Tι είναι το τσεκ απ ή ο προληπτικός περιοδικός έλεγχος;Λέγοντας τσεκ απ εννοούμε τον προληπτικό ιατρικό έλεγχο στον οποίο πρέπει να υποβάλλονται περιοδικά όλα γενικά τα άτομα και ο οποίος περιλαμβάνειιατρική και οδοντιατρική εξέταση, εργαστηριακές διαγνωστικές εξετάσεις, όπως αίματος, ούρων, καρδιογράφημα, τεστ κοπώσεως, ακτινογραφίες, υπερηχογράφημα κ.ά. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων δίνουν στον γιατρό μια εικόνα για την τρέχουσα κατάσταση υγείας σας, ενώ οι πρόσφατες εξετάσεις μπορούν να συγκρίνονται με μελλοντικές ή περασμένες εξετάσεις ώστε να βγαίνουν χρήσιμα συμπεράσματα.Ενα τσεκ απ επίσης μπορεί να δώσει χρήσιμες πληροφορίες για το αν υπάρχει προδιάθεση για κάποια πάθηση ή και να διαγνωστεί αυτή σε πρώιμο στάδιο. Από ποια ηλικία να το ξεκινάμε; Δεν υπάρχει συγκεκριμένη ηλικία από την οποία πρέπει να ξεκινάει ένα τσεκ απ. Συνηθίζουμε να υποδεικνύουμε την έναρξή του από την ηλικία των 40 χρόνων, χωρίς αυτό να είναι απόλυτο. Για άτομα με προδιάθεση για κάποια νόσο ή με οικογενειακό ιστορικό για κάποια ασθένεια πρέπει να αρχίζει πολύ νωρίτερα.Κάθε πότε πρέπει να γίνεται;Η συχνότητα με την οποία πρέπει να γίνονται οι περιοδικές προληπτικές εξετάσεις είναι συνάρτηση των αρχικών ευρημάτων, αλλά και του βαθμού επικινδυνότητας ή της κληρονομικής προδιάθεσης που κάθε άτομο διαθέτει. Γενικά μετά τα 40 και εφόσον οι αρχικές αιματολογικές εξετάσεις είναι φυσιολογικές συνιστάται η επανάληψη κάθε τρία-πέντε χρόνια. Αν κάποιες εξετάσεις όμως βρεθούν παθολογικές, η συχνότητα επανάληψης πρέπει να καθορίζεται από τον θεράποντα ιατρό, ο οποίος συνεκτιμά όλους τους παράγοντες και τη γενική κατάσταση του ατόμου.Μήπως το παρακάνουμε;Το τσεκ απ, και ιδιαίτερα μερικές εξετάσεις, όπως π.χ. οι αιματολογικές, έχει υποστεί έντονη κριτική τα τελευταία χρόνια, με την έννοια ότι κατασκευάζουμε και καλλιεργούμε στα άτομα την αίσθηση της ασθένειας. Η ανεύρεση π.χ. αυξημένης χοληστερίνης σημαίνει ότι το άτομο αυτό έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να παρουσιάσει κάποιο καρδιαγγειακό πρόβλημα από ένα άλλο με χαμηλές τιμές χοληστερίνης. Εν τούτοις το άτομο που έχει αυξημένη χοληστερίνη θεωρεί τον εαυτό του άρρωστο, τρέχει στους γιατρούς, παίρνει φάρμακα και γενικά αποκτά ψυχολογία ασθενούς, κάτι που του δημιουργεί άγχος, το οποίο μπορεί να τον ακολουθεί σε όλη του τη ζωή. Η ανεύρεση αυξημένου PSA στους άνδρες έχει αυξήσει δραματικά τον αριθμό των χειρουργικών επεμβάσεων για αφαίρεση του προστάτη χωρίς αυτό να είναι απαραίτητο σε πολύ μεγάλο αριθμό περιπτώσεων. Ετσι η σκοπιμότητα της εξέτασης αυτής σήμερα αμφισβητείται έντονα.Ποιες είναι οι απαραίτητες εξετάσεις που πρέπει να κάνουμε: Εως τα 18* Πλήρης καρδιολογικός έλεγχος (ειδικά για όσα παιδιά πρόκειται να ασχοληθούν με τον αθλητισμό).* Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό για κάποιες παθήσεις τότε πρέπει να γίνονται ειδικές εξετάσεις, π.χ. χοληστερίνη, σάκχαρο, ουρία κ.λπ. Από τα 30 έως τα 40* Γενικές εξετάσεις αίματος και ούρων.* Καρδιογράφημα.* Τεστ κοπώσεως.Για τις γυναίκες: υπερηχογράφημα μαστών και/ή μαστογραφία, τεστ ΡΑΡ.Από τα 40 έως τα 50* Γενικές εξετάσεις αίματος και ούρων.* Καρδιογράφημα.* Τεστ κοπώσεως.Για τις γυναίκες: υπερηχογράφημα μαστών και/ή μαστογραφία, τεστ PAP.Για τους άνδρες: έλεγχος προστάτη (PSA).Από τα 50 και άνω* Ο έλεγχος οφείλει να γίνει τακτικός, δηλαδή κάθε χρόνο ή και τακτικότερα εάν υπάρχουν ιδιαίτερα προβλήματα, και εξειδικευμένος εφόσον τούτο απαιτείται.* Ελεγχος του παχέος εντέρου με κολονοσκόπηση (αποκτά μεγαλύτερη σημασία αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου).* Μέτρηση οστικής πυκνότητας για τις γυναίκες.* Μέτρηση PSA για τους άνδρες.