Εμβόλια. Θωρακίζουν τα παιδιά μας

Στην ιατρική, πιο σημαντική ακόμα και από τη θεραπεία είναι η έννοια της πρόληψης. Τα εμβόλια είναι από τα πιο ισχυρά μέσα που συμβάλλουν σε αυτήν. Αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ανθρωπότητας, καθώς μειώνουν τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα στα βρέφη, τα παιδιά, αλλά και τους ενηλίκους. Ασθένειες σοβαρές και πολλές φορές θανατηφόρες, που κάποτε έπαιρναν μορφή επιδημίας, σήμερα έχουν εκλείψει (όπως συνέβη με την ευλογιά) ή μειωθεί σημαντικά χάρη στη συμβολή των εμβολίων. Η εξέλιξη, μάλιστα, της βιοϊατρικής τεχνολογίας επέτρεψε την ανακάλυψη και παραγωγή «νέας γενιάς» εμβολίων που έχουν ελάχιστες και συνήθως ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας. Ο ρόλος των γονιώνΟ ρόλος των εμβολίων είναι να διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού ώστε να επιτυγχάνουν την άριστη ανοσοπροστασία από τους λοιμογόνους παράγοντες. Παράλληλα, επιδιώκεται τέτοιος προγραμματισμός ώστε η προστασία να συνδυάζεται με την αποτελεσματικότερη εφαρμογή του προγράμματος. Ο σχεδιασμός του προγράμματος εμβολιασμών αποσκοπεί στην επιτυχή προστασία έναντι συγκεκριμένων λοιμώξεων ήδη πριν από την ηλικία στην οποία τα νήπια κινδυνεύουν να νοσήσουν από αυτές στην απλοποίηση σχήματος τους, στην ελαχιστοποίηση των επισκέψεων στον παιδίατρο και στην συμμόρφωση των γονιών σε αυτό. Οι γονείς οφείλουν να ενημερώνονται για το Πρόγραμμα Εμβολιασμών και να συνεργάζονται αρμονικά με τον παιδίατρο τους για την τήρηση του εμβολιαστικού σχήματος. Είναι πρωταρχικά δική τους υποχρέωση να προσέχουν την ενημέρωση του βιβλιαρίου υγείας από τον παιδίατρο, να ρωτάνε για τη σωστή πρόληψη και να προγραμματίζουν επόμενους εμβολιασμούς. Ο σωστός εμβολιασμός είναι ασπίδα προστασίας της υγείας των παιδιών τους.Γιατί το µωρό µου να κάνει το εµβόλιο του πνευµονιόκοκκου; Από τι το προστατεύει;
Το εμβόλιο του πνευμονιόκοκκου έχει παρασκευαστεί για να προλαμβάνει λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος που προκαλούνται από τον πνευμονιόκοκκο. Πιο συγκεκριμένα, αυτό το παθογόνο μικρόβιο μπορεί να προκαλέσει από ήπιες λοιμώξεις, όπως η ωτίτιδα, μέχρι πιο σοβαρές, όπως η πνευμονία ή η μηνιγγίτιδα. Είναι, μάλιστα, από τις σημαντικότερες αιτίες θανάτου και ασθένειας παγκοσμίως. Το μικρόβιο αυτό επηρεάζει τόσο τα παιδιά όσο και τους ενηλίκους, ωστόσο μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν τα βρέφη κάτω των 2 ετών, διότι νοσούν συχνότερα και παρουσιάζουν σοβαρότερες επιπλοκές, αλλά και τα παιδιά ηλικίας μεταξύ 2 και 5 ετών. Στοιχεία από τη χώρα μας έδειξαν ότι κάθε χρόνο νοσηλεύονται με σοβαρή πνευμονιοκοκκική λοίμωξη 100 παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών ανά 100.000 πληθυσμού. Επιπλέον, σύμφωνα με την πανελλαδική καταγραφή του εθνικού κέντρου αναφοράς μηνιγγίτιδας το 40% των κρουσμάτων πνευμονιοκοκκικής μηνιγγίτιδας σε παιδιά προσχολικής ηλικίας συμβαίνουν μέσα στο πρώτο έτος της ζωής.Είναι υποχρεωτικό;
Εφόσον περιλαμβάνεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της χώρας μας, θεωρείται υποχρεωτικό εμβόλιο. Οι νηπιαγωγοί και οι δάσκαλοι, ζητώντας πιστοποιητικά υγείας για την εγγραφή των παιδιών στο σχολείο, έμμεσα ελέγχουν την πληρότητα των εμβολιασμών και υπενθυμίζουν τη συμπλήρωσή τους από τον παιδίατρο. Πρέπει να τονιστεί, όμως, ότι το συγκεκριμένο εμβόλιο πρέπει να ξεκινά από την ηλικία των 2 μηνών, έτσι ώστε το βρέφος να είναι έγκαιρα προστατευμένο και φυσικά να ολοκληρώνεται σωστά. Βάσει του Προγράμματος Εμβολιασμών συνιστάται η χορήγηση του συζευγμένου πνευμονιοκοκκικού εμβολίου σε 4 δόσεις για τα παιδιά, αρχικά στον 2^ο μήνα, στη συνέχεια στον 4^ο και 6^ο μήνα και μία επαναληπτική δόση μεταξύ 12^ου και 15^ου μήνα. Συμπεραίνουμε πως , για να επιτευχθεί ο στόχος έχει ιδιαίτερη και καθοριστική σημασία οι εμβολιασμοί να αρχίζουν εγκαίρως στην βρεφική και νηπιακή ηλικία όπως και να συνεχίζονται και συμπληρώνονται στην παιδική ηλικία.
Πόσο ασφαλές είναι;
Είναι ιδιαίτερα ασφαλές, όπως έχει φανεί από την εφαρμογή του σε μεγάλο αριθμό παιδιών. Γι’ αυτό, άλλωστε, συμπεριλαμβάνεται και στη λίστα του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών.

