Ερευνητές από το βρετανικό Πανεπιστήμιο του Νιουκάσλ έδειξαν το γιατί όταν πεινάμε… ζούμε περισσότερο. Συγκεκριμένα, όπως έχετε ίσως ξαναδιαβάσει, πολλοί γεροντολόγοι θεωρούν εδώ και χρόνια ότι οι λιτοδίαιτοι άνθρωποι ζουν περισσότερο χρόνια από όσους σηκώνονται από το τραπέζι μόνον όταν τους σφίγγει η ζώνη -πολλοί πάντως χαλαρώνουν τη ζώνη προκειμένου να συνεχίσουν να τρώνε. Τους τελευταίους σίγουρα δεν τους αφορούν τα ευρήματα των ειδικών προς το παρόν, δεν αποκλείεται όμως να τους αφορούν στο μέλλον, καθότι ποτέ δεν είναι αργά για να πεινάσεις.

Να εξηγήσουμε τώρα: στο Νιουκάσλ διερεύνησαν όχι μόνον αν η πείνα προσθέτει χρόνια ζωής, αλλά και το γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό. Ως σημείο εκκινησης της έρευνάς τους επέλεξαν μια φάση της ζωής του κυττάρου, την τελική, όταν δηλαδή το κύτταρο δεν μπορεί πλέον, τρόπον τινά, να αναγεννηθεί και ο οργανισμός αρχίζει τότε να γερνάει ραγδαία. Ερεύνησαν λοιπόν τι μπορεί να επηρεάζει το κύτταρο σε αυτή την οριακή φάση και ένα από όσα δοκίμασαν ήταν και η ολιγοθερμιδική δίαιτα -ήλεγξαν δηλαδή τι συνέπειες θα είχε για τα κύτταρα η διατροφή με το μίνιμουμ των θερμίδων. Μήπως αυτό θα ανέστειλε την κρίσιμη στιγμή κατά την οποία το κύτταρο «λέει» ότι τελείωσε η φάση της ανανέωσης;.

Τα πειράματά τους έγιναν όπως αντιλαμβάνεστε σε πειραματόζωα και όχι σε ανθρώπους. Διαπίστωσαν λοιπόν ότι όσα ποντίκια έτρωγαν στερημένα στη ζωή τους, παρουσίαζαν στο συκώτι και στο έντερο πολύ λιγότερα κύτταρα «τελικής φάσης», δηλαδή μέχρι τα βαθιά γεράματά τους δεν είχαν στα συγκεκριμένα όργανα τον αναμενόμενο και φυσιολογικό αριθμό κυττάρων που δεν μπορούν πλέον να αναπαραχθούν και τα οποία ταυτίζονται με τη γήρανση και το θάνατο. Αυτά μάλιστα τα όργανα είναι εκείνα που κατ’ εξοχην και πρώτα από όλα επηρεάζονται από τη γήρανση: σε ζώα και ανθρώπους, τα κύτταρα στο έντερο και το ήπαρ είναι από τα πρώτα που αρχίζουν να… διαμαρτύρονται και να λένε “δεν αντέχω άλλο”. Το φυσιολογικό λοιπόν είναι σε αυτά τα δύο όργανα να υπάρχει στην τρίτη ηλικία μεγάλος αριθμός κυττάρων “τελικής φάσης”, δηλαδή να πλειοψηφούν τα κύτταρα που δεν μπορούν πια να ανανεωθόύν. Στα λιτοδίαιτα ποντίκια που πεινούσαν μια ολόκληρη ζωή όμως, τα κύτταρα αυτά (τα απόλυτα γερασμένα δηλαδή) ήταν ελάχιστα. Σε όσα συνομήλικά τους ποντίκια έτρωγαν πάντα το φαϊ τους και δεν στερήθηκαν ποτέ, τα κύτταρα αυτά κατείχαν την συντριπτική πλειοψηφία και στα δύο όργανα.

Επίσης τα πειραματόζωα που είχαν στερηθεί σημαντικά το φαγητό ισοβίως, παρουσίαζαν άλλο ένα θετικό στοιχείο: “ακμαιότατη” τελομεράση. Η τελομεράση είναι ένζυμο και περιοχή του χρωμοσώματος που λειτουργεί προστατευτικά καθώς αποτρέπει τις καρκινικές εξαλλάξεις και γενικά τις ασθένειες. Αυτό το χαρακτηριστικό λοιπόν ήταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση σε σύγκριση με όσων ποντικών χαίρονταν σε όλη τη ζωή τους το φαγητό.

Το καλό είναι ότι οι επιστήμονες από το Νιουκάσλ αντιλαμβανόμενοι πόσο αποτρόπαιο θα φαινόταν στον άνθρωπο να πεινάει μια ολόκληρη ζωή για να ζήσει περισσότερα (στερημένα) χρόνια, δοκίμασαν τι αποτελέσματα θα είχε η πείνα από τη μέση ηλικία και μετά. Δοκίμασαν δηλαδή τη στερητική δίαιτα σε ποντίκια που μέχρι τη “μέση ηλικία” τους έτρωγαν κανονικά. Διαπίστωσαν λοιπόν το εξής ευχάριστο: ακόμα και τα ποντίκια που άρχισαν την ολιγοθερμιδική δίαιτα στη δύση της ζωής τους και που έκαναν διάφορες «καταχρήσεις» στα νιάτα τους (από άποψη φαγητού), χάρη στην ολιγοθερμιδική και στερητική δίαιτα που εφάρμοσαν σε μεγάλη ηλικία, κατάφεραν να την κάνουν… ακόμα μεγαλύτερη! Δηλαδή η στερητική δίαιτα επιμήκυνε τη ζωή τους ακόμα και όταν ξεκινούσε μετά από αρκετά χρόνια “καταχρήσεων” -δηλαδή φυσιολογικού φαγητού.

Πρέπει βέβαια να παρατηρήσουμε ότι ελάχιστοι άνθρωποι θα ήταν διατεθειμένοι να στερούνται για πολύ καιρό το φαγητό προκειμένου να ζήσουν αιωνίως. Εξάλλου οι επιστήμονες δεν συνιστούν σε κανέναν να αρχίσει την ολιγοθερμιδική δίαιτα για να ζήσει πολλά χρόνια -“δεν είμαστε διόλου βέβαιοι για τις συνέπειες της δίαιτας αυτής” λένε ομόφωνα. Αν όμως κάποιος είναι λιτοδίαιτος από τη φύση του, τότε αυτή η είδηση του δίνει άλλο ένα λόγο να νιώθει ικανοποιημένος: ίσως μπορεί να συνεχίσει να πεινάει για πάνω από 100 χρόνια.