Το hate-watching είναι η συνήθεια να παρακολουθούμε τηλεοπτικές σειρές ή ταινίες που δεν μας αρέσουν, ακόμα και αν μας προκαλούν αρνητικά συναισθήματα όπως θυμό ή φόβο.
Σύμφωνα με τους ειδικιούς, πρόκειται για την «απόλαυση του να γελάς ή να κριτικάρεις κάτι που μισείς». Τι μας ωθεί, όμως, να κάνουμε κάτι τέτοιο, ειδικά όταν ο ελεύθερος χρόνος μας είναι περιορισμένος;
Η παράδοξη ευχαρίστηση του hate-watching
Μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι προτιμούν να βιώνουν συναισθήματα που επιλέγουν οι ίδιοι, ακόμα κι αν αυτά είναι αρνητικά. Το hate-watching μας προσφέρει μια ανταμοιβή μέσα από την έκφραση του θυμού ή της απογοήτευσης, δίνοντάς μας μια περίεργη ικανοποίηση.
Η θεωρία της κοινωνικής σύγκρισης εξηγεί την τάση αυτή τονίζοντας ότι αξιολογούμε τον εαυτό μας συγκρίνοντάς τον με τους άλλους. Το να παρακολουθούμε «χειρότερους» ή «λιγότερο έξυπνους» χαρακτήρες μας κάνει να νιώθουμε ανώτεροι, ικανοποιώντας την ανάγκη για ελιτισμό και κοινωνική επιβεβαίωση.
Βλέποντας τις κακές επιλογές των άλλων, ικανοποιούμε επίσης την περιέργειά μας για το άγνωστο και το επικίνδυνο χωρίς να το ζούμε προσωπικά. Αυτό το φαινόμενο συνδέεται με την ανθρώπινη τάση για μάθηση μέσω παρατήρησης.
Γιατί συνεχίζουμε να βλέπουμε πράγματα που μισούμε;
Η νοσταλγία παίζει καθοριστικό ρόλο στο γιατί συνεχίζουμε να «κολλάμε» με σειρές ή ταινίες που, πλέον, μπορεί να μην μας ενθουσιάζουν. Μας συνδέει με θετικές αναμνήσεις από το παρελθόν, προσφέροντάς μας μια αίσθηση οικειότητας και παρηγοριάς – ακόμη κι όταν το παρόν είναι γεμάτο απογοητεύσεις. Μάλιστα, έρευνες δείχνουν πως η νοσταλγία μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση και να ενισχύσει την ψυχική ευεξία.
Κάποιες φορές το hate-watching κρύβει μια βαθύτερη επιθυμία ή γοητεία για το περιεχόμενο, που δεν το παραδεχόμαστε. Αυτή η σύγκρουση ανάμεσα σε αυτό που δηλώνουμε και σε αυτό που νιώθουμε ονομάζεται γνωστική δυσφορία και οδηγεί στην κατ’ εξακολούθηση παρακολούθηση.
Ωστόσο, αν και το hate-watching μπορεί να προκαλέσει αυτοανάλυση και να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τις αξίες μας, η υπερβολική ενασχόληση μπορεί να ενισχύσει αρνητικές σκέψεις και κριτική διάθεση. Μελέτες επισημαίνουν ότι η διαρκής κριτική μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη ενσυναίσθηση και αυξημένο στρες.
Υιοθετώντας μια πιο υγιή προσέγγιση
Αναλύστε τα συναισθήματά σας: Αναγνωρίστε γιατί σας τραβάει μια σειρά που μισείτε.
Θέστε όρια: Μην αφήνετε το hate-watching να καταλαμβάνει υπερβολικά μεγάλο μέρος του χρόνου σας.
Αναζητήστε εναλλακτικές: Επιλέξτε μορφές ψυχαγωγίας που σας ανεβάζουν θετικά ψυχολογικά.
Κοινωνική σύνδεση: Αν βλέπετε κάτι που μισείτε, μοιραστείτε το με φίλους με χιούμορ και όχι αρνητισμό.
Το hate-watching είναι μια συνηθισμένη τάση που αντανακλά την πολυπλοκότητα των ανθρώπινων συναισθημάτων και της κοινωνικής μας φύσης. Με μέτρο και επίγνωση, μπορούμε να απολαμβάνουμε σειρές και εκπομπές χωρίς να παγιδευόμαστε στην αρνητικότητα.