Έχει παρενέργειες;
Μπορεί να παρατηρηθούν τοπικές ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως λίγη ερυθρότητα ή πρήξιμο στο σημείο της ένεσης και ακόμα σπανιότερα χαμηλός πυρετός.
Πόσο κοστίζει;
Επειδή συμπεριλαμβάνεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, το κόστος του καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία.

Όσο πιο νωρίς, τόσο πιο καλά
Ο εμβολιασμός πρέπει να γίνεται όσο το δυνατόν νωρίτερα στη ζωή των ανθρώπων, καθώς έτσι αναπτύσσεται ενεργά η ανοσία. Η μεταφορά προστατευτικών αντισωμάτων παθητικά από τη μητέρα στο νεογνό μέσω του πλακούντα δεν διαρκεί πολύ και σύντομα το νεογέννητο παραμένει απροστάτευτο, ιδίως απέναντι σε μικρόβια. Με την έναρξη των εμβολιασμών από το 2ο μήνα, αυτό αποκτά με ενεργητικό τρόπο αρκετά νωρίς τα δικά του προστατευτικά αντισώματα σε υψηλά επίπεδα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί εξαιρετικά σημαντικό να ολοκληρώνεται ο βασικός εμβολιασμός με τα περισσότερα εμβόλια μέχρι την ηλικία των 2 ετών και κατόπιν να γίνονται τακτικά οι αναμνηστικές δόσεις, σύμφωνα με τις αντίστοιχες οδηγίες.

Tο µέγεθος του προβλήµατος

• Περισσότερα από 1,5 εκατομμύριο παιδιά πεθαίνουν από πνευμονία κάθε χρόνο σε παγκόσμιο επίπεδο.
• Κάθε 20 δευτερόλεπτα χάνεται εξαιτίας της νόσου μία ζωή ενός παιδιού κάτω των 5 ετών. Αυτό σημαίνει ότι κάθε μέρα χάνονται περίπου 4.300 ζωές παιδιών.
• Εκτιμήσεις υποδεικνύουν ότι με τη χρήση εμβολίων και την έγκαιρη αντιμετώπιση μπορούν να σωθούν περισσότερες από 1 εκατομμύριο ζωές ετησίως.