Ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται αποφασισμένος να επαναλειτουργήσει το Αλκατράζ, 63 χρόνια μετά την οριστική απομάκρυνση των τελευταίων κρατουμένων.

Η εμβληματική φυλακή, γνωστή και ως «Ο Βράχος», υπήρξε σύμβολο του αυστηρού ποινικού συστήματος των ΗΠΑ, αλλά έκλεισε το 1963 λόγω σοβαρών προβλημάτων. Η απόφαση αυτή τότε στηρίχθηκε κυρίως σε τρεις παράγοντες.

Γιατί έκλεισε το Αλκατράζ;

Πρώτον, το κόστος λειτουργίας ήταν υπερβολικά υψηλό σε σχέση με άλλες ομοσπονδιακές φυλακές. Δεύτερον, η φυλακή είχε μικρή χωρητικότητα, πράγμα που την καθιστούσε αναποτελεσματική. Και τρίτον, η ασφάλειά της τέθηκε υπό αμφισβήτηση μετά από περιστατικά απόδρασης.

Από την πρώτη στιγμή λειτουργίας της, το Αλκατράζ θεωρήθηκε ακριβή υπόθεση. Μια έρευνα του 1962 αποκάλυψε ότι το ημερήσιο κόστος ανά κρατούμενο ανερχόταν σε 13 δολάρια – πάνω από το διπλάσιο του εθνικού μέσου όρου.

Ο τότε Γενικός Εισαγγελέας Ρόμπερτ Κένεντι αιτιολόγησε το κλείσιμο λέγοντας πως οι φορολογούμενοι πλήρωναν δυσανάλογα για τη συντήρηση μιας απομονωμένης φυλακής σε νησί.

Παράλληλα, το Αλκατράζ μπορούσε να φιλοξενήσει μέχρι 336 κρατούμενους, αριθμός μικρός ακόμα και για την εποχή. Σήμερα, με τον αριθμό των κρατουμένων στις ΗΠΑ να ξεπερνά το 1,2 εκατομμύριο, η χωρητικότητα του Αλκατράζ φαντάζει σταγόνα στον ωκεανό.

Οι αποδράσεις

Η χαριστική βολή για τη φήμη της φυλακής ήρθε τον Ιούνιο του 1962, όταν τρεις κρατούμενοι απέδρασαν με κουτάλια και μια αυτοσχέδια σχεδία. Δεν βρέθηκαν ποτέ. Λίγες μέρες μετά, ο δήμαρχος του Σαν Φρανσίσκο ζήτησε επίσημα να κλείσει η εγκατάσταση. Έκανε, μάλιστα, λόγο για εγκαταστάσεις σε κακή κατάσταση και ανάγκη ανακαίνισης πολλών εκατομμυρίων δολαρίων.

Η απόδραση αυτή και μια δεύτερη, λίγους μήνες μετά, απέδειξαν ότι η φυσική απομόνωση του νησιού δεν ήταν το απόλυτο αμυντικό πλεονέκτημα που πίστευαν οι αρχές.

Τελικά, στις 21 Μαρτίου 1963, οι τελευταίοι 27 κρατούμενοι αποχώρησαν και το Αλκατράζ έκλεισε οριστικά. Ο τελευταίος εξ αυτών, Φρανκ Ουέδερμαν, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Το Αλκατράζ δεν έκανε καλό σε κανέναν».

Η πρόθεση του Τραμπ να επαναφέρει το Αλκατράζ στο προσκήνιο ανοίγει ξανά τη συζήτηση για το αν ένα τέτοιο σωφρονιστικό μοντέλο έχει θέση στη σημερινή εποχή, με δεδομένα τα προβλήματα κόστους, ασφάλειας και υπερπληθυσμού που εξακολουθούν να απασχολούν το αμερικανικό ποινικό σύστημα.