Ένας απλός, ανώδυνος υπέρηχος στον λαιμό θα μπορούσε να γίνει ένα από τα πιο χρήσιμα εργαλεία πρόληψης για καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό στους άνδρες άνω των 60 ετών, σύμφωνα με νέα μεγάλη βρετανική μελέτη. Ερευνητές από το University College London (UCL) προτείνουν στους γενικούς γιατρούς να εξετάσουν σοβαρά την ένταξη του υπερηχογραφήματος καρωτίδων αρτηριών στον τακτικό προληπτικό έλεγχο.

Πρόκειται για μια εξέταση που ήδη χρησιμοποιείται σε άτομα με ιστορικό εγκεφαλικού ή πολύ υψηλού κινδύνου. Όμως, η νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of the American Heart Association δείχνει ότι θα μπορούσε να αξιοποιηθεί πολύ νωρίτερα, ως εργαλείο έγκαιρης προειδοποίησης πριν φτάσουμε σε σοβαρές επιπλοκές.

Πώς η σκλήρυνση των καρωτίδων επιβαρύνει την καρδιά

Οι καρωτίδες είναι οι δύο μεγάλες αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα τον εγκέφαλο, το πρόσωπο και τον λαιμό. Υπό φυσιολογικές συνθήκες είναι ελαστικές, για να διαστέλλονται με κάθε παλμό της καρδιάς.

Με την πάροδο του χρόνου, αλλά και λόγω παραγόντων όπως η υπέρταση, το κάπνισμα, ο διαβήτης και η υψηλή χοληστερόλη, τα αγγεία μπορεί να γίνουν πιο σκληρά και λιγότερο εύκαμπτα. Αυτή η σκλήρυνση αυξάνει το φορτίο για την καρδιά και, σύμφωνα με τη μελέτη, αποτελεί πρόδρομο σημαντικών καρδιαγγειακών προβλημάτων.

Ο υπέρηχος γίνεται με μια μικρή συσκευή που κινείται απαλά κατά μήκος του λαιμού και μετρά:

  • την ελαστικότητα των καρωτίδων

  • τον τρόπο που διαστέλλονται και συστέλλονται

  • το πάχος του τοιχώματος της αρτηρίας

Πρόκειται για εξέταση χωρίς ακτινοβολία, ανώδυνη, οικονομική και διαθέσιμη ευρέως ακόμη και στην πρωτοβάθμια φροντίδα.

Στη μελέτη του UCL συμμετείχαν 1.631 άνδρες ηλικίας 71–92 ετών. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά:

  • Το 25% των ανδρών με τις λιγότερο εύκαμπτες αρτηρίες είχαν 2,5 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης καρδιακής ανεπάρκειας.
  • Για κάθε αύξηση κατά 0,16 χιλιοστά στο πάχος των αγγείων,  ο κίνδυνος για καρδιακή προσβολή αυξανόταν κατά 29%.

Με άλλα λόγια, ακόμη και μικρές αλλαγές στο τοίχωμα των αρτηριών είχαν σημαντικό αντίκτυπο στον μελλοντικό κίνδυνο.

Η επικεφαλής της έρευνας, Δρ. Ατινούκε Ακινμολαγιάν, τόνισε ότι το υπερηχογράφημα μπορεί να λειτουργήσει ως μια πρώιμη ένδειξη ότι η καρδιά «κουράζεται» περισσότερο από όσο πρέπει.

Όταν οι αρτηρίες χάσουν την ελαστικότητά τους:

  • δεν διαστέλλονται σωστά

  • δυσκολεύουν τη ροή του αίματος

  • προκαλούν αύξηση της αρτηριακής πίεσης

  • αναγκάζουν την καρδιά να δουλεύει εντονότερα

Με την πάροδο του χρόνου αυτή η επιβάρυνση μπορεί να οδηγήσει σε:

  • καρδιακή ανεπάρκεια

  • καρδιακή προσβολή

  • εγκεφαλικό επεισόδιο

Σύμφωνα με το British Heart Foundation, περίπου 920.000 άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο ζουν ήδη με καρδιακή ανεπάρκεια, ένας αριθμός που αυξάνεται συνεχώς και διεθνώς.

Τα καρδιαγγειακά νοσήματα παραμένουν η πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Το γεγονός ότι μια τόσο απλή εξέταση μπορεί να προσφέρει έγκαιρη διάγνωση, κάνει τους επιστήμονες να μιλούν για ένα πολλά υποσχόμενο εργαλείο.