Τα περισσότερα παιδιά συνήθως παίζουν προσποιούμενα παιχνίδια ή αλληλεπιδρούν με λούτρινα, κούκλες ή άλλα παιχνίδια σαν να ήταν αληθινά και ζωντανά. Εκτιμάται ότι μέχρι την ηλικία των 7 περίπου ετών το 37% των παιδιών πηγαίνουν το φανταστικό παιχνίδι ένα βήμα παραπέρα και δημιουργούν έναν φανταστικό φίλο.
Πόσο συχνό είναι να έχουν τα παιδιά φανταστικούς φίλους;Οι διάφοροι τύποι των φανταστικών φίλων αποτελούν μια απόδειξη για τη δύναμη της φαντασίας των παιδιών και μπορεί να είναι άνθρωποι, ζώα ή άλλα φανταστικά πλάσματα και να εμφανίζονται μόνοι ή σε ομάδες. Τα αγόρια τείνουν να δημιουργούν μόνο αρσενικούς φανταστικούς φίλους, ενώ τα κορίτσια μπορεί να έχουν και των δύο φύλων. Τα παιδιά που έχουν τέτοιους φίλους μπορούν παραστατικά να τους περιγράψουν και να πουν πως είναι τα χαρακτηριστικά τους και πως συμπεριφέρονται και συχνά αυτοί οι φίλοι αποτελούν μέρος της ζωής των παιδιών –και κατ’ επέκταση της οικογένειας – για πολλά χρόνια.
Όπως και οι πραγματικοί έτσι κι οι φανταστικοί φίλοι δεν είναι πάντα συνεργάσιμοι. Βρέθηκε ότι περίπου το ένα τρίτο των παιδιών παραπονιούνται ότι οι φανταστικοί τους φίλοι δεν έρχονται πάντα όταν τους καλούν, δεν φεύγουν όποτε τους το ζητούν, μιλούν πολύ δυνατά, δεν μοιράζονται ή κάνουν ενοχλητικά πράγματα,, ωστόσο, αν και τα παιδιά βιώνουν την αλληλεπίδραση με τους φανταστικούς φίλους πολύ ζωντανά , στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν επίγνωση ότι δεν είναι αληθινοί. Είναι επίσης εκπληκτικό πως οι φανταστικοί φίλοι δεν εξαφανίζονται πάντα με το τέλος της παιδικής ηλικίας. Σύμφωνα με έρευνα που μελέτησε ημερολόγια εφήβων, έφηβοι υψηλά κοινωνικοί και δημιουργικοί είναι πιθανόν να δημιουργούν φανταστικούς φίλους και αυτό δεν σημαίνει πως υποκαθιστούν τις σχέσεις με τους πραγματικούς ανθρώπους.
Γιατί τα παιδιά δημιουργούν φανταστικούς φίλους;Είναι λογικό να σκεφτούμε ότι τα παιδιά που επινοούν έναν φανταστικό φίλο είναι μοναχικά ή έχουν δυσκολίες σε κοινωνικό επίπεδο. Ωστόσο, οι πρόσφατες έρευνες δεν υποστηρίζουν αυτά τα συμπεράσματα. Στην πραγματικότητα, σε σύγκριση με παιδιά που δεν έχουν φανταστικούς φίλους, τα παιδιά που έχουν τείνουν να είναι λιγότερο ντροπαλά, να αλληλεπιδρούν περισσότερο γελώντας ή χαμογελώντας με τους συνομηλίκους τους, και να τα πηγαίνουν καλύτερα σε δραστηριότητες που απαιτούν φαντασία ή το να καταλάβουν πώς μπορεί να σκέφτονται οι άλλοι. Τα μεγαλύτερα παιδιά, τα μοναχοπαίδια και τα παιδιά που δεν βλέπουν πολύ τηλεόραση είναι συνηθέστερο να δημιουργούν φανταστικούς φίλους, καθώς χρειάζεται να έχουν ανεκμετάλλευτο χρόνο. Στην πραγματικότητα ένας φανταστικός φίλος δεν αποτελεί απόδειξη κάποιου προβλήματος, ωστόσο, μπορεί να είναι και πηγή παρηγοριάς και ανακούφισης για ένα παιδί που αντιμετωπίζει δυσκολίες. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου οι φανταστικοί φίλοι βοηθούν τα παιδιά να αντιμετωπίσουν τραυματικές εμπειρίες. Επιπλέον, τα παιδιά πολλές φορές συνηθίζουν να κατηγορούν τους φανταστικούς τους φίλους για «σκανταλιές» που κάνουν τα ίδια προκειμένου να αποφύγουν τη δυσαρέσκεια των γονιών τους. Ακόμα, τα βοηθούν να αντιμετωπίσουν φόβους ή και να αποκτήσουν μια αίσθηση ευθύνης με το να αναλάβουν να φροντίζουν αυτούς τους φίλους.
Πώς θα πρέπει να αντιδρά ο γονιός στον φανταστικό φίλο του παιδιού;Αν το παιδί σας έχει έναν φανταστικό φίλο, χαλαρώστε κι απολαύστε το! Ρωτήστε να μάθετε περισσότερα για αυτόν τον φίλο αφού έτσι μπορεί να ανακαλύψετε περισσότερα για τα ενδιαφέροντα, τους φόβους, τις επιθυμίες και τις ανησυχίες του παιδιού σας. Βέβαια, δεν είναι κακό να γίνεστε πιο αυστηροί αν οι απαιτήσεις ή οι συμπεριφορές του φανταστικού φίλου γίνουν ενοχλητικές. Για παράδειγμα, θα ήταν χρήσιμο –χωρίς να αμφισβητήσετε ανοιχτά την ύπαρξή του- να πείτε «Δεν με ενδιαφέρει ποιος προκάλεσε την ακαταστασία, πρέπει να τακτοποιήσεις το δωμάτιό σου». Από την άλλη πλευρά, αν δεν σας κάνει ιδιαίτερο κόπο μπορείτε και να παίξετε μαζί του. Δηλαδή, θα μπορούσατε να ορίσετε μια επιπλέον θέση στο τραπέζι για τον φανταστικό φίλο αν το παιδί σας το ζητήσει, αλλά πάντα με προσοχή μην το παρακάνετε. Τέλος, θα λέγαμε ότι ένας φανταστικός φίλος είναι ένας μοναδικός και μαγικός τρόπος έκφρασης της φαντασίας του παιδιού σας, οπότε αφήστε το παιδί σας να σας οδηγεί!
