Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύεται στη βρετανική ιατρική επιθεώρηση «BMC Public Health», όσοι έχουν πτυχίο κολεγίου ή πανεπιστημίου παρουσιάζουν σπανιότερα υπέρταση σε σύγκριση με όσους έχουν χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο. Καθώς η υψηλή πίεση συνδέεται με πολλά καρδιολογικά προβλήματα, με πρόκληση εγκεφαλικών επεισοδίων, αλλά και με τη νεφρική ανεπάρκεια, η μόρφωση φαίνεται πως ωφελεί γενικότερα την υγεία – αποτρέπει, δηλαδή, ένα σοβαρό παράγοντα κινδύνου.

Πού αποδίδουν, όμως, οι γιατροί το φαινόμενο να πέφτει η πίεση όταν ανεβαίνουν… οι βαθμοί και τα πτυχία; Σύμφωνα με τη Βρετανική Καρδιολογική Εταιρεία, τα ευρήματα της έρευνας επιβεβαιώνουν παλαιότερες έρευνες που συνέδεαν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο με τις στερήσεις και απεναντίας συνέδεαν την καλή υγεία με την οικονομική άνεση. Θεωρούν, δηλαδή, ότι η αντιστρόφως ανάλογη σχέση της χαμηλής πίεσης με την υψηλή μόρφωση οφείλεται στο ότι η παιδεία διασφαλίζει κατά κανόνα υψηλότερο εισόδημα.

Επίσης, στις περισσότερες χώρες η παιδεία έτσι κι αλλιώς υποδηλώνει ένα εξαρχής καλό εισόδημα, επειδή π.χ στις ΗΠΑ και αλλού είναι δύσκολο να φοιτήσει κάποιος σε ανώτερες και ανώτατες σχολές αν οι γονείς του δεν διαθέτουν εισόδημα ανώτερο του μέσου. Κατά συνέπεια, η δυνατότητα να σπουδάσει κάποιος δείχνει σε άλλες χώρες οικονομική άνεση της οικογενείας του. «Στη συνέχεια, με τις σπουδές του το άτομο αποκτά και το ίδιο ένα καλό βιοτικό επίπεδο και έτσι μειώνει σημαντικά το στρες στη ζωή του», λένε οι ερευνητές, τονίζοντας ότι το άγχος και η έλλειψη ελέγχου στη ζωή μας, η αίσθηση δηλαδή ότι δεν μπορούμε να ορίσουμε τίποτε στο περιβάλλον μας και στην προσωπική μας ζωή, παίζουν σχεδόν καταδικαστικό ρόλο στο θέμα της υπέρτασης.

Στην έρευνα στην οποία αναφερόμαστε συγκρίθηκαν 3 ομάδες ατόμων. Η μία είχε τη βασική παιδεία (δηλαδή 12 χρόνια), η δεύτερη είχε μέση παιδεία (συνολικά 13 έως 16 χρόνια στα θρανία) και η τρίτη ομάδα είχε ανώτατη παιδεία (συνολικά πάνω από 17 χρόνια σπουδών). Στη συνέχεια, οι ειδικοί αντιπαρέβαλαν αρχεία 30 ετών, όπου αναγραφόταν η αρτηριακή πίεση που παρουσίαζαν κατά μέσο όρο αυτές οι 3 ομάδες.

Οι γυναίκες με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο διαπιστώθηκε ότι είχαν κατά μέσο όρο 3,3 mm υψηλότερη πίεση από εκείνες που είχαν ανώτατη παιδεία. Στους άνδρες, αντίστοιχα, η διαφορά ήταν 2,26 mm. Όταν οι ειδικοί διερεύνησαν μήπως έπαιζαν ρόλο και άλλοι παράγοντες (π.χ. κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ κλπ.), διαπίστωσαν ότι όντως όσοι και όσες είχαν χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο έτειναν να έχουν και σε υψηλότερο ποσοστό αυτές τις κακές συνήθειες. Εντούτοις, το κάπνισμα και το αλκοόλ δεν ερμήνευαν πλήρως τη διαφορά στην υψηλή πίεση. Η χαμηλότερη πίεση, δηλαδή, των μορφωμένων γυναικών παρατηρείτο ακόμα και σε εκείνες που κάπνιζαν ή έπιναν. Φαίνεται, λοιπόν, ότι η παιδεία παίζει προστατευτικό ρόλο σε ό,τι αφορά την υπέρταση και για άλλους λόγους.

Οι ειδικοί καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η παιδεία ναι μεν μας κάνει να αποφεύγουμε συνήθειες που ανεβάζουν την πίεση και βλάπτουν την καρδιά, αλλά το βασικό «ατού» της είναι ότι μας εξασφαλίζει πιο δημιουργική δουλειά. «Η παιδεία διευκολύνει το άτομο να αποφεύγει χειρωνακτικές εργασίες ή επαγγέλματα στα οποία υφίσταται έντονη πίεση και στα οποία δεν μπορεί να ασκήσει τον παραμικρό έλεγχο», αναφέρουν οι ερευνητές. Και προσθέτουν: «Και είναι διαπιστωμένο ότι όσο λιγότερο έλεγχο ή επιρροή έχουμε στο προϊόν της εργασίας μας, τόσο πιο υψηλή πίεση παρουσιάζουμε».