Οι καρδιαγγειακές παθήσεις παραμένουν η κυριότερη αιτία θανάτου στις γυναίκες παγκοσμίως. Ωστόσο, νέες έρευνες στρέφουν το βλέμμα σε έναν παράγοντα που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν άσχετος με την καρδιακή υγεία. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of the American Heart Association, ο μακροπρόθεσμος κίνδυνος καρδιοπάθειας μπορεί να αυξάνεται πάνω από 80% σε συγκεκριμένες ομάδες γυναικών, συχνά χωρίς εκείνες να το γνωρίζουν.

Ο παράγοντας αυτός αφορά μια εξαιρετικά κοινή, κατά κύριο λόγο καλοήθη κατάσταση του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος. Παρά τη μεγάλη συχνότητά της, παραμένει ανεπαρκώς μελετημένη, ενώ οι περισσότερες γυναίκες που την εμφανίζουν είτε δεν έχουν συμπτώματα είτε λαμβάνουν καθυστερημένη διάγνωση. Στις ΗΠΑ, επηρεάζει περίπου 26 εκατομμύρια προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, με τον πραγματικό αριθμό πιθανότατα να είναι ακόμη υψηλότερος.

Στόχος των ερευνητών της Ιατρικής Σχολής Perelman του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια ήταν να εξετάσουν αν αυτή η συχνή γυναικολογική κατάσταση μπορεί να αποτελεί ένδειξη μελλοντικού καρδιαγγειακού κινδύνου. Για τον σκοπό αυτό, ανέλυσαν δεδομένα υγείας από την περίοδο 2000–2022, συγκρίνοντας περισσότερες από 450.000 γυναίκες που είχαν λάβει τη σχετική διάγνωση με σχεδόν 2,3 εκατομμύρια γυναίκες χωρίς αυτήν.

Η παρακολούθηση διήρκησε δέκα χρόνια και αφορούσε την εμφάνιση τριών κύριων κατηγοριών καρδιαγγειακών παθήσεων:

  • στεφανιαία νόσο (συμπεριλαμβανομένου του εμφράγματος)
  • αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια
  • περιφερική αρτηριακή νόσο.

Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά:

  • Ο συνολικός καρδιαγγειακός κίνδυνος ήταν 81% υψηλότερος στις γυναίκες με τη συγκεκριμένη κατάσταση.

  • 5,4% εξ αυτών υπέστησαν καρδιαγγειακό επεισόδιο μέσα στη δεκαετία, έναντι 3% των γυναικών χωρίς διάγνωση.

  • Ο αυξημένος κίνδυνος παρατηρήθηκε ανεξαρτήτως φυλής και εθνοτικής ομάδας.

  • Στις γυναίκες κάτω των 40 ετών, ο κίνδυνος καρδιοπάθειας ήταν ακόμη εντονότερος: 251% υψηλότερος σε σχέση με τις συνομηλίκες τους χωρίς τη συγκεκριμένη διάγνωση.

«Τα ευρήματα δείχνουν ότι μπορεί να λειτουργεί ως σημαντικός δείκτης για τον εντοπισμό γυναικών με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο – ακόμη και μέχρι δέκα χρόνια μετά τη διάγνωση», ανέφερε η επικεφαλής ερευνήτρια, υπογραμμίζοντας ότι τα προηγούμενα δεδομένα ήταν περιορισμένα, λόγω μικρών και μη αντιπροσωπευτικών δειγμάτων.

Ένας υποτιμημένος σύνδεσμος

Γιατί όμως μια καλοήθης γυναικολογική πάθηση να συνδέεται με καρδιοπάθεια; Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι μοιράζονται κοινές βιολογικές διεργασίες: ανάπτυξη λείων μυϊκών κυττάρων, υπερβολική παραγωγή ινώδους συνδετικού ιστού, φλεγμονή και ακόμη και ασβεστοποίηση. Πρόκειται για μηχανισμούς που εμπλέκονται τόσο στην εμφάνιση της συγκεκριμένης γυναικολογικής κατάστασης όσο και στη σκλήρυνση των αρτηριών.

Η Στέισι Ρόζεν, εθελοντική πρόεδρος της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, σχολίασε ότι τα ευρήματα «αναδεικνύουν για ακόμη μία φορά τις ιδιαίτερες διαστάσεις των καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου στις γυναίκες και τη σημασία μιας πιο ολοκληρωμένης προσέγγισης στην υγεία τους».

Τι σημαίνει αυτό για τις γυναίκες

Παρότι η μελέτη δεν αποδεικνύει αιτιώδη σχέση, ενισχύει την ανάγκη το συγκεκριμένο εύρημα να λαμβάνεται υπόψη στην πρόληψη καρδιοπάθειας. Οι ειδικοί τονίζουν ότι μέχρι να υπάρξουν επικαιροποιημένες οδηγίες, το πιο αποτελεσματικό βήμα είναι η ενημέρωση και η συζήτηση μεταξύ γυναικών και γιατρών σχετικά με την καρδιακή υγεία, ιδιαίτερα όταν υπάρχει ιστορικό της συγκεκριμένης κατάστασης.

Οι ερευνητές αναγνωρίζουν και περιορισμούς: δεν αποκλείεται ορισμένες γυναίκες της ομάδας ελέγχου να είχαν αδιάγνωστη πάθηση, κάτι που θα μπορούσε να επηρεάσει τα ποσοστά. Ωστόσο, τα δεδομένα δείχνουν ξεκάθαρα ότι πρόκειται για έναν παράγοντα που δεν πρέπει να αγνοείται.