Το να μην απαντάμε στα μηνύματα φαίνεται πως είναι ένα αρκετά συνηθισμένο φαινόμενο, ακόμα κι όταν πρόκειται για φίλους που εκτιμάμε ή για συζητήσεις που πραγματικά θέλουμε να κάνουμε. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το World Economic Forum, το 31% των ανθρώπων βιώνει καθημερινό στρες που σχετίζεται με τα μηνύματα, ενώ σχεδόν 1 στους 5 δυσκολεύεται να συμβαδίσει με τις απαντήσεις και σχεδόν 1 στους 6 παραδέχεται ότι αγνοεί όλα τα μηνύματα επειδή λαμβάνει υπερβολικά πολλά.
Μηνύματα: Γιατί λοιπόν μας κάνουν τη ζωή δύσκολη…;
Νοητική και συναισθηματική υπερφόρτωση
H προσπάθεια να ισορροπήσουμε δουλειά, οικογένεια και προσωπική ζωή σήμερα, εξαντλεί τη γνωστική και συναισθηματική μας ενέργεια. Ειδικά σε επαγγέλματα που περιλαμβάνουν συνεχή επαφή με κόσμο, η διαχείριση των δικών μας καθώς και των συναισθημάτων των άλλων, απαιτεί μεγάλη ψυχολογική προσπάθεια.
Σε αυτό προστίθεται και η κόπωση λήψης αποφάσεων, μια έννοια που περιγράφει την εξάντληση που νιώθουμε όταν παίρνουμε πολλές αποφάσεις μέσα στη μέρα.
Έτσι, στο τέλος μιας δύσκολης μέρας, ακόμα κι ένα ευπρόσδεκτο μήνυμα από κάποιον αγαπημένο μας, απαιτεί συναισθηματική διαθεσιμότητα και αποφάσεις:
- Τι να πρωτοπώ;
- Θα απαντήσω με ειλικρίνεια;
- Μπορώ να σταθώ συναισθηματικά δίπλα στον φίλο μου;
Το αποτέλεσμα; Καθυστερούμε να απαντήσουμε ή δεν απαντάμε ποτέ — όχι επειδή αδιαφορούμε, αλλά επειδή μας λείπει η ψυχική και νοητική ενέργεια.
Τα μηνύματα μοιάζουν με αγγαρεία
Σε αντίθεση με τις τετ α τετ συζητήσεις ή τις κλήσεις, τα μηνύματα δεν απαιτούν άμεση ανταπόκριση. Αυτό κάνει την απάντηση να φαίνεται «προαιρετική». Έτσι, υπάρχει μια κοινωνικά αποδεκτή καθυστέρηση μεταξύ λήψης και απάντησης, κάτι που διαταράσσει τη φυσική ροή της επικοινωνίας.
Διαβάζουμε το μήνυμα, σκεφτόμαστε τι θα απαντήσουμε, ίσως ακόμα και να φανταστούμε την απάντηση… αλλά όταν περάσει η αρχική συναισθηματική ώθηση, το μήνυμα… θάβεται κάπου μέσα στη λίστα με τα “πρέπει” της ημέρας.
Social burnout και αποφυγή
Η συνεχής ανάγκη να απαντάμε — ειδικά όταν λαμβάνουμε πάρα πολλά μηνύματα — μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική εξουθένωση (social burnout). Σε αυτή την κατάσταση, εξαντλείται η συναισθηματική μας ενέργεια επειδή προσπαθούμε να διατηρήσουμε πολλές κοινωνικές επαφές ταυτόχρονα.
Έτσι, ξεκινάει ένας φαύλος κύκλος:
- Ήθελες να απαντήσεις, αλλά δεν το έκανες.
- Τώρα έχει περάσει πολλή ώρα και νιώθεις άβολα.
- Αυτό το άβολο συναίσθημα μετατρέπεται σε ενοχή.
- Και η ενοχή οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερη αποφυγή.
Με τον καιρό, αυτή η συνήθεια γίνεται αναβλητικότητα. Το «texting fatigue», η κούραση από τα πολλά μηνύματα, είναι πραγματική, ακόμη και για όσους νοιάζονται αλλά προσπαθούν να διαχειριστούν την περιορισμένη τους ενέργεια.
Ατομικοί παράγοντες
Για κάποιους ανθρώπους, οι νοητικές διαδικασίες που σχετίζονται με το να ξεκινήσουν, να οργανώσουν, να ιεραρχήσουν και να ολοκληρώσουν μια εργασία, δεν είναι απλές.
Ακόμα κι αν κάποιος θέλει πραγματικά να απαντήσει, τα μικρά βήματα που απαιτούνται — άνοιγμα μηνύματος, ανάκληση περιεχομένου, διατύπωση σκέψεων, απόφαση για το πότε και πώς να απαντήσει — μπορεί να φαίνονται βουνό. Αυτό το χάσμα μεταξύ πρόθεσης και πράξης δεν σημαίνει αδιαφορία. Δείχνει πώς ορισμένοι εγκέφαλοι (ιδίως νευροδιαφορετικοί) επεξεργάζονται διαφορετικά τα καθήκοντα. Το μήνυμα απλώς… ξεγλιστρά από τις προτεραιότητές τους, ακόμα κι αν η σχέση έχει μεγάλη σημασία.