Γιατί να μπω στον κόπο να διαβάσω κάτι που κανείς δεν έκανε κόπο να το γράψει; Η Σαμπίνε Ζέτελερ, ιδιοκτήτρια γραφείου επικοινωνίας με δέκα υπαλλήλους, εξηγεί ότι αυτό είναι το μότο που ακολουθεί αναφορικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ), εξηγώντας ότι έχει αποφασίσει να μην την ενσωματώσει στην επιχείρησή της.

Η Λονδρέζα διαφημίστρια, που μίλησε στο BBC, αναρωτιέται «ποιο είναι το νόημα να στέλνουμε ένα μήνυμα που δεν γράψαμε εμείς, να διαβάζουμε μια εφημερίδα γραμμένη από bots, να ακούμε ένα τραγούδι που δημιουργήθηκε από την Τεχνητή Νοημοσύνη». Και προσθέτει: «Ποιο είναι το νοήμα να βγάλω λίγα περισσότερα χρήματα απολύοντας τον υπάλληλό μου που έχει τέσσερα παιδιά; Πού είναι η χαρά, η αγάπη ή ακόμη και η φιλοδοξία για βελτίωση σε αυτό που είναι το δημιούργημά μου. Δεν σημαίνει τίποτα για μένα».

Εργαλείο ή κίνδυνος;  Και ποιες είναι οι συνέπειες;

Η Σιμόνε Ζέτελερ δεν είναι η μοναδική. Από την κυκλοφορία του ChatGPT στα τέλη του 2022 και στη συνέχεια του Grok και του DeepSeek, η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει μετατραπεί σε παιχνίδι, για να διασκεδάσεις φτιάχνοντας βίντεο και ωραίες ή αστείες εικόνες, αλλά και σε εργαλείο, σε βοηθό εργασίας σε κάθε τομέα παραγωγής. Αρκεί φυσικά να ξέρεις να τη χρησιμοποιήσεις.

Μια ενεργοβόρα διαδικασία

Οργανώσεις και ακτιβιστές για το περιβάλλον επισημαίνουν επίσης πόσο ενεργοβόρα είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη, ενώ οι ανάγκες της για σπάνιες γαίες για τη δημιουργία ημιαγωγών ωθούν τις χώρες σε ένα ράλι εξορύξεων και σε συγκρούσεις. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΔΟΕ), που ανακοίνωσε τον Απρίλιο ότι θα δημιουργήσει παρατηρητήριο για να μετρά τον αντίκτυπο της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) στην κατανάλωση ενέργειας στον κόσμο, κάθε αίτημα στο ChatGPT (το chatbot της εταιρείας OpenAI), καταναλώνει 2,9 βατώρες (Wh) ηλεκτρικού ρεύματος, δηλαδή δεκαπλάσια ενέργεια από αυτήν που χρειάζεται μια αναζήτηση στο Google.

Τα κέντρα δεδομένων, τα οποία αποθηκεύουν δεδομένα και τροφοδοτούν τις τεράστιες υπολογιστικές δυνατότητες που απαιτούνται από την Τεχνητή Νοημοσύνη, το 2023, κατανάλωναν  σχεδόν το 1,4% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας. Και όσο αναπτύσσονται οι χρήσεις που συνδέονται με τη γενετική Τεχνητή Νοημοσύνη, το ποσοστό αυτό αναμένεται ότι σχεδόν θα τριπλασιαστεί έως το 2030: θα φτάσει στο 3% της παγκόσμιας κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, θα ανέρχεται δηλαδή σε 1.000 τεραβατώρες (TWh), όση η ετήσια κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος της Γαλλίας μαζί με τη Γερμανία, σύμφωνα με την εταιρεία Deloitte.

Η Φλόρενς Άτσερι, ιδιοκτήτρια του κέντρου γιόγκα και ευεξίας, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις είναι λόγος για τον οποίο αποφάσισε να μείνει μακριά από την Τεχνητή Νοημοσύνη, εκτός από το γεγονός ότι από την αρχή πίστευε ότι αυτή η τεχνολογία είναι «άψυχη και αποτελεί αντίφαση με την επιχείρησή της, η οποία έχει να κάνει με την ανθρώπινη σύνδεση».

Η Σιμόνε Ζέτελερ, αν και αναγνωρίζει και τα κοινωνικά ωφελήματα από την Τεχνητή Νοημοσύνη,  ανησυχεί για τον ευρύτερο αντίκτυπο στην κοινωνία. Γνωρίζει ότι, παραδείγματος χάριν, τυφλοί αποκτούν πρόσβαση σε άρθρα, αλλά πιστεύει ότι μακροπρόθεσμα οι επιπτώσεις θα είναι μεγάλες.

Μπορούμε να βάλουμε το μυαλό μας να δουλέψει;

Υπάρχει επίσης και ένα λειτουργικό ζήτημα, που αφορά τη γνωστική ικανότητα των ανθρώπων. Σύμφωνα με τη Σιέρα Χάνσεν, από το Σιάτλ, η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης βλάπτει την ικανότητά μας να λύνουμε προβλήματα.

«Ο εγκέφαλός μας είναι αυτό που βοηθά στην οργάνωση των ημερών μας», λέει. «Η δουλειά μας ως ανθρώπων είναι να εφαρμόζουμε δεξιότητες κριτικής σκέψης. Αν τροφοδοτούμε το ChatGPT με απλές εργασίες, τότε δεν λύνετε τα προβλήματά σας. Αυτό σκέφτεται αντί για σας».

Η άλλη πλευρά

Κάποιοι πάντως δεν γίνεται να μείνουν μακριά από την Τεχνητή Νοημοσύνη, και για λόγους ανταγωνισμού και επαγγελματικής επιβίωσης.

Μια διαφημίστρια που μίλησε στο BBC με ψευδώνυμο, εξηγεί ότι λόγω ευαισθησίας για το περιβάλλον και επειδή θεωρούσε ότι η χρήση της τεχνολογίας αυτής σε κάνει τεμπέλη, αντιστεκόταν. Ώσπου συνάδελφοί της άρχισαν να εφαρμόζουν Τεχνητή Νοημοσύνη στη συγγραφή των κειμένων και την ανάπτυξη ιδεών. Με τον προϋπολογισμό που είχε να μειώνεται, δεν είχε επιλογή. «Ήταν πέρα από τον έλεγχό μου», είπε. «Αν δεν το έκανα, θα έμενα πίσω», πρόσθεσε και αναγνωρίζει ότι αναβαθμίζεται η δουλειά της και βελτιώνεται σε κάποια πεδία.

Δρόμος χωρίς επιστροφή

Σύμφωνα με τον Τζέιμς Μπρουσό, καθηγητή Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Pace στη Νέα Υόρκη, η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι δρόμος χωρίς επιστροφή. Αλλά, «αν θέλετε να μάθετε γιατί λαμβάνεται μια απόφαση, αυτό απαιτεί ανθρώπους».

Και επισημαίνει ότι άνθρωποι θα δικάζουν ποινικές υποθέσεις, γιατροί θα αποφασίζουν ποιος θα κάνει μεταμόσχευση, αλλά «η πρόγνωση του καιρού σύντομα θα εξαφανιστεί, όπως και η αναισθησιολογία».

*Από την Αρχοντία Κάτσουρα