Το κολοβακτηρίδιο (E. coli ή Escherichia coli) είναι ένα βακτήριο που ζει φυσιολογικά στο έντερό μας και βοηθά στην πέψη. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει σοβαρές λοιμώξεις, ειδικά όταν περάσει σε άλλα σημεία του σώματος, όπως το ουροποιητικό σύστημα ή το αίμα.

Νέα διεθνής μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications, έδειξε ότι ορισμένα στελέχη του E. coli μπορούν να εξαπλώνονται μεταξύ ανθρώπων με ρυθμό παρόμοιο με εκείνον ιών, όπως της γρίπης των χοίρων.

Ένα βακτήριο που… ταξιδεύει εύκολα

Οι ερευνητές από το Wellcome Sanger Institute και πανεπιστήμια της Βρετανίας, της Νορβηγίας και της Φινλανδίας μέτρησαν για πρώτη φορά πόσο εύκολα μπορούν τα εντερικά βακτήρια να περάσουν από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Το E. coli μπορεί να μεταδοθεί:

  • με άμεση επαφή, όπως το φιλί ή η κοινή χρήση αντικειμένων,

  • ή έμμεσα, μέσω επιφανειών, τροφίμων ή κοινών χώρων.

Τα περισσότερα στελέχη είναι ακίνδυνα, αλλά κάποια, ειδικά αυτά που έχουν αναπτύξει αντοχή στα αντιβιοτικά, μπορεί να προκαλέσουν επικίνδυνες λοιμώξεις.

Πώς υπολόγισαν τη μεταδοτικότητα

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν το «R₀», έναν δείκτη που δείχνει πόσα άτομα μπορεί να μολύνει κατά μέσο όρο ένας φορέας. Συνήθως ο δείκτης αυτός εφαρμόζεται σε ιούς, αλλά τώρα χρησιμοποιήθηκε και για βακτήρια.

Αναλύοντας γενετικά δεδομένα από Βρετανία και Νορβηγία, οι ερευνητές βρήκαν ότι ένα συγκεκριμένο στέλεχος, το ST131-A, εξαπλώνεται σχεδόν με την ίδια ταχύτητα με τη γρίπη των χοίρων (H1N1), παρόλο που δεν μεταδίδεται με τον αέρα.

Δύο άλλα στελέχη, τα ST131-C1 και ST131-C2, είναι επίσης ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, αλλά εξαπλώνονται πιο αργά, κυρίως μέσα σε νοσοκομεία, όπου υπάρχουν πιο ευάλωτοι ασθενείς.

Γιατί είναι σημαντικό

Η δυνατότητα να υπολογίζουμε πόσο μεταδοτικό είναι ένα βακτήριο, όπως το E. coli, αλλάζει τον τρόπο που κατανοούμε τις λοιμώξεις. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι έτσι θα μπορούμε:

  • να εντοπίζουμε έγκαιρα τα πιο επικίνδυνα στελέχη,

  • να προλαμβάνουμε επιδημίες,

  • και να αναπτύσσουμε πιο στοχευμένες θεραπείες χωρίς υπερβολική χρήση αντιβιοτικών.

Όπως εξηγούν οι ερευνητές, το E. coli είναι από τα πρώτα βακτήρια που εγκαθίστανται στο έντερο των βρεφών. Μαθαίνοντας πώς εξαπλώνεται, μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα πώς διαμορφώνεται η μικροβιακή μας ισορροπία και πώς μπορούμε να την προστατεύσουμε.

Η κατανόηση αυτής της συμπεριφοράς είναι καθοριστική για τη δημόσια υγεία, ειδικά σε μια εποχή που η αντοχή στα αντιβιοτικά αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες απειλές παγκοσμίως.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

  • Ηλικία: Τα μικρά παιδιά και οι μεγαλύτεροι ενήλικες διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν ασθένεια που προκαλείται από E. coli και πιο σοβαρές επιπλοκές από τη μόλυνση.
  • Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα: Τα άτομα που έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα είναι. πιο πιθανό να αρρωστήσουν από το επιβλαβές βακτήριο.
  • Συγκεκριμένες τροφές υψηλού κινδύνου: Οι πιο επικίνδυνες τροφές περιλαμβάνουν το μη μαγειρεμένο χάμπουργκερ, το η παστεριωμένο γάλα, τα μαλακά τυριά και το γιαούρτι.
  • Μειωμένα επίπεδα οξέος στομάχου: Το οξύ του στομάχου προσφέρει κάποια προστασία έναντι του E. coli. Εάν παίρνετε αγωγή για τη μείωση των οξέων του στομάχου, ο κίνδυνος μόλυνσης μπορεί να είναι μεγαλύτερος.