαντικά από τις διατροφικές μας συνήθειες. Τα τρόφιμα που περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης, επεξεργασμένων τροφών ή ανθυγιεινών λιπών ενδέχεται να προκαλέσουν διαταραχές στον ύπνο, καθώς μπορούν να προκαλέσουν ασταθές σάκχαρο αίματος, το οποίο μπορεί να διαταράξει τον ύπνο και να οδηγήσει σε νυχτερινές αφυπνίσεις και συναισθηματικά φορτισμένα όνειρα.
Αντίθετα, μια ισχυρή και ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, λιπαρά ψάρια και ξηρούς καρπούς, έχει συνδεθεί με καλύτερη ποιότητα ύπνου και, κατ’ επέκταση, να μειώσει τις πιθανότητες να ξυπνήσετε με παράξενες ή αναστατωμένες εικόνες στο μυαλό σας.
Πώς να βελτιώσετε τον ύπνο και τα όνειρά σας;
Επομένως, αν θέλετε να βελτιώσετε την ποιότητα του ύπνου σας και τα όνειρά σας, οι ειδικοί συνιστούν να επικεντρωθείτε στις διατροφικές σας συνήθειες, αλλά και σε άλλες πτυχές του τρόπου ζωής σας, όπως η καλή υγιεινή ύπνου και η διαχείριση του άγχους.
- Αποφύγετε βαριά ή πλούσια γεύματα πριν τον ύπνο, καθώς αυτά ενδέχεται να προκαλέσουν αναστάτωση στο πεπτικό σύστημα και να επηρεάσουν την ποιότητα του ύπνου σας.
- Επιλέξτε ελαφριά γεύματα που δεν δυσκολεύουν την πέψη και μπορούν να βοηθήσουν στη σταθερότητα του ύπνου σας και να μειώσουν τις νυχτερινές αφυπνίσεις.
- Προσπαθήστε να καταναλώνετε τρόφιμα που προάγουν την ηρεμία, όπως το χαμομήλι ή η βαλεριάνα, ροφήματα που χαλαρώνουν πριν από τον ύπνο.